Ministerie van Verkeer en Waterstaat

abcdefgh

Aan
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG

Contactpersoon Doorkiesnummer
- - Datum Bijlage(n) 2 april 2008 - Ons kenmerk Uw kenmerk VenW/DGP-2008/3324 VW-08-051 Onderwerp
Concessiewetgeving voor de waddenveren

Geachte voorzitter,

De vaste kamercommissie Verkeer en Waterstaat heeft mij per brief van 14 februari 2008 (kenmerk VW-08-051) verzocht om een reactie op de brief van TESO van 16 januari 2008 (kenmerk Dir/15/2008/brf). Op 3 maart 2008 (kenmerk VenW/DGP-2008/1759) heb ik de Tweede Kamer gemeld dat er tussen het departement en Rederij TESO een gesprek zou plaatsvinden naar aanleiding van de brief van rederij TESO. Met deze brief informeer ik u over de uitkomst van het overleg met rederij TESO over de concessiewetgeving voor de waddenveren. Het lijkt mij goed om eerst een korte terugblik te geven op het proces rond de concessiewetgeving voor de waddenveren.

In juni 2006 zijn na een lange onderhandeling drie openbare-dienstcontracten gesloten inzake de veerverbindingen naar Vlieland, Ameland en Schiermonnikoog. In december 2007 is het openbare-dienstcontract inzake de verbinding naar Terschelling getekend. Deze openbare-dienstcontracten zijn gesloten door het ministerie van Verkeer en Waterstaat, de desbetreffende rederij en de desbetreffende waddengemeente. Met de openbare-dienstcontracten wordt het belang gewaarborgd van de instandhouding van de vervoerverbindingen tussen het vasteland en de Waddeneilanden op een zodanige wijze dat deze verbindingen voor het publiek en de eilandbevolking toereikend zijn. De meeste eilanders zijn immers afhankelijk van deze veerverbindingen.

Postadres Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 351 61 71

Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597 JG Den Haag Fax 070 351 78 95 bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)

VenW/DGP-2008/3324

Met deze contracten zijn de afspraken met de rederijen in overeenstemming gebracht met de huidige Europese en nationale wet- en regelgeving op het gebied van steun en mededinging. De openbare- dienstcontracten omvatten onder andere bepalingen over: de dienstregeling, kwaliteitseisen, tarieven, infrastructuur, klanten inbreng en de mogelijkheid van medegebruik van de aanleginrichtingen.

Reden voor invoeren concessiesystematiek
In de openbare-dienstcontracten is de inspanningsverplichting voor de minister van Verkeer en Waterstaat opgenomen om tot een concessiesystematiek voor de waddenveren te komen.
De verbindingen tussen vasteland en de Waddeneilanden zijn gediend met reguliere, betaalbare, betrouwbare en economisch gezonde bootdiensten gedurende het hele jaar, ook in de perioden waarin het vervoersaanbod gering en de exploitatie niet of minder rendabel is. Bovendien zijn de huidige veervoorzieningen zelfvoorzienend. Zij maken winst in de zomer, waarmee ze de onrendabele wintermaanden kunnen compenseren. Wanneer concurrenten in de drukke zomers de krenten uit de pap halen, komt de continuïteit van de verbinding in de winter onder druk te staan. Het openbare- dienstcontract weerhoudt concurrenten niet van het varen in deze drukke tijden. De rederij, die partij is bij het openbare- dienstcontract, wordt verplicht om gedurende het hele jaar de veerdienst te onderhouden, maar geeft de rederij geen exclusief recht om de veerdienst te exploiteren. Gelet op deze belangen achten de partijen van de openbare-dienstcontracten het wenselijk om voor deze bootdiensten een concessiesystematiek in te voeren. Dit betekent dat er met een concessie een exclusief recht op het exploiteren van de veerverbinding zal worden gegund. Hierdoor ontstaat er concurrentie om het water in plaats van op het water. Voor de invoering van een concessiesystematiek is een wettelijke grondslag noodzakelijk.

Op dit moment vindt er een consultatieronde plaats met de betrokken partijen over wijziging van het Besluit personenvervoer 2000 in verband met de invoering van concessies voor het personenvervoer van en naar de Waddeneilanden.

Standpunt rederij TESO
Voor de veerverbinding naar Texel is geen openbare-dienstcontract gesloten. Rederij TESO is tegen het invoeren van een concessiesystematiek voor de waddenveren en wenst ook niet deel te nemen aan gesprekken hierover.
Naar aanleiding van het standpunt van TESO om niet deel te nemen aan de overleggen met betrekking tot een wettelijk kader heeft er een gesprek tussen Verkeer en Waterstaat en rederij TESO plaatsgevonden. In dit gesprek heeft rederij TESO haar argumenten tegen invoering van de concessiesystematiek voor de waddenveren toegelicht. Rederij TESO is eigendom van de inwoners van Texel en heeft geen winstoogmerk. Door deze kenmerken onderscheidt rederij TESO zich van de andere rederijen die veerdiensten naar de Waddeneilanden onderhouden.

TESO geeft aan dat door het invoeren van een concessiesystematiek de kernwaarden veiligheid, continuïteit en kwaliteit naar de achtergrond zullen verdwijnen en dat de concessiesystematiek zal leiden tot concurrentie primair gericht op prijs. Ik deel deze
---

VenW/DGP-2008/3324

veronderstelling niet. In geval van een concessiesystematiek zullen de gunningscriteria door de overheid, als concessieverlener, worden vastgesteld. Het is in het algemeen belang dat de waddenveren veilig en kwalitatief goed zijn. Bij het opstellen van een programma van eisen zullen deze waarden daarom ook nadrukkelijk worden opgenomen. Tevens zal na concessieverlening toezicht gehouden worden op het naleven van de concessieafspraken.

Rederij TESO stelt tevens dat zij een lopend contract met het ministerie hebben. Dit contract stamt uit 1964 en ziet alleen toe op het gebruik van de aanleginrichtingen en haventerreinen. Dit contract is inmiddels door ontwikkelingen in het mededingings- en staatssteunrecht achterhaald.

Tot slot geeft rederij TESO aan geen behoefte te hebben aan bescherming tegen cherrypicking. Ik merk op dat de andere rederijen die de veerdiensten naar de Waddeneilanden onderhouden, hier anders tegenaan kijken. Zij hechten veel belang aan de invoering van een concessiesystematiek, zodat zij de continuïteit en betrouwbaarheid van de veerverbinding het gehele jaar kunnen handhaven. De continuïteit en betrouwbaarheid zouden zonder concessie door cherrypicking onder druk komen te staan.

Voor mij staat het publiek belang op de eerste plaats. Uitgangspunt is een structurele uniforme regeling voor de veerverbindingen naar de waddeneilanden, waarmee de betrouwbaarheid en continuïteit van het vervoer gewaarborgd blijft. Ik zal met de partijen in overleg blijven om tot een goede regeling te komen.

Hoogachtend,

DE STAATSSECRETARIS VAN VERKEER EN WATERSTAAT,

J.C. Huizinga-Heringa

---