Doodstraf in Nederland?
Een vraag bij een onderzoek van De Volkskrant op 5 april 2008 (uitgevoerd door TNS-Nipo) over
doodstraf in relatie tot de voornemens van Trots Op Nederland heeft tot diverse veronderstellingen
geleid inzake dit (beladen) onderwerp. Derhalve is via www.peil.nl een uitgebreid onderzoek gedaan
over dit onderwerp. Een representatieve steekproef van ongeveer 1600 Nederlanders hebben aan dit
onderzoek meegedaan.
59% van de Nederlanders zegt principieel tegen de doodstraf te zijn. 13% wil het invoeren voor
ernstige misdaden, en 26% vindt dat het wel toegepast mag worden, maar alleen in heel bijzondere
gevallen. Hierbij wordt met name gedacht aan daders van terroristische aanslagen waar vele doden
bij gevallen zijn (34% van alle Nederlanders) en het vermoorden van een kind na ontucht gepleegd te
hebben (26% van de Nederlanders).
Er is een groot verschil in opvatting naar politieke voorkeur. Als we kijken naar het stemgedrag uit
2006 dan is 18% van de PVV kiezer principieel tegen, 45% van de CDA- en VVD-kiezer, 72% van de
PvdA-kiezer, 77% van de SP-kiezer en 94% van de Groen Links-kiezer.
Als we echter kijken naar de opvatting over de doodstraf in relatie tot het huidig stemgedrag dan
zien we een uiterst interessante verschuiving door de groei van de PVV en de start van TON. Van de
huidige aanhang van de PVV is 16% principieel tegen de doodstraf en bij de aanhangers van TON is
dat 25%. Maar bij de resterende kiezers van de VVD is dat percentage 64%. Aangezien dat
percentage bij de kiezers van de VVD uit 2006 45% was zien we hier heel duidelijk waar de VVD in
feite door midden is gesplitst; er gaapt een groot gat tussen de conservatieve VVD-ers die nu vooral
bij de PVV en TON zitten (en niet in meerderheid principieel tegen de doodstraf zijn) en de liberale
VVD-ers die bij de VVD zijn gebleven (en die wel in meerderheid principieel tegen de doodstraf zijn).
Bij het CDA, PvdA en SP zien we trouwens ook dat de kiezers die weggelopen zijn naar PVV of TON in
veel mindere mate principieel tegen de doodstraf zijn dan de kiezers die bij deze partijen zijn
gebleven.
Ook hierdoor is te zien dat de circa 35 zetels die PVV en TON nu hebben kiezers betreft die blijkbaar
inhoudelijk gezien veel steviger verbonden zijn met deze twee partijen dan menigeen denkt.
Aanhangers van PVV en TON vinden in meerderheid dat hun partij zich voor de invoering van de
doodstraf zouden dienen uit te spreken.
Er zijn een aantal veroordeelde misdadigers aan de Nederlanders voorgelegd met de vraag of men
vindt dat deze daders de doodstraf hadden moeten krijgen. 23% vindt dat Mohammed B. en Volkert
van der G. de doodstraf hadden moeten krijgen. 39% vindt dat met betrekking tot Marc Dutroux en
43% vindt het terecht dat Saddam Hussein de doodstraf heeft gekregen.
Over twee andere onderwerpen met betrekking tot de bestrijding van de misdaad is wel een groot
deel van de Nederlanders het met elkaar eens. 75% vindt dat voor bepaalde misdaden een minimum
straf dient ingevoerd te worden en 73% vindt dat in Nederland de straffen voor misdaden doorgaans
te licht zijn. Slechts bij kiezers van PvdA, D66 en Groen Links meent circa de helft het
Peil.nl