Veenhuizen wordt beschermd dorpsgezicht
31/03/2008 14:38
Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM)
Het dorp Veenhuizen wordt aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Het aanwijzingsbesluit wordt op 3 april door een vertegenwoordiger van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) overhandigd aan burgemeester J.H. van der Laan van de gemeente Noordenveld. Hiermee wordt een toekomstperspectief geboden aan de historische karakteristiek van het gebied.
Het beschermd gezicht ligt in het noordwesten van Drenthe, ingeklemd tussen twee waardevolle natuurgebieden: het Fochtelöerveen in het zuiden en het beekdal van de Slokkert in het noorden. De aanwijzing beschermd dorpsgezicht is een erkenning van het bijzondere historische karakter van het gebied. Dit karakter bestaat uit een samenspel van de stedenbouwkundige structuur, het aanzien van de bebouwing en de wijze waarop grond en gebouwen worden benut. Ondanks enkele recente ingrepen zijn de historisch ruimtelijke structuur, de bebouwing en de functionele opzet door de jaren heen buitengewoon goed intact en herkenbaar gebleven.
Het gebied is zeer bijzonder door functie en verschijningsvorm en daarom van nationaal belang. De culturele en sociaal-economische ontwikkeling van het gebied vloeit voort uit een combinatie van sociaal-maatschappelijke problemen en Verlichtingsidealen, die typerend waren voor het begin van de negentiende eeuw. De Maatschappij van Weldadigheid richtte het gebied in de jaren 1820 in voor de opvang en opvoeding van wezen, vondelingen en landlopers. In 1875 kreeg Veenhuizen de functie van Rijks werk- en strafinrichting onder beheer van het ministerie van Justitie. Deze ontwikkeling is terug te zien in de bijzondere ruimtelijke inrichting van het gebied en in de karakteristiek van de bebouwing. Rond 1990 kwam aan deze status een einde. Het daartoe ingerichte Ontwikkelingsbureau Veenhuizen houdt zich bezig met de herbestemming van de gebouwen en de functie van het gebied. Zo worden de gebouwen die vroeger dienst deden als strafinrichting onder andere hergebruikt en ingericht als museum en erfgoedcentrum.
De ministers van OCW en VROM zijn bevoegd om gezamenlijk beschermde stads- en dorpsgezichten aan te wijzen. De uitvoering ligt bij de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM). De bedoeling van de aanwijzing is de historische karakteristieken te behouden en nadrukkelijk een plaats te geven in de toekomstige ontwikkelingen. Dit gebeurt door middel van het bestemmingsplan dat de gemeente als uitvloeisel van de aanwijzing opstelt. Vooruitlopend op deze status heeft de gemeente Noordenveld in 1997 al een "beschermd-dorpsgezicht-proof" bestemmingsplan voor Veenhuizen vastgesteld. Met deze nieuwe aanwijzing meegerekend telt Nederland in totaal 408 beschermde stads- en dorpsgezichten. Dit jaar volgt nog een tiental van deze aanwijzingen.
De overhandiging van het aanwijzingsbesluit vindt plaats tijdens de Nationale Monumentenstudiedag in de Koepelkerk te Veenhuizen op 3 april a.s., om 11.00 uur. De heer L.C. de Wit (hoofd Beleid, Maritiem en Internationaal) overhandigt de beschikking namens de RACM aan de heer J.H. van der Laan, burgemeester van de gemeente Noordenveld.
http://www.racm.nl
Rijksdienst voor archeologie, cultuurlandschap en monumenten