Insecten gebruiken plant als telefoon
11 april 2008
Communicatie tussen ondergrondse en bovengrondse plant-etende
insecten.
Ecoloog Roxina Soler en haar collega's hebben ontdekt dat ondergrondse
en bovengrondse plant-etende insecten met elkaar kunnen communiceren
door planten als telefoons te gebruiken. Ondergrondse insecten geven
via de bladeren van de plant chemische waarschuwingssignalen af.
Bovengrondse insecten weten zo dat de plant al 'bezet' is.
Bovengrondse, blad-etende insecten geven de voorkeur aan planten die
nog niet bezet zijn door ondergrondse, wortel-etende, insecten.
Ondergrondse insecten geven chemische signalen via de bladeren van de
plant, die bovengrondse insecten waarschuwen over hun aanwezigheid.
Deze berichtgeving stelt ruimtelijk gescheiden insecten in staat om
elkaar te vermijden, waardoor ze geen strijd hoeven te leveren om de
plant.
In afgelopen jaren is ontdekt dat verschillende soorten bovengrondse
insecten zich slecht ontwikkelen wanneer ze zich voeden met planten
die ook ondergrondse bewoners hebben en omgekeerd. Het lijkt erop dat
via natuurlijke selectie een mechanisme ontwikkeld is dat de
ondergrondse en bovengrondse insecten in staat stelt elkaar te
detecteren. Zo wordt onnodige competitie vermeden.
Groene telefoonlijnen Groene telefoonlijnen
Via de 'groene telefoonlijnen', kunnen ondergrondse insecten ook
communiceren met een derde partij, namelijk de natuurlijke vijand van
rupsen. Parasitaire wespen leggen hun eieren in bovengrondse insecten.
De wespen profiteren ook van de vluchtige signalen die worden
afgegeven door de bladeren, omdat ze daardoor weten waar ze goede
gastheren kunnen vinden voor hun eieren. De communicatie tussen
ondergrondse en bovengrondse insecten is slechts bestudeerd in een
aantal systemen. Het is nog onduidelijk hoe algemeen dit verschijnsel
is.
Dit onderzoek is uitgevoerd in het Nederlands Instituut voor Ecologie
(NIOO-KNAW), door Roxina Soler, Jeffrey Harvey, Martijn Bezemer, Wim
van der Putten en Louise Vet. Het PhD-project, waarin dit onderzoek is
uitgevoerd, is een project uit de Vrije Competitie van ALW.
..............................
* Meer informatie bij:
* dr. Roxina Soler (NIOO-KNAW)
* t: +31(0)26 479 1412, r.soler@nioo.knaw.nl
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek