Kamervragen over bestrijding zwarte rat
14 april 2008 - kamerstuk
Kamerbrief met antwoorden op kamervragen over de zwarte rat die
problemen geeft in Zuid-Nederland. Om een halt toe te roepen aan de
opmars van de rat hebben betrokken partijen een gezamenlijke aanpak.
Meer informatie
* Kamervragen over bestrijding zwarte rat
Kamerstuk | 14-04-2008 | PDF-Document, 57 kB
Voor downloaden van PDF-bestanden:
Zie het origineel
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
Directie Natuur
Geachte Voorzitter,
Hierbij beantwoord ik de vragen van het lid Thieme (PvdD) over bestrijding van de zwarte
rat.
1
Kent u het bericht 'Limburg pakt overlast door zwarte rat aan met gifappels'? 1)
Ja.
2
Hoe groot is de populatie zwarte ratten in Brabant en in Limburg? Kunt u uiteenzetten op
basis van welke gegevens is besloten over te gaan tot intensivering van bestrijding?
Zo neen, waarom niet?
De omvang van de populatie is niet exact bekend. Wel is in de zuidelijke regio sprake van
een toename van het aantal meldingen van overlast door zwarte ratten bij zowel agrariërs
als particulieren. Onderzoek van het Kenniscentrum Dierplagen wijst erop dat lokaal de
overlast groot is door de aanwezigheid van grote populaties.
3
Kunt u uiteenzetten welke factoren aan de groei en verspreiding van deze populaties ten
grondslag liggen? Zo neen, waarom niet?
Nee. Vanuit eerdere onderzoeken is bekend dat de zwarte rat zich goed kan verplaatsen.
1 1) de Volkskrant, 18 maart 2008
http://www.volkskrant.nl/binnenland/article514225.ece/Limburg_pakt_overlast_door_zwarte
_rat_aan_met_gifappels?source=rss
.
Kunt u uiteenzetten in hoeverre de huidige populaties zwarte ratten in Zuid-Nederland een
reële bedreiging vormen voor de volksgezondheid? Zo ja, waarop baseert u dit en welke
wetenschappelijke onderzoeken liggen hieraan ten grondslag? Zo neen, waarom niet?
Zowel zwarte als bruine ratten kunnen drager zijn van het 'Seoulvirus', een type
Hantavirus. Hantavirussen kunnen tot ernstige nierschade leiden. Het 'Seoulvirus' is in
Nederland nog niet aangetroffen bij mensen of ratten2. Daarmee is er geen aanwijzing
dat zwarte ratten in Zuid-Nederland op dit moment een bedreiging vormen voor de volksgezondheid.
Ratten kunnen ook drager zijn van ziekten zoals de Ziekte van Weil en verschillende
bacteriën (Campylobacter, Salmonella en Trichinellose). Ook kunnen ratten dierziekten
zoals mond- en klauwzeer, vogelgriep en varkenspest verspreiden3.
5
Kunt u uiteenzetten in hoeverre het gegrond is dat er nu al een start gemaakt wordt met
het rigoureus bestrijden van de zwarte rat, terwijl er in Nederland vooralsnog geen
besmette ratten zijn aangetroffen? Zo neen, waarom niet?
Zoals ook het krantenartikel aangeeft, zal in een pilotgebied onderzoek worden gedaan
naar de mate en verspreiding van de zwarte rat, de overlast die plaatsvindt, de reden van
aanwezigheid en onderzoeken of en zo ja, welke actie noodzakelijk is voor het terugdringen
van de overlast. Dit onderzoek zal plaatsvinden in een samenwerkingsverband
tussen de Limburgse Land- en Tuinbouwbond, de gemeente Nederweert en het Kenniscentrum
Dierplagen. De rattenbestrijding vindt plaats conform de wet gewasbescherming
en biociden.
6
Kunt u uiteenzetten in hoeverre diervriendelijke methoden worden toegepast of onderzoek
is gedaan naar diervriendelijke methoden om de gemelde opmars van de zwarte rat in
Zuid-Nederland in te dammen? Zo neen, waarom niet?
De meest toegepaste methoden die ingezet worden voor de bestrijding van zwarte ratten
zijn biociden en klemmen. Er is geen apart onderzoek gedaan naar andere methoden. Bij
de proef in Zuid-Nederland worden de mogelijkheden voor preventieve bestrijding van de
zwarte rat onderzocht.
7
Kunt u uiteenzetten waarom het LLTB (de Limburgse Land- en Tuinbouwbond) pas sinds
kort is gestart met een proefproject om voorlichting te geven aan boeren en burgers over
het voorkomen van rattenplagen? Heeft de overheid initiatieven op dit vlak ontplooid?
Zo ja, welke? Zo neen, waarom niet?
2 Bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM)
3 Bron: VROM-inspectie
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
14 april 2008 DN. 2008/1198 3
De zwarte rat wordt door individuele agrariërs bestreden in het kader van plaagdierenbestrijding.
De LLTB is geïnteresseerd in een samenwerkingsproject waarbij wordt
geprobeerd de plaagdierenbestrijding meer te coördineren. Met name om de bestrijding
effectiever te laten verlopen. Indien beheersing succesvol is, kan de inspanning van
individuele agrariërs en door hun ingeschakelde bestrijdingsbedrijven omlaag en zal ook
het aantal zwarte ratten dat gedood wordt afnemen, omdat de populatie beter onder
controle is. Hier is sprake van particulier initiatief. Verder bekijkt de overheid momenteel
of de opleiding in plaagbestrijding voor agrariërs moet worden aangescherpt conform de
eisen zoals deze gesteld worden aan professionele plaagdierbestrijders.
8
Deelt u de mening dat goede voorlichting aan burgers en boeren cruciaal is om problemen
met plaagdieren vroegtijdig te kunnen voorkomen? Zo ja, bent u bereid hiervoor overheidsbeleid
te ontwikkelen? Zo neen, kunt u dit toelichten?
Ja, goede voorlichting is van belang. Ik zie echter geen reden om daarvoor apart nieuw
overheidsbeleid te ontwikkelen, omdat overheid én bedrijfsleven daar al diverse
initiatieven voor hebben opgestart.
9
Deelt u de mening dat overlast van (zwarte) ratten voorkomen kan worden door
(opgeslagen) voedsel onbereikbaar te maken voor deze dieren door goed afsluitbare
constructies waar ratten (en muizen) niet bij kunnen? Zo ja, bent u bereid hiervoor beleid
of instructies te ontwikkelen? Zo neen, waarom niet?
Ik ben van oordeel dat de particuliere houders en eigenaren van voedselvoorraden een
eigen verantwoordelijkheid hebben om dergelijke voorzorgsmaatregelen te nemen. Deze
maatregelen zullen de overlast overigens niet in haar geheel kunnen wegnemen.
10
Bent u bereid een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden om overlast, vraatschade
en gezondheidsrisico's door de zwarte rat met diervriendelijke middelen te bestrijden?
Zo ja, op welke wijze en binnen welke termijn? Zo neen, waarom niet?
Het proefproject geeft voldoende aandacht aan deze specifieke aspecten. Zo wordt bezien
of de verspreiding van zwarte ratten kan worden beperkt door ander wegbermbeheer en
worden andere preventieve maatregelen onderzocht.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
Ministerie van Landbouw,
Natuur en Voedselkwaliteit
Directie Natuur
Willem Witsenplein 6
Postadres: Postbus 20401
2500 EK 's-Gravenhage
Telefoon: 070 - 3786868
Fax: 070 - 3786100
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit