UMC Utrecht
Hormoon mogelijke voorspeller menopauze
In Nederland (en de rest van de wereld) komt ongeveer 1% van de
vrouwen te vroeg in de overgang, namelijk voor het 40ste jaar. De
groep vrouwen die relatief vroeg in de overgang komt (tussen de 40 en
45 jaar) is groter, ongeveer 10% van de bevolking. Deze vrouwen zullen
hierdoor ook veel eerder dan normaal onvruchtbaar worden. De
gemiddelde leeftijd waarop een vrouw haar natuurlijke vruchtbaarheid
heeft verloren is 41 jaar.
"Het krijgen van kinderen wordt steeds vaker uitgesteld tot na het
dertigste levensjaar. Dat betekent dat door variatie in de leeftijd
waarop vrouwen in de overgang raken, sommige vrouwen dan sterk
verminderd vruchtbaar zijn", zeggen arts-onderzoeker Jeroen van
Disseldorp en gynaecoloog Frank Broekmans van het UMC Utrecht. "Weten
wanneer de menopauze zal optreden, zou van grote invloed kunnen zijn
op de beslissing over het moment waarop men gaat proberen kinderen te
krijgen. Dat inzicht in wanneer de menopauze zal optreden, lijkt
mogelijk te worden met behulp van hormoononderzoek."
De onderzoekers bepaalden eerst bij 144 normaal vruchtbare vrouwen de
AMH concentratie (anti-Müllerian hormoon). Het hormoon AMH is een maat
voor de follikelreserve waaruit eicellen ontstaan. Met het afnemen van
de hoeveelheid eicellen, neemt ook de concentratie van AMH in het
bloed af. Vervolgens werd uit de gegevens van de 144 vrouwen het
verband tussen AMH-concentratie en leeftijd bepaald. Via extrapolatie
werd vervolgens berekend wat de AMH-concentratie zou zijn in latere
jaren.
Vervolgens analyseerden de onderzoekers een groep van ruim 3300
vrouwen ouder dan 58 jaar met een in hun jongere jaren normale
vruchtbaarheid. Via vragenlijsten achterhaalden de onderzoekers
wanneer de menopauze bij deze vrouwen was ingetreden. Zo kon een
verdeling worden gemaakt van de leeftijd waarop deze vrouwen in de
overgang kwamen, gemiddeld was dat 50 jaar. De menopauze, het einde
van de vruchtbaarheid, is het uitblijven van menstruatie gedurende
minstens een jaar.
Door de resultaten uit de twee onderzoeksgroepen te combineren konden
de onderzoekers de waarde van AMH berekenen die past bij het bereiken
van de menopauze. Als de concentratie van het hormoon daaronder zakt,
treedt de menopauze op. Ook voor individuele vrouwen is op basis van
hun leeftijd en de concentratie AMH op dat moment de menopauzeleeftijd
redelijk betrouwbaar te schatten. Die is namelijk af te leiden uit de
AMH-concentratie in verhouding tot die bij vrouwen van dezelfde
leeftijd.
Voor nadere informatie:
UMC Utrecht, In- en Externe Communicatie
Ilse van Wijk en Linda Minnen, tel. 088 7556371 of 7558580 of
press@umcutrecht.nl
vrijdag 4 april 2008