Date : 08 April 2008
Sender Name: Cour des comptes - Rekenhof
Verslag aan het federale parlement: Betrouwbaarheid van de gegevens voor de berekening van de overheidspensioenen
Het verzamelen van de loopbaangegevens van ambtenaren vormt een essentiële stap om een pensioen toe te kennen en het bedrag ervan te bepalen. In zijn verslag aan het federale parlement is het Rekenhof de betrouwbaarheid van de gegevens nagegaan waarover de dienst die de overheidspensioenen beheert, tijdig moet kunnen beschikken
De overheidspensioenen vertegenwoordigen jaarlijks meer dan 7 miljard euro aan uitgaven. Permanent moeten nagenoeg 385.000 pensioendossiers worden bijgewerkt. Die worden beheerd door de Pensioendienst voor de Overheidssector (PDOS), de opvolger van de Administratie der Pensioenen. De pensioenen worden voornamelijk door de federale Staat betaald, ook als de gepensioneerde in dienst was van een ander bestuursniveau.
Bij de overheid dient de laatste werkgever de pensioenaanvraag van de toekomstige gepensioneerde in bij de PDOS. Voor een correcte berekening van het pensioen moet die aanvraag betrouwbare gegevens bevatten over het statuut en de loopbaan van de aanvrager. In tegenstelling tot bij de privésector, worden de periodes van activiteit die meetellen om een overheidspensioen te berekenen, tijdens de loopbaan niet gevalideerd door de storting van een bijdrage, maar steunen ze op begrippen als in aanmerking komende diensten en gelijkgestelde periodes. In de praktijk houden de werkgevers binnen de overheid die gegevens niet uniform en gecentraliseerd bij en worden ze pas verzameld op het ogenblik dat het pensioen wordt aangevraagd. Het gebeurt dan ook geregeld dat pensioenaanvragen onvolledig en slecht gedocumenteerd bij de PDOS toekomen. Die moet dan de gegevens van de aanvragen aanvullen en zich soms uitspreken over loopbaanelementen van de aanvragers op basis van hun specifieke statuut, soms zelfs voor personeelsleden die niet tot federale overheid behoren.
Deze situatie wordt mee verklaard doordat de PDOS overeenkomstig het Handvest van de Sociaal Verzekerde verplicht is een beslissing te nemen binnen vaste termijnen en het financiële risico draagt van een vertraging of een fout in de berekening van het pensioen. De laatste werkgever daarentegen is wel wettelijk verplicht de loopbaangegevens te certificeren op het ogenblik van de pensioenaanvraag, maar daaraan is geen enkele sanctie verbonden ingeval van lacunes of vergissingen.
Tot slot worden gegevens vaak bij de gepensioneerde opgevraagd terwijl ze ook bij andere administraties of gegevensbanken aanwezig zijn.
Het Rekenhof meent dat deze manier van werken om gegevens te verzamelen en te certificeren berust op een slecht omschreven en onaangepaste verdeling van de verantwoordelijkheid tussen de PDOS en de diverse werkgevers binnen de overheid.
Het is van oordeel dat de laatste werkgever de loopbaangegevens van de aanvrager moet verzamelen en certificeren en zich daartoe zo nodig tot vorige werkgevers moet richten. Hij moet die gegevens aan de PDOS bezorgen binnen de termijnen die overeenstemmen de eisen van het Handvast van de Sociaal Verzekerde. De naleving van die eisen impliceert dat voor elke ambtenaar een persoonlijk en geactualiseerd dossier wordt bijgehouden tijdens de hele loopbaan.
Bovendien moeten aan die naleving sancties worden gekoppeld. De PDOS moet dan nagaan of hij over alle nodige gegevens beschikt en dat die door de laatste werkgever zijn gecertificeerd. Hij moet zich ook uitspreken over het recht op een overheidspensioen en het bedrag ervan.
Het sluiten van protocollen met de werkgevers binnen de overheid voor de overzending van de gegevens, zoals dat momenteel wordt overwogen, zou het inzamelen van de gegevens moeten vergemakkelijken. Het Rekenhof merkt daarbij echter op dat die protocollen er ook toe kunnen leiden dat documenten worden opgesteld voor de PDOS die eenvoudigweg de loopbaan samenvatten, zonder dat de certificering van de gegevens is geregeld en geformaliseerd, met het risico dat de mogelijkheden van met name het Rekenhof om de regelmatigheid van de pensioenen te controleren, worden beperkt.
De minister van Pensioenen en Maatschappelijke Integratie heeft de PDOS gevraagd zijn documentbeheerssysteem te verbeteren en benadrukt de noodzaak protocollen te sluiten om alle gegevens door te sturen.
----------------------------
Informatie voor de pers
Het Rekenhof controleert de openbare financiën van de federale Staat, de gemeenschappen, de gewesten en de provincies. Het draagt bij tot de verbetering van het overheidsbeheer door nuttige en betrouwbare informatie die voortvloeit uit een tegensprekelijk onderzoek toe te zenden aan de parlementaire vergaderingen, aan de bewindslui en aan de gecontroleerde diensten. Als collaterale instelling van het parlement werkt het Rekenhof onafhankelijk ten opzichte van de overheden die het controleert.
Het auditverslag Berekening van de overheidspensioenen. Betrouwbaarheid van de gegevens is aan het federale parlement bezorgd. Het integrale verslag (37p.), de samenvatting (2p.) en dit persbericht zijn ter beschikking op de homepagina van het Rekenhof: www.rekenhof.be.
Contactpersoon:
Karl Hendrickx
Federale Publicaties
02 551 89 90
URL: