Nieuwe koopkrachtcijfers 65-plussers

11/04/2008 09:30

Unie KBO

's-Hertogenbosch, 11 april 2008. Vandaag verschijnt het rapport 'Koopkracht in perspectief' van het NIBUD. Dit rapport is in opdracht van de ouderenorganisaties ANBO, PCOB en de Unie KBO tot stand gekomen. In het rapport zijn de effecten van afzonderlijke maatregelen te zien voor de koopkracht. En dat is nodig want de positieve en negatieve invloeden zijn zo ingewikkeld dat veel ouderen door de bomen het bos niet meer zien.

Koopkrachtplaatjes van het Centraal Planbureau en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn erg algemeen van aard. Uit de vele telefoontjes, brieven en e-mails die bij de ouderenorganisaties binnenkomen, blijkt dat veel ouderen zich niet in de cijfers herkennen. Dit was aanleiding om het NIBUD te vragen de presentatie van haar eigen koopkrachtplaatjes te verbeteren. Ouderen kunnen nu zien uit welke plussen en minnen de verandering in de koopkracht is samengesteld.

Duidelijk is dat de invoering van het verplichte eigen risico en de verhoogde premie ziektekostenverzekering die 65-plussers zelf moeten betalen, aanzienlijke gevolgen hebben voor de koopkracht. Anderzijds heeft het kabinet deze koopkrachtverliezen voor onder meer 65-plussers met de laagste inkomens volledig gerepareerd, hetgeen niet altijd even duidelijk is.

Juist waar een eventuele verslechtering van de koopkracht van 65-plussers dreigt, is het voor de ouderenorganisaties belangrijk een duidelijke vinger aan de pols te houden. Het NIBUD-rapport is hiervoor een prima instrument.

Voorbeeld: een alleenstaande 65-plusser met uitsluitend AOW.

De verhoging van de inkomensafhankelijke bijdrage van 6,5 naar 7,2% en de invoering van het verplicht eigen risico van 150 euro per jaar leiden tot een verlies aan koopkracht van 2,1%. De lagere premies van de basisverzekering en de hogere zorgtoeslag betekenen een koopkrachtverbetering van 1,3%. Als we alleen rekening houden met deze plussen en minnen dan daalt de koopkracht met 0,8%. Door een verhoging van de algemene heffingskorting en van de ouderenkorting (samen 0,8%) heeft het kabinet deze koopkrachtachteruitgang volledig gecompenseerd. Uiteindelijk neemt de koopkracht van deze groep ouderen naar verwachting toe met een kleine 0,2%: de AOW-uitkering stijgt (3,1%), de huurtoeslag stijgt (0,2%), er wordt meer belasting betaald (0,7%) en de inflatie wordt geraamd op 2,3%. Dit leidt tot een koopkrachtverbetering van 1 euro per maand.

In het NIBUD-rapport is de koopkracht van een viertal huishoudens in onderdelen uitgelegd. Alle relevante wijzigingen zijn omgerekend in koopkrachteffecten. Voorts komen de plussen en de minnen grafisch in beeld. Zo is letterlijk in één oogopslag te zien om welke ingrediënten het gaat en wat het effect is als bijvoorbeeld geen zorgtoeslag wordt aangevraagd. Het gaat om het totaalbeeld. Vandaar ook de titel van het NIBUD-onderzoek: 'Koopkracht in perspectief'.