Senternovem
03-04-2008 | Procesintensificatie: Enorme energiebesparing procesindustrie
mogelijk
In de procesindustrie valt enorm veel energie te besparen door
procesintensificatie: het toepassen van vaak radicaal vernieuwende
principes in proces- en installatieontwerp. Om de ontwikkelingen op
dit gebied in een stroomversnelling te brengen, is door de sector
procesindustrie een European Roadmap for Process Intensification
opgesteld. Het EnergieTransitie Platform Ketenefficiency was de
initiator en ondersteunde de totstandkoming van deze routekaart die op
17 maart werd gepresenteerd.
Het doel is om in 2050 circa 20% energiebesparing te bereiken via
procesintensificatie. "Dat is echter onze minimumwens", vertelt
Andrzej Stankiewicz. "Op sommige plekken in de procesindustrie is veel
meer mogelijk. Er bestaan technologieën waarmee besparingen tot 85%
mogelijk zijn". Stankiewicz is hoogleraar Process Intensification aan
de TU Delft en voorzitter van het Nederlandse Kennisnetwerk op het
gebied van procesintensificatie. Vanuit die twee rollen was hij als
`kerngroeplid' direct betrokken bij het opstellen van de routekaart.
Kleiner, sneller en minder energieverbruik
Binnen procesintensificatie spelen nieuwe technologieën een
sleutelrol, maakt Stankiewicz duidelijk: "Nieuwe technologieën maken
het mogelijk processen zodanig fundamenteel anders in te richten dat
installaties die vele malen kleiner zijn dan de huidige, in veel
kortere tijd hetzelfde werk kunnen doen. Vanwege de direct aanwijsbare
energiebesparing die hierdoor mogelijk is, is procesintensificatie
voor EnergieTransitie natuurlijk bijzonder interessant. Hun rol ging
dan ook veel verder dan het leveren van een financiële bijdrage:
EnergieTransitie was de initiator van de gehele exercitie en heeft het
projectteam gevormd."
Drie onderdelen
De routekaart bestaat eigenlijk uit drie onderdelen, vertelt
Stankiewicz. "Allereerst hebben we experts van over de hele wereld
betrokken bij de inventarisatie van wat er is op het gebied van
procesintensificatie. Dat heeft geleid tot een volledig overzicht van
veelbelovende technologieën, maar maakte ook duidelijk waar technische
barrières liggen." Een tweede onderdeel vormde de procesintensificatie
Quick Scan die bij een aantal Nederlandse bedrijven is uitgevoerd.
"Het doel was zicht te krijgen op de mogelijkheden voor het inzetten
van nieuwe technologieën in hun huidige processen. Dit leverde
informatie op over de relevantie van bepaalde technologieën voor de
Nederlandse industrie." Het derde onderdeel ten slotte omvatte de
daadwerkelijke ontwikkeling van de routekaart in samenwerking met een
groot aantal bedrijven uit de procesindustrie. "Daar ging het om de
vraag hoe zij op korte, maar ook op langere termijn hun processen
concreet zouden kunnen inrichten met gebruikmaking van voor hen
relevante procesintensificatie-technologie."
Ontwikkelen Research en Development-programma's
De roadmap is als papieren document nu afgerond; de roadmap als
`proces' loopt nog steeds, maakt Stankiewicz duidelijk. "Het is nu
zaak een Research en Development-programma te ontwikkelen. We hopen
voor de zomer kant en klare programma's te kunnen presenteren die
aangeven wat we de komende vijf jaar willen doen. Daarnaast willen we
ook een visie ontwikkelen voor de zeer lange termijn. Daarin gaat het
om de vraag wat nodig is om nog grotere dromen te realiseren, zoals
het maken van chemicaliën uit biomassa."
Downloads
Report 'European Roadmap for Process Intensification'
Appendix 1 - Process Intensification Technologies Description and
Review
Appendix 2 - Industry Sector Process Intensification Roadmaps [pdf,
1,15 Mb]