Minder lege vrachtwagens onderweg dankzij 'agents' met vooruitziende blik
Het aantal vrachtwagens dat leeg onderweg is, is te verkleinen door
virtuele `agents' te laten onderhandelen over de optimale planning van
de ritten. Als deze agents worden uitgerust met intelligente
prijsmechanismen - een `vooruitziende blik' - kunnen zowel vervoerder
als verlader er hun voordeel mee doen. Promovendus Martijn Mes van de
Universiteit Twente heeft deze strategie al met succes toegepast
binnen het intern transport van een industriële bakkerij. Hij
promoveert op 27 maart aan de faculteit Management en Bestuur.
Agents zijn autonome stukjes software die de belangen behartigen van
een opdrachtgever. Onderhandelen doen ze bijvoorbeeld via een virtuele
veiling. Multi-agentsystemen, waarin vele agents die met elkaar
communiceren en onderhandelen, zijn in opmars, maar nog lang geen
gemeengoed in de transportsector, constateert Mes. Een elektronische
marktplaats zoals Teleroute, waarop 150.000 ladingen per dag worden
verhandeld, werkt nog op de oude manier: met menselijke agenten die op
internet zoeken naar een geschikte lading. Nu plant een
transportondernemer zijn ritten nog via een centrale regisseur; daar
is met virtuele agents winst te halen, blijkt uit Mes' onderzoek. Elke
vrachtwagen wordt dan bijvoorbeeld vertegenwoordigd door een agent, en
ook de verladers hebben hun agents. Door al deze agents te laten
onderhandelen kunnen de beste kansen verkend worden: loont het
bijvoorbeeld om even óm te rijden voor die ene lucratieve vracht?
Vooruitziende blik
Mes heeft verschillende prijsmechanismen ontwikkeld, waarmee de agents
de onderhandelingen kunnen ingaan. Ze krijgen daarmee een
vooruitziende blik. Een vervoerder zal zich bij acceptatie van een
nieuwe opdracht afvragen wat voor consequenties dit heeft voor de
toekomst: welke alternatieven laat hij hierdoor lopen? Daarnaast kan
het zijn dat na acceptatie van de opdracht zich onverhoopt een
gunstiger mogelijkheid voordoet. Kan hij dan nog weer van die eerste
vracht af? Een verlader wil, op zijn beurt, eigenlijk niet hoger dan
een bepaalde prijs gaan, maar ziet de prijzen de lucht in schieten:
raakt hij zijn vracht wel kwijt? Voor het de vervoerder introduceert
Mes alternatieve kosten - opportunity costs - en boetekosten -
decommitment penalty - en voor de verlader reserveprijzen. Dit zijn
corrigerende maatregelen die voorkomen dat een van beide partijen
`spijt krijgt'. Terwijl agents in hun meest basale vorm hun taak
lokaal zo goed mogelijk uitvoeren, geeft Mes hen aanzienlijk meer
bagage mee om te kunnen onderhandelen.
Koekjesfabriek
Mes heeft zijn benadering al kunnen testen in de `gesloten'
transportomgeving van een industriële bakkerij, waar AGV's
(automatisch geleide voertuigen) ingrediënten verzamelen, deze laten
mixen en de resulterende degen naar de productielijnen brengen. Ook
hier is een vooruitziende blik vereist: omdat het deeg is gebonden aan
een minimale en maximale tijd voor het rijzen is het zaak de
ingrediënten op het juiste moment te laten mixen en het deeg op het
juiste moment bij de productielijn te bezorgen. In deze toepassing van
beperkte omvang is al met succes een multi-agent systeem op basis van
Mes' aanbevelingen geïmplementeerd. Het is daarmee een goede testcase
voor het grotere geheel van het internationale wegtransport.
Mes heeft zijn onderzoek verricht binnen het Centrum voor Telematica
en Informatietechnologie van de Universiteit Twente. Het maakt deel
uit van het Transumo (TRANsition SUstainable MObility), een platform
van bedrijven, overheden en kennisinstellingen die gezamenlijk kennis
ontwikkelen op het gebied van duurzame mobiliteit.
Contactpersoon voor de pers: Wiebe van der Veen, tel (053)4894244
Top
Laatst gewijzigd op 26-03-2008 14:08:55 door Webmaster
Universiteit Twente