Sipke Jan Bousema over kinderrechten in Nederland: "We moeten waakzaam blijven"
14 april 2008, Hilversum - Kijk, daar doet hij het nou allemaal voor. Toen Sipke Jan Bousema de avond voor dit gesprek meedeed aan een 3FM-programma om voor Unicef geld in te zamelen door zoveel mogelijk kilometers te liften, belandde hij bij een zanglerares in de auto. Onderweg vertelde zij hem dat maar liefst vier kinderen bij haar zangles zijn gaan volgen, omdat ze aan het Junior Songfestival van de AVRO willen meedoen.

Sipke Jan Bousema
Sipke Jan Bousema

Sipke Jan, die het festival presenteert, was blij dat te horen. Hij wil dat kinderen hun talenten benutten en zichzelf zoveel mogelijk kunnen uiten. Optreden op het Junior Songfestival, voor het oog van miljoenen tv-kijkers en publiek in de zaal, is natuurlijk 'jezelf uiten' in optima forma, maar daar blijft het niet bij. "We vestigen in het programma ook de aandacht op kinderen die niet zoveel kansen krijgen." Sipke Jan doelt daarbij op de samenwerking tussen het Junior Songfestival en Unicef; de kijkers werden tijdens de afgelopen editie regelmatig op de activiteiten van de VN-kinderrrechtenorganisatie voor kinderen in ontwikkelingslanden geattendeerd.

De AVRO-presentator is zelf sinds 2002 Special Representative van Unicef Nederland en hij grijpt elke gelegenheid aan om zich in die hoedanigheid voor kinderen in te zetten. In 2006 was hij zelfs een van de grote aanjagers achter de actie voor Hui, het Chinese jongetje dat samen met zijn moeder in afwachting van hun uitzetting in de gevangenis zat. Hui was geen uniek geval; dat vreemdelingenkinderen met hun ouders tot het moment dat ze zouden worden uitgewezen in detentie moesten zitten was conform het beleid van de overheid. Journalisten besteedden er aandacht aan, een coalitie van Nederlandse maatschappelijke organisaties - waaronder Unicef - voerden hier actie tegen, maar dankzij Hui kregen de kinderen die in gevangenissen zaten eindelijk een gezicht. Sipke Jan deed onder andere een persoonlijke oproep in het tv-programma RTL Boulevard, de media doken massaal op de kwestie en Hui kwam vrij.

Sipke Jan heeft Hui pas geleden nog gesproken. "Hij doet het goed op school, maar hij en zijn moeder vertelden me wel dat hij sinds die periode in de gevangenis last heeft van angsten en slaapproblemen. Hui was drie weken opgesloten. Andere kinderen zaten nog langer vast, kun je nagaan wat voor gevolgen zo'n ervaring voor een kind heeft." Sipke Jan voelt zich door de huidige regering ietwat bekocht. "Wouter Bos zei voor de verkiezingen dat vreemdelingenkinderen niet meer vastgezet mochten worden en ik heb nota bene op hem gestemd, maar ondanks dat het asielbeleid nu onder de PvdA valt en is aangepast, zitten er nog steeds kinderen in gevangenissen. Zo mogen alleenstaande minderjarige asielzoekers nog altijd worden opgesloten."

Hoewel Sipke Jan zich bemoeit met het beleid van de Nederlandse regering, wil hij niet de politiek in. "Ik moet er niet aan denken. Ik ben gewoon een burger die zijn mond opendoet; daar waar ik kan kom ik met oplossingen of alternatieven. Nederland heeft trouwens niet voor niets het Internationale Verdrag voor de Rechten van het Kind geratificeerd. Daar moeten we ons aan houden. We moeten waakzaam blijven, voor je het weet veegt een nieuw kabinet de verbeteringen van tafel en zijn we weer terug bij af."

Sipke Jan liftend voor Unicef. Foto: 3 FM Sipke Jan liftend voor Unicef. Foto: 3 FM

Sipke Jan hoopt dit jaar weer voor Unicef op reis te kunnen. Hij heeft het nodig, om te zien wat het goede doel waarvoor hij zich inzet voor kinderen doet. Tijdens een reis naar Brazilië, die hij samen met de winnaressen van het Junior Songfestival voor Unicef maakte, had hij het geluk dat hij een jongen terugzag die hij tijdens een eerder bezoek aan dit land had ontmoet. "Hij heet Markson en volgt nu een opleiding tot automonteur. Ik was blij hem weer te zien, maar ik maakte me tegelijk ook zorgen. Unicef kan kinderen begeleiden totdat ze de pubertijd bereiken, maar daarna moeten ze vaak op eigen kracht verder. Als de basis stevig is, gaat dat goed. Markson kan op dit moment twee kanten uit. Zijn broers bewandelen het criminele pad, maar hij gelukkig niet. Hopelijk blijft dat zo. Ik heb trouwens nog steeds contact met hem."

Hij wil graag leren, ook van Unicef Ambassadeurs in het buitenland. Hoe kijken zij tegen hun rol aan, hoe ervaren zij tijdens hun reizen hun ontmoetingen met kinderen en Unicef-medewerkers? Dat hij voor RTL Boulevard Sir Roger Moore mocht interviewen, was dan ook een buitenkans. Moore, al jaren ambassadeur van Unicef, bleek een aimabele en geestige man te zijn. "Toen ik hem eerder een keer op tv zag vond ik hem nogal serieus en wat stijfjes overkomen, maar daar was tijdens onze ontmoeting geen sprake van." De acteur in ruste had ook nog wat tips voor Sipke Jan. Zo ging hij wel eens in een vliegtuig voor Unicef collecteren. De passagiers mochten pas het vliegtuig uit als ze hem geld hadden gegeven. Misschien dat Sipke Jan ook nog eens zo'n stunt zal uithalen. Hij heeft nog tijd genoeg, want hij is pas 31 jaar. Hij vindt het goed dat Unicef hem al op zijn 24ste heeft gevraagd Special Representative te worden. Een jong iemand kan veel voor een goed doel betekenen en fungeert als rolmodel voor leeftijdgenoten. Sipke Jan heeft er zelf trouwens ook veel aan: "Het heeft mijn leven ontzettend verrijkt."

De programma's van Sipke Jan Bousema

Do Re Wie
Sipke Jan volgt kinderen die deel willen uitmaken van de familie Von Trapp in de musicalversie van The Sound of Music. De auditierondes zijn van 12 tot en met 16 mei vanaf 17.45 uur dagelijks te zien op Zapp/Ned. 3. De winnaars treden op in The Show op Music op zaterdag 17 mei (20.30 uur, Ned.1)

Junior Songfestival
Kinderen kunnen zich nu inschrijven voor de komende zesde editie van het Junior Songfestival, dat in de herfst zal worden uitgezonden. De Europese finale zal dit jaar op Cyprus plaatsvinden. Unicef en de AVRO praten samen over een mogelijke voortzetting van de samenwerking in het kader van dit programma.

Wie is de Mol? Junior
Aanvankelijk alleen voor volwassenen, nu in een versie voor kinderen. "Het belooft zinderend spannend te worden!," zegt Sipke Jan. Het spel speelt zich af in Zwolle, waar de kandidaten geen euro's maar vierduiten- een oude Zwolse munteenheid - moeten verdienen. Te zien vanaf zaterdag 17 mei om 18.15 uur.

Oerol TV
Sipke Jan zal tussen 13 en 22 juni dagelijks verslag doen van het Oerol Festival op Terschelling.

Opsporing Verzocht
Sipke Jan vraagt samen met Anniko van Santen kijkers om tips voor het oplossen van misdrijven. Met resultaat: "Ongeveer 35 procent van de zaken die aan bod komen, wordt opgelost," aldus Sipke Jan. Elke dinsdag, 21.50 uur, Ned. 1.

En verder: de kinderprogramma's ZipZoo World Wide en Museum Bende.

Kijk voor meer informatie op de website van de AVRO: www.avro.nl en www.sipkejan.nl.

Interview: Margot de Graaff