Invoering Wia
Rapport over implementatie Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen
Invoering Wia
Rapport over implementatie Wet werk en inkomen naar
arbeidsvermogen
Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
R 08/02, februari 2008
ISSN 1383-8733
ISBN 978-90-5079-205-9
2 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
Voorwoord
De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (Wia) vormt het sluitstuk van het nieuwe stel-
sel rond ziekte op het werk, arbeidsongeschiktheid en re-integratie en moet er mede toe bij-
dragen dat meer mensen aan het werk gaan. Met ingang van 29 december 2005 is de wet van
kracht geworden. De wet heeft een grote maatschappelijke impact, hij raakt heel direct het
leven van een groot aantal burgers. De totstandkoming en uitvoering van de wet heeft dan ook
veel aandacht gekregen vanuit de politiek en maatschappij. Om deze reden heeft de Inspectie
Werk en Inkomen onderzoek gedaan naar de uitvoering van de Wia door het Uitvoerings-
instituut Werknemersverzekeringen (UWV).
De inspectie heeft de uitvoering en de implementatie van de Wia gevolgd. Het accent ligt
respectievelijk op de claimbeoordeling, de uitkering en de ondersteunende systemen en proces-
sen.
Voor u ligt het rapport over het implementatietraject waarin tevens de laatste stand van zaken
is beschreven.
Mw. mr. drs. C. Kervezee
Inspecteur-generaal
3 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
4 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
Inhoud
1 Inleiding 7
2 De uitvoering van de Wia 9
2.1 Ontwikkelingen Wia 9
2.2 Bevindingen claimbeoordeling 10
2.3 Bevindingen uitkeringsproces 11
2.4 Re-integratie 12
3 Wijzigingen per 1 januari 2008 13
4 Structurele oplossing en noodoplossing Wia 15
4.1 Noodoplossing Wia 15
4.2 Structurele oplossing Wia 16
5 Oordeel 19
5.1 Oordeel uitvoeringsproces Wia 19
5.2 Oordeel noodoplossing en structurele oplossing 19
6 Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 21
Lijst van afkortingen 22
Bijlage: Reactie Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen 23
Publicaties van de Inspectie Werk en Inkomen 29
5 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
6 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
1 Inleiding
De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (Wia) vormt het sluitstuk van het nieuwe stel-
sel rond ziekte op het werk, arbeidsongeschiktheid en re-integratie en moet er mede toe bij-
dragen dat meer mensen aan het werk gaan. De nadruk ligt hierbij op wat mensen, ondanks
hun beperking, nog wel kunnen. De mate van arbeidsongeschiktheid wordt dan ook bepaald aan
de hand van het inkomen dat hij of zij nog kan verwerven met zijn of haar belastbaarheid. De
Wia is 29 december 2005 van kracht geworden en bestaat uit twee onderdelen: de regeling
Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten (WGA) en de regeling Inkomensvoorziening
Volledig Arbeidsongeschikten (IVA).
Onderzoek inspectie
De officiële invoering van de Wia vormde voor de Inspectie Werk en Inkomen aanleiding om
onderzoek te doen naar de uitvoering van deze wet. De centrale vraag die de inspectie zich in
dit onderzoek stelt is: voert UWV de Wia adequaat uit? Bij de beantwoording van deze vraag
kijkt de inspectie naar de uitvoering, naar de wijze waarop knelpunten worden opgelost en naar
het implementatietraject. De inspectie heeft de uitvoering en het implementatietraject gedu-
rende twee jaar gevolgd en hierover periodiek gerapporteerd.
In de eerste rapportage is specifiek ingegaan op het proces van claimbeoordeling. Dit proces
eindigt met de eerste definitieve betaling door de frontoffice. Daarnaast is in de eerste rappor-
tage afzonderlijk aandacht besteed aan de proces- en systeemondersteuning van de Wia (het
programma Wia). Vervolgens heeft de inspectie een nota van bevindingen uitgebracht over het
werkproces van het uitkeren op de backoffice. Dat proces begint, waar het proces van claimbe-
oordeling eindigt. Verder bevatte deze nota een vervolg op de eerdere rapportage over het
programma Wia.
In dit eindrapport geeft de inspectie de voornaamste bevindingen uit haar eerdere onderzoeken
weer met daarbij de recente stand van zaken (in hoofdstuk 2 voor de uitvoering en in hoofd-
stuk 4 voor het programma Wia). Verder gaat de inspectie in hoofdstuk 3 in op de wijzigingen
in de Wia per 1 januari 2008. Tot slot volgt een hoofdstuk met twee oordelen: een over het
uitvoeringsproces en een over het programma Wia.
Onderzoeksopzet
De inspectie heeft in dit onderzoek zo veel mogelijk gebruik gemaakt van resultaten van eigen
onderzoek van UWV en andere reeds beschikbare informatie. Hiernaast hebben interviews
plaatsgevonden met UWV-medewerkers die betrokken zijn bij de claimbeoordeling van de Wia,
het uitkeringsproces en het programma Wia. Er is niet gesproken met verzekeringsartsen en
arbeidsdeskundigen. Het onderzoek is uitgevoerd in de periode 2006 en 2007. De inspectie
heeft de relevante ontwikkelingen uit 2007 zoveel mogelijk in het onderzoek betrokken.
7 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
8 Inspectie Werk en Inkomen Invoering Wia
2 De uitvoering van de Wia
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de ontwikkelingen binnen de Wia, in het bijzonder op de
instroom in de Wia en de ontwikkeling van de uitkeringslasten vanaf 1 januari 2006. Vervolgens
wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste bevindingen uit de eerdere rapportages over
de claimbeoordeling en het uitkeringsproces, waarbij de huidige stand van zaken wordt weerge-
geven.
2.1 Ontwikkelingen Wia
Instroom
Tabel 1
Ontwikkeling instroom
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid