BDO Accountants & Adviseurs
Eenderde familiebedrijven in overdrachtsfase niet goed voorbereid
Familiebedrijvenbarometer 2008: `Goed Bestuur en Overdracht'
Ruim de helft van alle familiebedrijven in Nederland houdt zich
momenteel bezig met de overdracht van de onderneming. Van de
familiebedrijven die reeds in de overdrachtsfase zitten, is éénderde
niet goed voorbereid. Dat blijkt uit onderzoek van het Centrum van het
Familiebedrijf (CFB) onder 700 familiebedrijven dat op 19 maart wordt
gepresenteerd. Het CFB komt daarom met een `scorecard' voor opvolging.
"Het succes van de opvolging wordt bepaald door uiteenlopende
factoren. Met de scorecard brengen we die in kaart," aldus Ilse
Matser, directeur van het Centrum van het Familiebedrijf.
Nederland telt ruim 180.000 familiebedrijven die samen
verantwoordelijk zijn voor ruim 40% van de werkgelegenheid en bijna
50% van het Bruto Nationaal Product. De Europese Commissie heeft al in
1996 de verwachting uitgesproken dat 30% van alle familiebedrijven die
bezig zijn met een overdracht, zullen verdwijnen als gevolg van een
slechte voorbereiding. Vanwege de vergrijzing zal het aantal
bedrijfsoverdrachten de komende jaren sterk stijgen. Dit is voor het
Centrum van het Familiebedrijf (CFB) aanleiding geweest om een
grootschalig onderzoek uit te voeren onder ondernemers uit
familiebedrijven met als thema `Goed Bestuur en Overdracht'. Op 19
maart organiseert het CFB een seminar rond dit thema in het ING House
in Amsterdam. In het bijzijn van zo'n 200 ondernemers uit het
familiebedrijf worden de resultaten bekend gemaakt en overhandigd aan
Loek Hermans, voorzitter MKB-Nederland en Guido Biessen, directeur
directie Ondernemen van het ministierie van Economische Zaken. In
totaal werkten 700 familiebedrijven mee aan het onderzoek.
Veel aandacht voor overdracht
Onderzoek toont aan dat momenteel iets meer dan de helft van het
aantal ondernemers uit familiebedrijven op één of andere manier bezig
is met de overdracht. Op dit moment oriënteert 26% van de ondernemers
zich op overdracht; 19% bereidt zich er op voor en 8% bevindt zich
daadwerkelijk in de overdrachtsfase.
Voorbereiding overdracht kan beter
Jaarlijks worden er zo'n 8.000 familiebedrijven overgedragen, waarmee
zo'n 160.000 banen gemoeid zijn. Van de ondernemers die zich op dit
moment in de laatste fase van de overdrachtsfase bevinden, vindt
tweederde zich goed voorbereid op de overdracht. Van alle
geïnterviewde ondernemers uit familiebedrijven zegt slechts 26% zich
goed voorbereid te voelen op de overdracht. Ter voorbereiding van de
overdracht wordt de accountant als de belangrijkste adviseur geacht.
De bankier wordt steeds vaker geraadpleegd naarmate de overdracht
dichterbij komt.
Voorkeur voor opvolger
Bij het zoeken van een geschikte opvolger is de familie niet langer
vanzelfsprekend. Slechts de helft van de ondernemers verwacht dat
opvolging plaats zal vinden binnen de familie. Ondernemers geven aan
dat managementcapaciteiten de belangrijkste keuzefactor is voor de
zoektocht naar een potentiële opvolger, niet de familieband. Van alle
ondernemers is 44% van plan om bij overdracht gedeeltelijk eigenaar te
blijven.
1/3 familiebedrijven heeft een intern toezichtorgaan
Van alle familiebedrijven heeft 28% een intern toezichtorgaan
ingesteld in de vorm van een raad van commissarissen, raad van advies
of familieraad. Een krappe meerderheid heeft geen familieleden in deze
raden. Naarmate bedrijven groter zijn, is er vaker een toezichtorgaan
en komt deze ook vaker bij elkaar. De toegevoegde waarde van goed
bestuur zit volgens Ilse Matser, directeur van het Centrum van het
Familiebedrijf, niet zozeer in de toezichtrol van een raad maar veel
meer in de ondersteuning die het kan bieden bij de strategische
besluitvorming en de inbreng van expertise en contacten.
Ondernemers tevreden over intern toezichtorgaan
Gemiddeld genomen zijn de ondernemers tevreden over hun
toezichtorgaan. Ze geven hun raad een gemiddelds rapportcijfer van een
7+. Ondanks de positieve beoordeling overweegt slechts 6% van de
ondernemers die nog geen raad hebben om binnen 3 jaar een intern
toezichtorgaan in te stellen
Volgens Ilse Matser is dat een gemiste kans. "Het onderzoek toont aan
dat er een relatie is tussen bedrijven met een intern toezichtorgaan
en de verwachte verkoopbaarheid van het bedrijf. Door goed bestuur
wordt de onderneming minder afhankelijk van één persoon of één
familie, en daarmee wordt de continuïteit van de onderneming beter
gegarandeerd. Goed bestuur is dus een goede investering."
www.scorecardopvolging.nl
Het CFB lanceert tijdens het seminar de website scorecard opvolging.
De scorecard is ontwikkeld door Jozef Lievens, directeur van het
Instituut voor het Familiebedrijf in België. Voor Nederland zijn er
wijzigingen en aanvullingen gedaan door het CFB. Jozef Lievens over de
scorecard: "Het succes van de opvolging wordt bepaald door
uiteenlopende factoren. De scorecard probeert een zo volledig mogelijk
beeld te geven van de problematiek van de opvolging. Het is geen
garantie, maar een leidraad die helpt na te denken over de
overdracht." De website omvat ook een zelftest zodat de ondernemer kan
zien waar hij staat. Het CFB gaat de komende maanden de scorecard
onder de aandacht brengen van overdragers en opvolgers.
Wat is het Centrum van het Familiebedrijf?
Het CFB is een onafhankelijk kenniscentrum voor familiebedrijven in
Nederland. Het CFB koppelt praktische ervaring aan resultaten van
wetenschappelijk onderzoek rond thema's die in het familiebedrijf
actueel zijn. Doel is inzicht te bieden aan ondernemers en families
die vragen hebben over onderwerpen die spelen in het familiebedrijf.
Het CFB is in 1997 opgericht. Initiatiefnemers waren onder meer BDO
CampsObers Accountants & Adviseurs en ING Bank, die de stichting nog
steeds steunen. Sinds 2007 heeft het CFB een samenwerkingsverband met
UCEME, het centrum voor onderwijs en onderzoek op het gebied van
management en ondernemerschap van de Universiteit Utrecht. Zie ook
www.cfb.nl.
BDO CampsObers Accountants & Adviseurs zijn sponsor van het CFB.
Bron:
CFB
Datum:
25-3-2008 15:45
Contactpersoon
Dorothee de Jong
(030) 284 97 71
adv.familiebedrijf@bdo.nl