Mean or green? Value orientations, morality and prosocial behaviour
Datum: 10 april 2008
Promotie: mw. J.I.M. de Groot, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat
5, Groningen
Titel: Mean or green? Value orientations, morality and pros ocial
behaviour
Promotor: prof.dr. J.A. Rothengatter
Faculteit: gedrags- en maatschappijwetenschappen
Milieubeleid moet zich meer richten op positief gedrag
Veel mensen gedragen zich niet milieuvriendelijk, ook als ze dat wel
belangrijk vinden. Om milieuvriendelijke gedrag te stimuleren is het
van belang om te weten waarom de een zich wel milieuvriendelijk
gedraagt en de ander niet. Psychologen maken daarvoor gebruik van een
bestaande indeling van menselijk gedrag. Mensen met sterk egoïstische
waarden, streven naar maximale uitkomsten voor zichzelf. Mensen met
sterk altruïstische waarden streven naar een zo hoog mogelijke
opbrengst voor anderen. Sommige mensen gedragen zich milieuvriendelijk
puur om natuur en milieu te beschermen. Voor dit gedrag is een derde
type bedacht: mensen met biosferische waarden. Promovenda Judith de
Groot onderzocht hoe deze drie waarden gerelateerd zijn aan
milieurelevant gedrag.
De resultaten van haar onderzoek tonen aan dat alle drie waarden een
motief bieden voor mensen om milieuvriendelijk te handelen. Het bleek
echter dat in de meeste gevallen milieuvriendelijk gedrag positief
samenhangt met altruïstische en biosferische waarden en negatief met
egoïstische waarden. De negatieve relatie van egoïstische waarden met
milieuvriendelijk gedrag lijkt problematisch. Uit onderzoek blijkt
namelijk dat mensen a priori geneigd zijn om vanuit hun egoïstische
waarden te handelen. Altruïstische en biosferische waarden zijn meer
afhankelijk van externe ondersteuning, zoals een expliciete afkeuring
van instituties of andere mensen als men niet in overeenstemming met
deze waarden handelt. Altruïstische en biosferische waarden hebben dus
de meeste ondersteuning nodig om milieuvriendelijk gedrag te promoten.
Beleid dat gericht is om mensen `groen' te krijgen zal zich daarom ook
vooral hierop moeten richten.
Judith de Groot (Nijmegen, 1976) studeerde sociale psychologie aan de
Rijksuniversiteit Groningen en verrichtte haar promotieonderzoek bij
de sectie omgevingspsychologie van het Heymans Instituut. Het werd
gefinancierd door RUG en EU. De Groot is inmiddels postdoc-onderzoeker
bij toegepaste sociale psychologie. /ML
Rijksuniversiteit Groningen