CDA

Debat over Fitna

Pieter van Geel: 'De film is vilein, onnodig kwetsend, draagt niets bij aan het bestrijden van extremisme, noch de integratie van moslims.'

Lees hieronder de hele inbreng van Pieter van Geel aan het debat op 1 april.

Mevrouw de voorzitter,

Waarom staan we hier? De film van Wilders.

De afgelopen maanden heeft dit onderwerp de gemoederen zeer bezig gehouden.
Nationaal, maar ook internationaal. Afgelopen januari was ik in Turkije. Tijdens een bezoek bij premier Erdogan had ik mij er op voorbereid om te praten over allerlei onderwerpen die hoog op de Turkse agenda staan. Ik had niet verwacht dat Erdogan het eerste half uur van ons gesprek wilde besteden om zijn zorg te uiten over deze film. Dit maakte voor mij in één keer duidelijk dat we de impact en mogelijke gevolgen van deze film niet moesten onderschatten.

Ook de weer oplaaiende internationale onrust naar aanleiding van de Deense cartoons onderstreepten deze conclusie.

Het kabinet heeft in onze ogen alle reden gehad om de ontstane situatie rond de film uiterst serieus te nemen. Het gehele kabinet, âvan Aboutaleb tot Verhagenâ heeft zich in binnen en buitenland ingespannen om de eventuele gevolgen van de film zo veel mogelijk te beperken. Van de maker zelf kon op dit vlak niets worden verwacht. Kan de premier nog eens aangeven wat het kabinet sinds de eerste berichten in november heeft gedaan? Wat was de reden dat het kabinet vanaf het eerste moment op een maximale impact was voorbereid?

Richting de maker van de film heeft het kabinet van te voren een oproep gedaan zorgvuldigheid te betrachten, niet onnodig te kwetsen, de godsdienstbeleving van mensen te respecteren. Dat had te maken met de achtergrond van de maker die provocerende krachttermen niet schuwt, de geraffineerde manier waarop de spanning rondom de film werd opgebouwd (de naam via de gpd bladen, het openingsbeeld via een website, uitspraken over mogelijke de strekking âer gebeurt iets met de profeetâ en suggesties dat het wel voor de nodige ophef zou zorgen).

Maar het had ook te maken met overreacties vanuit extremistische moslimmilieus in het buitenland. Van toenemende protesten tot aan het verbranden van Nederlandse vlaggen. Ook die reacties noopten heel duidelijk tot actie. Allemaal reden genoeg om te doen wat het kabinet heeft gedaan. Investeren in contacten en communicatie in het binnen en buitenland. Voorbereid zijn op het ergste

Kortom het was wijs, verstandig wat het kabinet heeft gedaan. Vervolgens komt de vraag aan de orde of gegeven het feit dat de film er is, deze maatregelen,deze oproepen, de uitgesproken zorgen terecht zijn geweest?
Ook deze vragen beantwoord ik met ja.

Dat de reacties in ons eigen land tot nu toe beheersbaar lijken te zijn, heeft alles te maken met het verantwoorde optreden van moslims, moslimorganisaties, het kabinet, de ambassades, burgemeesters etc. Dat is allemaal niet uit de lucht komen vallen. Gelukkig is in ons land niet de fout gemaakt die eerder in Denemarken rond de cartoons wel is gemaakt. Toen werd de ernst onderschat en kwam de regering te laat uit de startblokken. Ook de eensluidende reacties uit Europa afgelopen vrijdag geeft aan dat de gedane inspanningen hebben geloond.

Tegelijkertijd bereiken ons ook de nodige zorgwekkende signalen uit het buitenland. Protesten, ambassadeurs die worden ontboden en oproepen tot boycot. Is het kabinet met ons van mening dat ook de komende tijd alertheid op zijn plaats blijft? En vervolgens: Wat gaat het kabinet de komende tijd doen om invulling te geven aan deze alertheid? En wat doet de regering om Nederlandse bedrijven in het buitenland te ondersteunen met het oog op mogelijke negatieve consequenties?

Dan met betrekking tot de film zelf. Afgelopen donderdag heb namens mijn fractie al een oordeel gegeven over het karakter van deze film. Namelijk: vilein, onnodig kwetsend, draagt niets bij aan het bestrijden van extremisme, noch de integratie van moslims. Wij willen een samenleving waarin mensen met respect met elkaar omgaan, wat ze ook van elkaar vinden. Inmiddels zijn er signalen dat de maker zijn film wil aanpassen. Maanden lang is collega Wilders gewezen op de risicoâs van zijn film voor de veiligheid van landgenoten in binnen- en buitenland, voor de reputatie van Nederland en voor mogelijke schade voor het bedrijfsleven. Niets kon hem op andere gedachten brengen. Maar nu hij door schadeclaims in zijn eigen portemonnee dreigt te worden geraakt, is hij er als de kippen bij om excuses aan te bieden en de film te verzachten. Er zijn weinig politici die zo weinig aan anderen denken, en zo veel aan zichzelf.

Van vele kanten heb ik gehoord: de film voldoet niet aan verwachtingen, het zijn aan elkaar geplakte plaatjes, broddelwerk, stelt niet zoveel voor. Wat betreft de kwaliteit van de film als product zal ik de laatste zijn die gaat betogen dat we hier te maken hebben met een kanshebber voor een Oscar.

Maar mevrouw de voorzitter, dat is niet de kern. We moeten namelijk niet alleen kijken naar de kwaliteit van de film, maar vooral naar de politieke boodschap die daar achter schuil gaat. Daarover kan ik niet anders dan oordelen dat de film sluw is gemaakt en boosaardig is van opzet.

Het meest vileine is de associatie die gelegd wordt tussen moslimterrorisme, de aanwezigheid van moslims in ons land en vrees voor een moslimstaat. De bedoeling is duidelijk: de associatie moet in de hoofden en harten van Nederlanders beklijven als een oorzakelijk en onvermijdelijk verband. Oude beelden van geweld en terreur worden vilein worden gekoppeld aan de zogenaamde dreiging van een paar honderd duizend moslims in Nederland. Alsof dat allemaal jihadisten zouden zijn. Die vergelijking gaat mank en is bijzonder kwalijk.

Natuurlijk is er angst voor moslimterrorisme in dit land. Dat moet en mag niet worden onderschat. Maar wat ons te doen staat is de problemen verkleinen. Hard werken aan de bestrijding van radicalisering en terrorisme, hier en in het buitenland. Alert zijn. Integratie versterken. En pal staan voor onze democratische waarden en de rechtstaat. Werken aan een samenleving die is gestoeld op respect. Problemen verkleinen, niet de angst van mensen vergroten. En dat laatste gebeurt met deze film.

Als het niet zoân serieuze zaak was dan zou je kunnen zeggen dat Wilders aan politiek belletje trek doet. Eerst even flink aan de bel trekken en als er dan iemand naar de deur loopt om te kijken wie daarvoor verantwoordelijk is, dan is hij hem al gesmeerd. Eerst doen alsof je een pagina uit de Koran scheurt en dan zeggen dat het een telefoonboek was. Sterker nog, als hij na het belletje trekken wordt gepakt, dan wijst hij met zijn vingers naar allemaal anderen die de schuld zouden hebben. Niet hij, maar het kabinet zou verantwoordelijk zijn voor mogelijke gevolgen van zijn film.

Belletje trekken is kinderachtig, hinderlijk en het draagt vooral nergens iets aan bij. Dat kan van kwajongens en belhamels nog worden getolereerd. Maar van een politicus, een gekozen volksvertegenwoordiger mag worden verwacht dat hij serieus meedenkt over oplossingen. Oplossingen voor serieuze problemen op het gebied van integratie en het bestrijden van radicalisme en terreur. Want die oplossingen zijn nodig daarover zijn we het met elkaar snel eens. Wel kunnen we met elkaar van mening verschillen over wat die oplossingen dan in moeten houden. Maar in de film van Wilders heb ik geen enkel begin van een oplossing kunnen ontwaren.

Ik heb een paar vragen aan collega Wilders. Ik stel ze nu, dan kan hij er alvast over nadenken voor zijn termijn. Wat heeft hij nu met zijn film willen bereiken, en heeft hij dat doel bereikt? En ten tweede, waarom heeft hij voorafgaande aan de film stelselmatig geweigerd met moslimorganisaties in gesprek te gaan?

Mevrouw de voorzitter. Ik rond af.
De heer Wilders heeft de nodige mensen de afgelopen maanden laf genoemd. Ik wil hier graag aangeven waar lef voor nodig is. Er is lef voor nodig om het debat aan te gaan, in plaats van stellingen te poneren. Er is lef voor nodig om met constructieve oplossingen te komen, in plaats van langs de zijlijn te roepen. Er is lef voor nodig om verantwoordelijkheid te nemen, in plaats van die op anderen af te schuiven. Ik roep de heer Wilders op om vanaf nu dat lef te tonen.
---