De Nederlandse Bank


Brief aan pensioenfondsen over gevolgen van de ontwikkeling financiële markten

31 maart 2008

Divisie Toezicht Pensioenfondsen en Beleggingsondernemingen Divisiedirecteur Apeldoorn Postbus 929 7301 BD Apeldoorn Datum 28 maart 2008
Uw kenmerk
Ons kenmerk TPB/00030/2008/00768 Doorkiesnummer

Onderwerp
Gevolgen ontwikkelingen financiële markten voor pensioenfondsen Geacht bestuur, Met deze brief vraagt de Nederlandsche Bank (DNB) uw aandacht voor het volgende. De negatieve ontwikkelingen op de aandelenmarkten en de gedaalde rentestand zullen in het eerste kwartaal van 2008 tot een daling van de dekkingsgraad bij een groot deel van de pensioenfondsen hebben geleid. Ook in 2007 hebben de financiële markten een volatiel beeld vertoond. Dit bevestigt nog eens het belang van een goed onderbouwd premie-, toeslag- en beleggingsbeleid gericht op de langere termijn en op een dekkingsgraad die dergelijke ontwikkelingen kan doorstaan. Dit beleid moet ook zijn vastgelegd in een aan DNB toegezonden actuariële en bedrijfstechnische nota. Het financiële toetsingskader in de sinds 1 januari 2007 geldende Pensioenwet brengt met zich mee dat pensioenfondsen een financiële opzet moeten hanteren, waarmee ten minste aan de eis van de door de wetgever maximaal aanvaardbaar geachte kans op onderdekking wordt voldaan. Dat houdt in dat naast de voorziening pensioenverplichtingen een bepaald bedrag aan vereist eigen vermogen aanwezig moet zijn bij het pensioenfonds om dalingen van de dekkingsgraad te kunnen opvangen. De precieze hoogte daarvan hangt mede af van het door het bestuur van het pensioenfonds gekozen risicoprofiel. Onderdeel van het financiële toetsingskader is ook de eis dat wanneer een pensioenfonds voorziet of redelijkerwijs kan voorzien dat zij niet meer voldoet of zal voldoen aan de eisen ten aanzien van het vereist eigen vermogen, zij dit onverwijld meldt aan DNB. Er is dan sprake van een reservetekort. De door DNB ontvangen rapportages van de pensioenfondsen van de dekkingsgraad ultimo 2007 geven een indicatie van de mogelijke dekkingsgraad van ieder pensioenfonds na de ontwikkelingen op de financiële markten sinds begin 2008. DNB heeft inmiddels aan verschillende pensioenfondsen nauwkeuriger inzicht gevraagd in de daling van de dekkingsgraad. Deze dalingen kunnen verschillen, vooral afhankelijk van het door de pensioenfondsbesturen gekozen risicobeleid. Datum 28 maart 2008 Bladnummer 2 Ons kenmerk TPB/00030/2008/00768 DNB heeft inmiddels van verschillende pensioenfondsen een melding van een reservetekort ontvangen. Het fonds moet in zo'n geval binnen uiterlijk drie maanden na constatering van het tekort ter instemming bij DNB een langetermijnherstelplan indienen. Daarmee geeft het pensioenfondsbestuur aan op welke wijze zij haar sturingsmiddelen inzet met als doel herstel van de financiële positie te bewerkstelligen en daarmee het reservetekort op te heffen. Wanneer in de actuariële en bedrijfstechnische nota al beleidsmaatregelen zijn opgenomen tot opheffing van een reservetekort en een (eventueel) dekkingstekort zal dat beleid terugkomen in het herstelplan en kan het herstelplan eruit bestaan te verwijzen naar de in de actuariële en bedrijfstechnische nota opgenomen beleidsmaatregelen. Het herstelplan moet op grond van artikel 16 van het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen zijn gebaseerd op een recente continuïteitsanalyse, waarin de herstelperiode is doorgerekend door het pensioenfonds. Een onverhoopte onderdekking, dat wil zeggen dat ook het minimaal vereist eigen vermogen niet meer aanwezig is, dient, zodra dat wordt voorzien of redelijkerwijs kan worden voorzien, eveneens onverwijld aan DNB te worden gemeld, gevolgd door het uiterlijk binnen twee maanden ter instemming bij DNB indienen van een kortetermijnherstelplan. Uit de wettelijke eis dat een tekort onverwijld moet worden gemeld vloeit voort dat pensioenfondsen een actueel beeld van hun dekkingsgraad dienen te hebben. Naarmate een pensioenfonds meer in de gevarenzone zit, is een actievere opstelling van het bestuur van het pensioenfonds daarbij nodig. Het aanstaande kwartaaleinde (d.w.z. maart 2008) zal daarbij een belangrijk ijkpunt vormen. De pensioenfondsen dienen zich er nog eens van te vergewissen of zij zich al dan niet in een situatie van een tekort bevinden, en dienen in geval van een tekort dit onverwijld te melden aan DNB, waarna een herstelplan opgesteld moet worden binnen de daarvoor geldende termijnen. Wij hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd over de gevolgen die de huidige situatie op de financiële markten op pensioenfondsen kan hebben en uw wettelijke verplichtingen daarbij. Voor eventuele vragen hierover kunt u contact opnemen met de toezichthouder van uw pensioenfonds. Hoogachtend,
De Nederlandsche Bank NV
Drs J.R. Heuvelman
Divisiedirecteur