De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Ons kenmerk UB/K/08/4758
Datum 31 maart 2008
Onderwerp Loon in loon over
In deze brief stellen wij voor om de loonaangifte voor werkgevers te stroomlijnen. Dit kan
worden bereikt door de loonaangiften van werkgevers over een tijdvak te laten aansluiten bij
de betalingen in dat tijdvak en de correctieberichten af te schaffen. Het doel van dit voorstel is
om een bijdrage te leveren aan een loonaangifteketen waarin de gegevens minder zullen
worden gewijzigd. Uit gesprekken met betrokkenen en uit analyses is gebleken dat de
voorgestelde oplossing uitvoerbaar is.
Hierna zullen wij ingaan op de achtergrond van het probleem rondom loon-in loon-over,
waarna de oplossing wordt geschetst, gevolgd door de verdere procedure.
Achtergrond
Kort voor de invoering van de Wfsv per 2006 bleken er verschillen te bestaan in de wijze
waarop werkgevers loonelementen met terugwerkende kracht verwerken in hun
salarisadministratie en in de aangiften aan de Belastingdienst. Omdat het onverkort vasthouden
aan de wettelijke bepalingen voor de loon-over werkgevers tot een niet beoogde
lastenverzwaring zou leiden is toen besloten om aangiften volgens loon-over naast loon-in
voorlopig toe te staan, en om een oplossing voor dit vraagstuk te vinden. Op basis hiervan is
het de loon-over werkgevers toegestaan om loonaangifte over een bepaald aangiftetijdvak te
doen door het inzenden van correctieberichten. Deze toestemming is jaarlijks verlengd tot
inmiddels 1 januari 2009, omdat een bevredigende oplossing tot nu toe niet kon worden
gevonden.
Begin 2007 heeft Actal geadviseerd (Kamerstukken II 2006/07, 28 219, nr. 37) over de gehele
linie te komen tot een loon-in aangiftesystematiek, omdat daarmee de administratieve lasten
voor werkgevers structureel beperkt worden. De eenmalige kosten voor de overgang van loon-
over naar loon-in werden echter zeer hoog geraamd, met name voor overheidswerkgevers. Het
Verbond Sectorwerkgevers Overheid heeft op verzoek laten weten de kostenraming van Actal
voor overheidswerkgevers realistisch te achten.
VNO-NCW en MKB-Nederland hebben in reactie op het Actal advies gevraagd om
handhaving van de huidige situatie.
In onze brief van 10 april 2007 (Kamerstukken II 2006/07, 26 448, nr. 328) hebben wij u laten
weten dat om een definitieve beslissing te nemen over de wijze van aangiftesystematiek, meer
Ons kenmerk UB/K/08/4758
informatie nodig is. Wij hebben aangegeven dat samen met overheidswerkgevers onderzocht
zal worden op welk wijze (overheids)werkgevers ondersteund kunnen worden bij de overgang
naar een loon-in aangiftesystematiek, en dat nagegaan zal worden of het mogelijk is om de
kosten voor deze overgang fors te verlagen.
Op 19 december jl. hebben wij u tijdens het AO over de loonaangifteketen toegezegd om u in
maart 2008 te zullen informeren over de stand van zaken bij de loon-over problematiek.
De oplossing voor de loon-over problematiek is ontwikkeld in samenhang met de overige
verbetermaatregelen voor de loonaangifteketen.
Hieronder lichten wij de voorgestelde oplossing toe.
Schets van probleem en oplossing
Voor afnemers van de polisadministratie is van belang dat de gegevens niet steeds met
terugwerkende kracht worden gewijzigd. Op dit moment wordt toegestaan dat bij de
loonaangifte van loon-over werkgevers structureel en veelvuldig gebruik wordt gemaakt van
correctieberichten ter vervanging van aangiften over eerdere tijdvakken. Door de grote
aantallen correctieberichten wordt de loonaangifteketen complex en zwaar belast waardoor er
veel fouten ontstaan in deze keten. Daarnaast zijn de gegevens in de polis door de grote
aantallen correctieberichten lange tijd niet eenduidig en worden ze nog vaak gewijzigd. Zo
kunnen loongegevens van januari nog in december gewijzigd worden door zo'n
correctiebericht. Deze grote aantallen correctieberichten die het gevolg zijn van correctie van
loongegevens belemmeren meervoudig gebruik van de polisadministratie. Dit is één van de
redenen waardoor de beoogde lastenverlichting nog niet gerealiseerd wordt.
Met enkele salarisverwerkers voor de overheidssector (diverse departementen, onderwijs en
het UWV) is nagegaan op welk wijze (overheids)werkgevers ondersteund kunnen worden bij
de overgang naar een loon-in salarisadministratie, en of het mogelijk is om de kosten voor
deze overgang beperkt te houden. Op basis van deze verkenning is geconcludeerd dat het
aanpassen van de loon-over salarisadministraties naar een loon-in salarisadministratie zeer
kostbaar is, omdat loon-over werkgevers dan een dubbele boekhouding zouden moeten voeren.
Een alternatief waarbij alleen de aangiftesystematiek aangepast wordt lijkt een goedkopere
oplossing te zijn.
De alternatieve oplossing is om geen nieuwe eisen te stellen aan de salarisadministraties; deze
mag zowel loon-over als loon-in zijn. In plaats daarvan worden de correctieberichten over het
lopende jaar afgeschaft. Ingeval van mutaties met terugwerkende kracht worden de
nabetalingen lopende het jaar gesaldeerd met de loonaangifte van het tijdvak van nabetaling.
Ook fouten in een eerdere aangifte worden hersteld in de eerstvolgende aangifte nadat de fout
is ontdekt1.
1 Voor het herstellen van fouten over de jaargrens heen veranderd er niets, daarvoor blijft de wijze waarop dat nu
gebeurd gehandhaafd.
---
Ons kenmerk UB/K/08/4758
Door deze wijze van loonaangifte komen de loongegevens van alle werkgevers (ongeacht de
wijze van loonadministratie) op dezelfde wijze in de polisadministratie, waardoor de gegevens
voor de afnemers stabiel en transparant zijn.
Het gevolg van het afschaffen van correctieberichten is dat de loonaangifte gaat aansluiten bij
het moment waarop de werknemer het loon ontvangt . Voordeel van aansluiting bij dit moment
is dat dat herkenbaar is voor werkgevers én werknemers.
Ten opzichte van eerdere oplossingen die in het kader van loon-in en loon-over besproken zijn,
vergt deze werkwijze aanzienlijk minder aanpassingen voor de loon-over werkgevers en
brengt daardoor ook aanzienlijk minder kosten met zich mee.
Het overgrote deel van de werkgevers ondervindt geen gevolgen van deze nieuwe werkwijze.
Loon-over werkgevers zullen slechts in beperkte mate gevolgen ondervinden van deze nieuwe
werkwijze. Zij moeten bij de nieuwe werkwijze een aansluiting realiseren tussen het totale
loon van alle werknemers gezamenlijk zoals blijkt uit de salarisadministratie en het loon in de
loonaangifte.
Uit een onderzoek van EIM/IOO naar de gevolgen van de onderzochte oplossing voor
werkgevers2 komt naar voren dat men verwacht dat de grootste wijzigingen gaan zitten in het
eenmalig aanpassen van de software, en dat de meeste respondenten verwachten dat de
administratieve werkzaamheden voor de werkgevers zelf niet of nauwelijks zullen wijzigen.
Een enkeling verwacht dat deze werkzaamheden iets toe of af zullen nemen. Het
onderzoeksrapport van EIM/IOO ontvangt u als bijlage bij deze brief.
Als datum van invoering wordt gekozen voor 1 januari 2010. Dit biedt de betrokken
werkgevers en softwareleveranciers voldoende gelegenheid om de wijziging in hun
administratie en softwarepakketten door te voeren. Het is de bedoeling om ook andere
wijzigingen in de loonaangifteketen, zoals het beperken van de omvang van de gegevensset
loonaangifteketen, per 1 januari 2010 in te voeren.
Uitvoerbaarheid
De uitvoerbaarheid van de alternatieve oplossing is nagegaan met diverse partijen: werkgevers
(VSO, VNO/NCW en MKB-Nederland), softwareleveranciers, afnemers van de
polisadministratie, pensioenfondsen, UWV en Belastingdienst. Daaruit is gebleken dat deze
oplossing uitvoerbaar is voor alle partijen. Ook is dit een aanvaardbare oplossing gebleken
voor de werkgeversorganisaties. Wel zijn er nog diverse punten die de komende periode
uitgewerkt moeten worden. De komende weken zal gezamenlijk met werkgeversorganisaties
verder uitgewerkt worden hoe de nieuwe werkwijze zo efficiënt mogelijk vormgegeven kan
worden zodat er geen additionele administratieve lasten voor de werkgevers voortvloeien uit
deze werkwijze.
2 In dit onderzoek zijn interviews gehouden bij 15 werkgevers, waarvan 10 overheidswerkgevers en 5 private
werkgevers, en waarvan 14 loon-over werkgevers en 1 administratiekantoor dat de loonadministratie verzorgt
voor 35 loon-in werkgevers
---
Ons kenmerk UB/K/08/4758
Gevolgen voor uitkeringsvaststelling
In verband met de invoering van de Wet administratieve lastenverlichting en vereenvoudiging
in sociale verzekeringswetten (Walvis) is het Besluit dagloonregels werknemersverzekeringen
in werking getreden waarmee nieuwe dagloonregels zijn ontwikkeld. Daarbij is al rekening
gehouden met aangifte volgens een loon-in systeem. Het loon wordt volgens die regels geacht
te zijn genoten in het tijdvak waaraan het volgens opgave van de werkgever moet worden
toegerekend en het dagloon kan aldus worden berekend aan de hand van bij het UWV al
beschikbare loongegevens. Voor een aantal specifieke gevallen, waarin de hoofdregel tot
onwenselijke resultaten kan leiden, bevat het besluit bijzondere bepalingen. Voor het
maatmanloon wordt ernaar gestreefd om aan te sluiten bij deze gegevens. Het daartoe
strekkende ontwerp van een besluit tot wijziging van het Schattingsbesluit is in de
Staatscourant gepubliceerd (Staatscourant 2008, 3). De besluiten zullen waar nodig worden
aangepast aan de keuze om correctieberichten af te schaffen. Over de wijze van verrekening
van inkomsten tijdens een uitkering werknemersverzekering is in en krachtens de
verschillende uitkeringswetten voor werknemersverzekeringen een besluit of regeling
getroffen. Daarin is geen regeling opgenomen over toerekening van inkomsten aan tijdvakken.
De besluiten en regelingen voor deze werknemersverzekeringen zullen zonodig aangepast
worden.
Verdere procedure
· Nadere uitwerking vergt onder meer de wijze waarop met herstel van fouten over
voorgaande jaren moet worden omgegaan. Het is de bedoeling dat foutherstel aansluit bij
de bestaande loonadministratiepraktijk en niet leidt tot extra administratieve lasten. In april
zal hierover overleg met werkgevers en andere belanghebbende plaatsvinden.
· Daaropvolgend start de voorbereiding van de wetswijziging die nodig is om de
mogelijkheid van correctieberichten af te schaffen (Financiën), en de wetswijziging die
nodig is om de toerekening van het loon aan de tijdvakken voor uitkeringen correct te laten
plaatsvinden (SZW).
· Indien bij de nadere uitwerking van de oplossing mocht blijken dat er onvoorziene
problemen voortvloeien uit de oplossing, dan zal de TK hierover nader geïnformeerd
worden.
De Minister van Sociale Zaken De Staatssecretaris van
en Werkgelegenheid, Financiën,
(J.P.H. Donner) (J.C. de Jager)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid