Universiteit Maastricht
Persbericht
2 april 2008
Over- of ondergekwalificeerd werken heeft invloed op cognitief functioneren
Werk onder je niveau vergroot de achteruitgang van hersenfuncties
Mensen met een baan onder hun opleidingsniveau gaan op den duur slechter cognitief functioneren. Hun cognitief vermogen past zich dus aan aan het niveau van hun werk. Dit verschijnsel werkt ook andersom: mensen die ondergekwalificeerd zijn voor hun werk leveren betere cognitieve prestaties dan mensen met een baan op hun eigen opleidingsniveau. Dat blijkt uit een onderzoek van enkele wetenschappers van de Universiteit Maastricht, dat vandaag is gepubliceerd in het tijdschrift Oxford Economic Papers. De publicatie is het resultaat van een ongebruikelijke samenwerking tussen economen en neuropsychologen.
De effecten van het onder je niveau werken waren al vaak onderwerp van wetenschappelijke studies. Tot nu toe waren die vooral gericht op salaris, werktevredenheid of loopbaanmobiliteit. In deze publicatie werd voor het eerst gekeken naar de effecten op het cognitief vermogen, niet alleen van overgekwalificeerde werkers maar ook van mensen met een baan boven hun opleidingsniveau. In beide gevallen wordt gesproken van een job-worker mismatch. De auteurs van het artikel hebben de cognitieve vermogens van mensen met een job-worker mismatch geanalyseerd op twee meetmomenten: 1993-1995 en 1999-2001. De verschillen tussen de twee metingen geven een indicatie van de cognitieve ontwikkeling in deze periode van zes jaar.
De onderzoekers maakten gebruik van gegevens uit de Maastricht Aging Study, een grootschalige studie naar cognitieve veroudering in Zuid-Limburg. Uit de dataset van deze studie zijn testgegevens verzameld van 447 personen die op beide meetmomenten een baan hadden. Binnen deze groep was op het eerste meetmoment bij 164 personen sprake van overkwalificatie, 88 mensen waren ondergekwalificeerd. Na zes jaar hadden zestien overgekwalificeerden en zeven ondergekwalificeerden werk op hun eigen opleidingsniveau.
In de studie zijn verschillende cognitieve functies gemeten: geheugen, verbaal vermogen, cognitieve flexibiliteit en snelheid van informatieverwerking. De meetresultaten ondersteunen de hypotheses van de onderzoekers: bij mensen waar het functieniveau lager was dan hun opleidingsniveau na zes jaar de cognitieve vermogens sterker afgenomen dan bij mensen met een passende baan (de use it or loose it hypothese), terwijl het werken op een functieniveau dat hoger is dan het opleidingsniveau juist lijkt te beschermen tegen cognitieve aftakeling (de intellectual challenge hypothese). De mate van mismatch is ook van belang: hoe groter het verschil tussen baanniveau en opleidingsniveau, des te sterker het effect.
De auteurs van het artikel wijzen op basis van deze resultaten op het belang van preventie van overkwalificatie. Want mensen die te lang onder hun opleidingsniveau functioneren, zijn steeds minder in staat om alsnog op hun eigen niveau te presteren.
Noot voor de pers:
Titel van de publicatie: Andries de Grip, Hans Bosma, Dick Willems & Martin van Boxtel. Job-worker mismatch and cognitive decline, Oxford Economic Papers 60 (2008), pp. 237-253
Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij prof.dr. Andries de Grip, tel. 043 388 3647, e-mail
De afdeling Communicatie & Relatiebeheer van de UM is bereikbaar via 043 388 5222, e-mail
Zie ook het Research Magazine voor meer interessant onderzoek aan de UM:
Leading in Learning
Based in Europe, focused on the world. Maastricht University is a stimulating environment. Where research and teaching are complementary. Where innovation is our focus. Where talent can flourish. A truly student oriented research university.
Universiteit Maastricht