Universiteit van Tilburg

Universiteit van Tilburg 7 april 2008

Structuur banken en pensioenfondsen beïnvloedt beleggingsrendement

Promotie econoom Ralph Koijen aan de Universiteit van Tilburg

De organisatiestructuur van banken en pensioenfondsen kan een sterk negatieve invloed hebben op hun beleggingsrendementen. Dat stelt Ralph Koijen in het proefschrift dat hij op 16 april verdedigt aan de Universiteit van Tilburg. Door de prestaties van fondsmanagers anders te meten, kunnen hun beleggingskeuzes volgens hem worden verbeterd.

Bij banken en pensioenfondsen beheren verschillende managers delen van de beleggingsportfolio zonder rekening te houden met elkaars keuzes of met de risico's in de verplichtingen van het pensioenfonds, zoals inflatierisico. Door het slecht afstemmen van beleggingskeuzes lopen banken en pensioenfondsen onnodig veel risico, zonder dat dit wordt gecompenseerd door middel van extra verwacht rendement. Koijen toont aan dat managers zijn te prikkelen om rekening te houden met elkaars investeringsgedrag door hun rendement anders te meten. Dit leidt tot een betere afstemming van investeringsportfolio's, wat een enorme invloed heeft op de prestaties van banken en pensioenfondsen.

Koijen onderzocht daarnaast onder meer het voorspellen van aandelenrendementen en de werking van hypotheekmarkten. Hij stelt dat aandelenrendementen wel degelijk voorspelbaar zijn, waarmee hij bijdraagt aan een debat in de economische wetenschap dat sinds twintig jaar gaande is. Hij ontwikkelde een methode die de voorspelbaarheid van rendementen aantoont, waarin informatie over rendementen van ondernemingen wordt gecombineerd met informatie over de groei van dividenden. Beide factoren zijn volgens Koijen sterk voorspelbaar en van groot belang voor de samenstelling van de optimale portfolio.

Het model van de hypotheekmarkt dat Koijen ontwikkelde, verklaart waarom mensen ofwel een hypotheek met een vaste rente kiezen, ofwel een hypotheek met een variabele rente. Daarmee maakt hij de dynamiek op de hypotheekmarkt inzichtelijker. In zijn model is de hypotheekkeuze van huishoudens afhankelijk van het verschil tussen de vaste rente en de verwachte betalingen op de hypotheek met de variabele rente gedurende de looptijd van de hypotheek.

Ralph S.J. Koijen (1981, Breda) studeerde financiële econometrie aan de Universiteit van Tilburg en voerde zijn promotieonderzoek uit bij de CentER Graduate School van de Tilburgse Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen. Sinds september 2007 is hij aan de Stern School of Business van New York University verbonden als Visiting Assistant Professor of Finance. Vanaf juli 2008 zal hij verbonden zijn aan de Graduate School of Business van de University of Chicago als Assistant Professor of Finance.