Gemeente Leiden
Leiden moet (om)slag maken in integrale schuldhulpverlening
Leiden, 15 april 2008 - De Rekenkamercommissie Leiden heeft het afgelopen jaar onderzocht of de integrale schuldhulpverlening in Leiden op doeltreffende wijze is uitgevoerd. De Rekenkamercommissie is van mening dat, ondanks de intenties en inspanningen van de gemeentelijke organisatie, dat niet het geval is geweest. Dit is één van de conclusies in het onderzoeksrapport 'Van omslag naar doorstart?'.
In 2004 heeft de gemeente geconstateerd dat schuldhulpverlening in Leiden effectiever en integraler moest worden. De gemeente stelde zich een nieuwe werkwijze ten doel om ten aanzien van schuldhulpverlening een duidelijk onderscheid te gaan maken tussen persoons- gerichte hulpverlening en het oplossen van het financiële probleem. Het heeft naar het oordeel van de Rekenkamercommissie (te) lang geduurd voor deze werkwijze op gang is gekomen. Bovendien is de Raad over de vertraging slecht geïnformeerd.
De Stadsbank, de organisatie die de schuldhulpverlening in Leiden uitvoert, maakt momenteel de ontwikkeling door van een organisatie die hoofdzakelijk gericht wás op het treffen van schuldregelingen naar een organisatie die ook actief inzet op preventie, het begeleiden van schuldenaren en op het wegnemen van achterliggende oorzaken van schuldsituaties. Hiermee legt de Stadsbank de noodzakelijke basis voor integrale schuldhulpverlening, maar er moet volgens de Rekenkamercommissie nog een flinke slag gemaakt worden om de doelstellingen van de gemeente te realiseren. Want Leiden presteert minder goed dan andere gemeenten als het gaat om het slagingspercentage, de wachttijden, het aantal aanmeldingen en het aantal aanvragen dat de gemeente niet in behandeling neemt.
Benodigde omslag
In de slag die de gemeente in de ogen van de Rekenkamercommissie dient te maken, spelen de volgende factoren een rol:
- De doelstellingen, dat wat de gemeente met integrale schuldhulpverlening wil bereiken zijn nog onvoldoende uitgewerkt, waardoor onvoldoende duidelijk is welke prestaties geleverd moeten worden.
- Er is meer gemeentelijke regie en samenwerking met de partners nodig om echt tot integraal werken te komen.
- Er is betere registratie van de eigen werkzaamheden nodig om te kunnen sturen op resultaat.
Onderzoeksaanpak
De Rekenkamercommissie is in 2007 van start gegaan met het onderzoek waarbij de periode 2005 t/m 2007 in beschouwing is genomen. De Rekenkamercommissie is daarbij uitgegaan van dezelfde definitie van integrale schuldhulpverlening als de gemeente: "Integrale schuldhulpver- lening is een gecombineerde aanpak van schuldregelen en de begeleiding van schuldenaren bij het voorkomen van nieuwe problemen op financieel gebied welke bewerkstelligd wordt door een gestructureerde, structurele en intensieve samenwerking tussen schuldregelende, hulpver- lenende en uitkeringsverstrekkende instanties."
Om de prestaties in perspectief te plaatsen is gebruik gemaakt van gegevens uit de benchmark schuldhulpverlening. Dit is een landelijk vergelijkend onderzoek tussen gemeenten op een aantal indicatoren van de integrale schuldhulpverlening.
Aanbevelingen
Om tot integrale schuldhulpverlening te komen is volgens de Rekenkamercommissie nadere beleidsontwikkeling en versnelling van de implementatie nodig. Dit vraagt geen inhoudelijke koerswijziging, maar wel een nadere invulling en versnelling van de lopende organisatie- ontwikkeling:
1. Werk strategische doelstellingen uit in te behalen meetbare resultaten;
2. Neem als gemeenteraad een proactieve houding aan;
3. Neem als gemeente de regie in de hele keten van integrale schuldhulpverlening;
4. Gebruik landelijke producten (bijvoorbeeld van de NVVK, de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet) voor de verbetering van de eigen werkwijze en prestaties;
5. Verzamel de juiste sturingsinformatie in een solide registratiesysteem;
6. Laat de samenwerking met andere partijen terugkomen in procesbeschrijvingen en werkin- structies;
7. Zet (nieuwe) prestatie-indicatoren in om doeltreffendheid van integrale schuldhulpverlening te beoordelen;
8. Kom tot de vorming van een Bureau Schuldhulpverlening zoals dat eerst voor ogen stond.
Vervolgprocedure
Het rapport van de Rekenkamercommissie wordt op 15 april 2008 gepresenteerd in de raadscommissie Werk en Financiën. De leden van de Rekenkamercommissie beantwoorden dan vragen van de commissieleden. Vervolgens zal de commissie Werk en Financiën zich verder beraden over het onderzoek, de conclusies en de aanbevelingen.
Rekenkamercommissie Leiden
De Rekenkamercommissie is een onafhankelijk orgaan en bestaat uit vier leden die geen directe binding hebben met de Leidse politiek. De Rekenkamercommissie doet gevraagd en ongevraagd onderzoek naar de rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid van het bestuurlijk handelen van de gemeente Leiden. Het onderzoek naar de integrale schuldhulp- verlening is het vijfde onderzoek dat de Rekenkamercommissie aan de gemeenteraad oplevert. Eerdere onderzoeken gingen over de huisvesting en het onderhoud van de scholen in Leiden, het leveranciersbeleid, het grondbeleid en het beleid gericht op de zorg voor een schone stad.
Noot voor de redactie,