22-03-2008
Beantwoording schriftelijke vragen betreffende kamerbrief Artikel 100 inzake de
Nederlandse bijdrage aan de militaire operatie van de EU in Tsjaad en de Centraal
Afrikaanse Republiek (EUFOR Tchad/RCA)
Vragen 1, 43, 44 en 170
1
Is de regering bereid ook genderspecialisten in te zetten om de situatie van vrouwen in
conflicten te verbeteren (VN 1325)? Is de regering bereid tribale specialisten in te zetten als
"2nd track diplomacy"?
43
Is het mogelijk in de Terms of Reference van EUFOR specifiek VN resolutie 1325 mee te
nemen? Zal Nederland hierop inzetten?
44
Zal in de (tussentijdse) evaluaties van EUFOR als indicator VN resolutie 1325 worden
opgenomen, zodat men de positie van vrouwen in kaart kan brengen en kan trachten
verbeteringen door te voeren?
170
Zijn er in MINURCAT gender-aspecten opgenomen? Zal er specifiek op toe worden gezien
dat kwetsbare groepen zoals vrouwen en kinderen toegang hebben tot basisvoorzieningen
(essential services)?
Antwoord
In het reeds goedgekeurde operatie plan, staat "Mainstreaming Human Rights and Gender into
the European and Defence Policy" (11359/07 van 29 juni 2007) opgenomen als Reference N.
In dit document worden op basis van VN-Veiligheidsraadresolutie 1325 o.a. aanbevelingen
gedaan over hoe mensenrechten en gender als belangrijke aandachtsgebieden in EVDB-
missies en -operaties moeten worden opgenomen. In de staf van het operationele
hoofdkwartier, op het niveau direct naast de Commandant, is sinds 18 februari een (Zweedse)
gender adviseur opgenomen, die werkt aan het opstellen van een plan van aanpak in
samenwerking met relevante partijen. Deze gender deskundige zal op korte termijn naar
Tsjaad gaan om een monitor- en evaluatiesysteem op te zetten vanuit een genderperspectief en
in de eerste weken van april een speciale gendertraining verzorgen voor de troepen ter plaatse.
In de juridische bijlage van het operationeel plan wordt expliciet aandacht besteed aan
mensenrechten en gender.
Conform het Nederlands Nationaal Actieplan 1325 (december 2007) wordt ook binnen deze
missie specifiek aandacht besteed aan de implementatie van VN-Veiligheidsraad (VNVR)
resolutie 1325. In het bijzonder voor wat betreft actiepunten 3 en 4 van het Actieplan ofwel
internationale samenwerking en vredesmissies. Daarnaast heeft MINURCAT plannen om te
assisteren bij de oprichting van centra om op gender-gebaseerd geweld aan de orde te stellen
in alle kampen voor ontheemden en vluchtelingen. Dat vergt wat MINURCAT betreft zowel
mannen als vrouwen in uniform en specifieke opleiding.
Vraag 2
Klopt het bericht (in de hoorzitting) dat president Sarkozy van plan is de bijstandsverdragen
met Tsjaad te herzien? Is de regering bereid via de EU president Sarkozy tot
terughoudendheid te dwingen?
Antwoord
In zijn toespraak, gehouden voor het Zuid-Afrikaanse parlement op 28 februari 2008, heeft
president Sarkozy aangekondigd de Franse militaire presentie in Afrika te zullen herzien.
Tevens wil hij alle bilaterale militaire akkoorden, inclusief het akkoord met Tsjaad, in het
vervolg openbaar maken. Dit is een positieve ontwikkeling. De regering ziet geen reden om
president Sarkozy op te roepen tot terughoudendheid.
Vragen 3, 153, 154, 161, 162, 165, 166 en 167
3
Op welke wijze en wanneer gaat u de missie evalueren zoals special advisor van president
Déby, dhr Abas,in de hoorzitting verklaarde?
153
Hoe zeker is opvolging door een VN-missie na een jaar?
154
Bent u bereid een actieve bijdrage te leveren aan de ontplooiing van de VN-missie,
bijvoorbeeld door ook voor deze missie de mogelijkheid van het leveren van troepen te willen
overwegen?
161
Wat gebeurt er als er geen opvolging komt voor EUFOR vanaf 15 maart 2009? Wat zal de EU
besluiten over verlenging van de missie? Zal Nederland haar troepen sowieso terugtrekken?
162
Hoe zal in 2009 de overdracht door EUFOR aan de te vormen VN missie plaatsvinden? Hoe
groot is het risico op een 'protection gap'? Wanneer zullen gesprekken worden opgestart om
de VN missie vorm te geven?
165
Aangegeven wordt dat in de VN Veiligheidsraadresolutie 1778 rekening gehouden wordt met
opvolging door een VN-presentie. Hoe zeker is het dat EUFOR door een VN-troepenmacht
wordt opgevolgd? Hoe moet de beoogde opvolging bezien worden in het licht van het
voortdurende onvermogen van de VN om voldoende militairen op de been te brengen voor
VN-operaties? Kunt u verzekeren dat Nederland zich na 1 jaar terugtrekt uit Tsjaad of opteert
u voor een verlenging onder VN-vlag?
166
Wordt rekening gehouden met de situatie dat de opvolging na één jaar niet goed geregeld is,
en dat bij vertrek van EUFOR een groot gevaar zou ontstaan voor de vluchtelingen? Hoe
kunnen bereikte resultaten worden geconsolideerd? Wie is verantwoordelijk voor de
opvolging van EUFOR na één jaar? Kan de regering bevestigen dat dit in elk geval niet de
verantwoordelijkheid van Nederland is?
167
Wat is de status van de besprekingen ten aanzien van de overgang van EUFOR Tchad/RCA
naar de volledige VN-missie in maart 2009? Welke partijen hebben zich reeds gecommitteerd
aan een bijdrage aan de VN-missie na maart 2009? Welke positie neemt de Nederlandse
regering in deze discussie in?
Antwoord
De VN en EU zullen rond 15 september 2008, zes maanden na het uitroepen van de initiële
operationele gereedheid van de operatie, een tussentijdse evaluatie uitvoeren. Dit is
opgedragen in VNVR-resolutie 1778. Met deze evaluatie zullen in overleg met de regeringen
van Tsjaad en de Centraal Afrikaanse Republiek aanbevelingen worden gemaakt over
eventuele opvolging van de EUFOR Tchad/RCA troepenmacht na 15 maart 2009, mogelijk
door een VN-presentie.
Vragen 4, 144 en 150
4
Kunt u concreter ingaan op de specifieke taak van de Nederlandse mariniers: kapitein ter zee
Bauer omschreef het als: "zien zonder gezien te worden"? Hoe succesvol kan een dergelijke
opdracht zijn gezien de terreinomstandigheden?
144
Zijn de Rules of Engagement voldoende robuust en duidelijk voor de taken van de
Nederlandse militairen? Zijn er ook caveats opgelegd?
150
Hoeveel Nederlandse militairen zullen worden ingezet op de twee hoofdkwartieren van de
EUFOR-missie? Welke taken en verantwoordelijkheden zullen zij krijgen?
Antwoord
De Nederlandse verkenningseenheid is geïntegreerd in een Iers bataljon. De Nederlandse
mariniers zullen bijdragen aan het vergroten van de omgevingskennis van de Ierse
bataljonscommandant en hem tijdig van informatie voorzien. De verkenningseenheid zal zo
onopvallend mogelijk het gebied verkennen om de eventuele aanwezigheid van rebellen in
kaart te brengen. Daarnaast zullen zij ook een beeld proberen te verkrijgen van eventuele
vluchtelingenstromen.
In het hoofdkwartier in Tsjaad zijn twee militairen ingezet. Eén daarvan werkt als planner
Communicatie en Informatie Systemen en de ander als genieadviseur. In het operationele
hoofdkwartier in Parijs zijn drie Nederlandse militairen ingezet in de logistieke en de
inlichtingencel. Voorts is hier een Nederlandse kolonel-arts werkzaam als hoofd medische
planning van EUFOR Tchad/RCA.
De Rules of Engagement zijn robuust en duidelijk. Er zijn geen caveats opgelegd.
Vraag 5
Welke lessen trekt de regering o.b.v. de evaluaties van eerdere deelname aan EUFOR missies
door Nederland (o.a. EUFOR Congo t.a.v. optreden als non-lead nation, kennis van de Franse
taal, moeilijke samenwerking in EU-missie en gebrekkige voorbereiding van EU-missies)?
Antwoord
De ervaringen opgedaan tijdens de Nederlandse inzet in Congo zijn uitgewerkt in een
eindevaluatie die in september 2007 is opgesteld. De conclusies en aanbevelingen van dit
rapport zijn meegenomen bij de voorbereiding van de Nederlandse deelname aan EUFOR
TCHAD/RCA. Zo lost de keuze voor de inbedding in een Iers bataljon eerder ervaren
taalproblemen grotendeels op.
Vraag 6
Zal de EU op basis van de Berlijn plus-afspraken gebruik maken van NAVO-capaciteiten en
faciliteiten, of wordt de operatie autonoom door de EU uitgevoerd?
Antwoord
EUFOR Tchad/RCA is een autonome EU-operatie. Er zal geen gebruik worden gemaakt van
NAVO-capaciteiten en faciliteiten op basis van de Berlijn plus-afspraken.
Vraag 7
Hoe beoordeelt u de slagingskans van het recent gesloten vredesakkoord tussen Tsjaad en
Soedan, mede in het licht van eerdere mislukte vredesakkoorden?
Antwoord
Het akkoord gaat om een oprichting van een groep, bestaande uit een aantal ministers van
Buitenlandse Zaken uit de regio, die maandelijks bij elkaar komt en naleving van het akkoord
zal monitoren. Een harde garantie kan niet bij voorbaat worden gegeven.
Vraag 8
Welke scenario's bestaan er indien de vluchtelingenproblematiek vanuit Soedan (bijvoorbeeld
door een groot uitgevoerd offensief aldaar) in korte tijd ernstig verslechtert door een enorme
toestroom?
Antwoord
Nederland houdt de humanitaire situatie in Tsjaad en de buurlanden nauwlettend in de gaten.
Op dit moment is een bedrag van 5 miljoen euro voor humanitaire hulp aan Tsjaad voorzien.
Daarvan is 1,75 miljoen euro bestemd voor de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, die in
Tsjaad zowel vluchtelingen als ontheemden opvangt.
Daarnaast geeft Nederland jaarlijks een bijdrage van 40 miljoen euro aan het Centraal
Noodhulpfonds van de VN om deze in staat te stellen acuut te kunnen ingrijpen bij plotselinge
rampen of het verslechteren van bestaande noodsituaties.
Mocht de situatie in Tsjaad ernstig escaleren, dan zal Nederland bezien of een extra bijdrage
noodzakelijk is.
Vragen 9 en 52
9
Hoe wordt het vergaren van inlichtingen t.b.v. de EUFOR-missie georganiseerd? Welke
landen kunnen inlichtingen geven? Wat zegt dit over de noodzakelijke kwantiteit en kwaliteit
van de inlichtingen? Indien inlichtingen ook uit Frankrijk komen, hoe wordt gegarandeerd dat
deze niet misbruikt worden?
52
Tijdens de hoorzitting gaf generaal Bentégeat in zijn toelichting aan dat het belangrijk is dat
EUFOR goede inlichtingen ontvangt, hoe zullen Nederland en de EU er voor zorgen dat
EUFOR niet afhankelijk blijft van alleen Franse informatie?
Antwoord
Inlichtingen ten behoeve van de operatie EUFOR Tchad/RCA komen binnen op het
hoofdkwartier in Parijs en het lokale hoofdkwartier in Abéché. Alle landen die deelnemen aan
de EUFOR-operatie kunnen inlichtingen aanleveren. De inlichtingen worden alleen gedeeld
met de deelnemende landen.
Frankrijk heeft veel kennis van het inzetgebied, maar Nederland en de EU beschikken naast
de Franse informatie over een breder netwerk van goede inlichtingen, waardoor zij niet
uitsluitend afhankelijk zijn van Franse informatie.
Vraag 10
In welke mate zijn er private veiligheidsorganisaties actief in het gebied waarin de EUFOR-
missie ontplooid zal worden? Welke rol spelen deze organisaties? Hoe zal de samenwerking
tussen EUFOR en deze private organisaties vormgegeven worden?
Antwoord
Er zijn voor zover bekend geen private veiligheidsorganisaties actief in het gebied.
Vraag 11
Op welke wijze zijn de aanvoerlijnen voor munitie, voeding en medicijnen in het EUFOR-
mandaatgebied geregeld? Op welke wijze zal er bij de aanvoer van goederen rekening
gehouden worden met de regentijd en de daardoor verslechterde bereikbaarheid van veel
gebieden?
Antwoord
Voordat het regenseizoen aanbreekt, worden relatief grote voorraden munitie, voeding en
medicijnen bij de eenheid aangevoerd. Als herbevoorrading over de weg niet mogelijk is,
worden de goederen door de lucht vervoerd.
Vragen 12, 119 en 155
12
Hoe beoordeelt de regering de haalbaarheid van de gestelde doelen in relatie tot de relatief
korte duur van de missie, de invloed van de regentijd op de werkzaamheden van de militairen
en de grootte van de EUFOR-missie als geheel?
119
Hoe zal EUFOR de mate van haar succes bepalen? Welke benchmarks worden hiervoor
gebruikt?
155
Wanneer beschouwt u deze missie als succesvol?
Antwoord
Het doel van de EU-operatie is de veiligheid en stabiliteit in Tsjaad en de CAR, in het gebied
langs de grens met Darfur te verbeteren. De EU-operatie is succesvol als MINURCAT zich
kan concentreren op het verbeteren van de situatie in de kampen, humanitaire organisaties in
toenemende mate hulp kunnen verlenen en gerichte aanvallen op vluchtelingen, ontheemden
en de burgerbevolking uitblijven of kunnen worden beperkt. Gelet op de omvang en middelen
van EUFOR Tchad/RCA is dit haalbaar. Op den duur zal een veilige en stabiele omgeving de
ontwikkeling van het gebied en de terugkeer van vluchtelingen en ontheemden bevorderen.
De EU-operatie zal hiertoe een eerste aanzet geven. Met een tussentijdse analyse zal worden
bezien hoe het tot stand gebrachte niveau van stabiliteit en veiligheid na beëindiging van het
EUFOR-mandaat door bijvoorbeeld de VN kan worden gecontinueerd. De vier maanden
durende regentijd zal de werkzaamheden van de militairen beperken, maar dit zal naar
verwachting niet leiden tot een afname van de veiligheid aangezien de Nederlandse militairen
zijn uitgerust met materieel dat optreden in de regenperiode mogelijk maakt. Bovendien
zullen ook de rebellen door de regen beperkt worden in hun handelen.
Vragen 13 en 49
13
Hoe groot wordt het risico van islamistisch extremisme ingeschat, uitgaande van het feit dat in
Sudan islamisme één van de facetten bij de spanningen in het land in het algemeen en in
Darfur in het bijzonder? Is het mogelijk dat de aanwezigheid van westerse troepen
islamistische activiteit aantrekt?
49
Wat houdt op dit moment de anti-terrorisme operatie van de VS in Tsjaad in? Om hoeveel
mensen gaat het en welke activiteiten worden ontplooid?
Antwoord
De VS heeft een aantal jaren geleden het Trans Sahara Counter Terrorism Initiative
opgericht. In het kader hiervan ondersteunt de VS een aantal Trans Sahara landen, waaronder
Tsjaad, met opleiding en training op het gebied van Counter Terrorism. Dit wil niet zeggen
dat in de betrokken landen sprake is van islamitisch extremisme. Noch in Darfur, noch in
Tsjaad is het een factor van belang. Er zijn geen aan Al Qaida gelieerde groepen aanwezig. Er
is momenteel derhalve geen aanleiding om voorbereidingen te treffen voor asymmetrische
oorlogvoering.
Vragen 14, 85 en 132
14
Is er voldoende onderscheid tussen de uniformen van de AU en EUFOR? Zo ja, wat zijn de
onderscheidende kenmerken?
85
Op welke manier wordt de bevolking geïnformeerd dan wel van overtuigd van de
onpartijdigheid van EUFOR? Wordt overwogen om de Franse militairen onder EUFOR
duidelijk te onderscheiden van de reeds aanwezige Franse militairen in Tsjaad, dus niet alleen
via armband of badge? Speelt de bevelstructuur hierin een rol?
132
Hoe vult de regering de "informatie strategie", waarover in de artikel 100-brief gesproken
wordt, in? Hoeveel geld is er gereserveerd om deze strategie uit te voeren? Welke exacte
verwachtingen heeft de regering ten aanzien van de effectiviteit van de strategie met
betrekking tot het tot stand brengen van het beoogde beeld van neutraliteit van de missie?
Antwoord
De uitvoering van de informatiestrategie gebeurt onder verantwoordelijkheid van de
operationele commandant van EUFOR Tchad/RCA en vormt een normaal onderdeel van het
uitvoeren van een operatie. Hij heeft het beeld van EUFOR dat bij de bevolking bestaat
onderkend als zeer belangrijk voor het succes van de missie. Daarom is er vanaf de
ontplooiing van de eerste elementen van EUFOR in het missiegebied een informatiecampagne
gestart, gericht op het creëren van een juist beeld van EUFOR bij de bevolking. Deze
informatiecampagne richt zich op het benadrukken van de onpartijdigheid van EUFOR, het
uitstralen van een krachtige imago van EUFOR, het vergroten van EUFORs acceptatieniveau
onder de bevolking en het tegengaan van geruchten. Hierbij wordt rekening gehouden met de
lokale gebruiken en gewoonten. Verder worden alle informatieactiviteiten afgestemd met
andere EU-actoren in het gebied.
Om Franse soldaten die onder EUFOR vallen van Epervier te onderscheiden, zullen zij zich
onderscheiden met EU insignes op hun uniformen en EUFOR tekens op de voertuigen.
Vragen 15 en 84
15
Mag EUFOR opereren in het grensgebied (tot aan de grens)?
84
Behoort de grensstreek met Sudan tot het geografische mandaat gebied van EUFOR?
Antwoord
Ja. De VN-Veiligheidsraadsresolutie 1778 autoriseert EUFOR Tchad/RCA om alle
noodzakelijke maatregelen te nemen om haar taken uit te voeren in het operatiegebied in
Oost-Tsjaad en het noordoosten van de CAR.
Vragen 16 en 73
16
Indien rebellen in EUFOR 'zones' een nieuwe opmars tegen de regering beginnen, heeft het
Tsjadische leger dan het recht om deze EUFOR 'zones' binnen te treden en deze opmars te
stoppen?
73
Hoe groot is het regeringsleger van Tsjaad en hoe sterk is het?
Antwoord
De ontplooiing van EUFOR doet niet af aan het recht van de autoriteiten van Tsjaad om op
hun eigen grondgebied op te treden. Er zal voortdurend nauw overleg plaatsvinden tussen de
autoriteiten van Tsjaad en EUFOR Tchad/RCA.
Het leger van Tsjaad omvat circa 57.000 militairen, voornamelijk licht bewapend. Het leger
beschikt over sterk verouderde zwaardere wapensystemen zoals tanks, die op strategische
locaties worden ingezet. Voorts heeft het leger net als de rebellen mobiele 4x4 voertuigen.
Vraag 17
Kunt u toelichten waarom en hoe deze missie volgens u te combineren is met de Nederlandse
aanwezigheid in Afghanistan?
Antwoord
De Nederlandse bijdrage is beperkt, waardoor de krijgsmacht deze missie op het gebied van
capaciteiten (materieel; personeel; logistiek; planning) kan combineren met de bijdrage aan
ISAF. De bijdrage aan ISAF zal niet lijden onder de capaciteiten die nodig zijn voor EUFOR,
en vice-versa. Ook binnen de HGIS is er ruimte om beide operaties te financieren.
Vraag 18
Bestaat er een reëel gevaar dat deze missie een vechtmissie wordt in plaats van een
vredesmissie?
Antwoord
Aangezien er in Tsjaad geen groeperingen zijn die er baat bij hebben om hun aandacht te
verleggen naar EUFOR Tchad/RCA, wordt dit risico zeer laag geschat.
Vraag 19
Mogen de Fransen eigenhandig optreden zolang EUFOR loopt?
Antwoord
Ook zolang EUFOR loopt kan Frankrijk optreden in het kader van de op een bilateraal
akkoord met Tsjaad berustende operatie Epervier, dat voorziet in het garanderen van de
veiligheid van de Franse burgers en logistieke ondersteuning van de Tsjadische regering.
Generaal Bentégeat heeft tijdens de hoorzitting aangegeven dat Epervier geen operationele
opdracht heeft in het operatiegebied van EUFOR.
Vraag 20
Klopt het dat er militairen meedoen aan EUFOR die voorheen bij Epervier betrokken waren?
Antwoord
De Franse militairen die deelnemen aan EUFOR staan onder bevel van de EU. Het is
mogelijk dat Frankrijk militairen ter beschikking zal stellen aan EUFOR, die eerder onder
Epervier werkten, aangezien de operatie Epervier sinds 1986 bestaat.
Vraag 21
Naar verluidt is er één incident geweest met een bermbom, kunt u daar meer informatie over
geven?
Antwoord
Een aantal jaren geleden is in Zuid-Tsjaad één keer een IED ("improvised explosive device")
ingezet tegen een niet-gouvernementele organisatie. Bermbommen en andere IED's behoren
echter noch in Darfur, noch in Tsjaad, tot bekende strijdmethodes van reguliere of irreguliere
strijdgroepen.
Vragen 22, 40, 128, 141 en 176
22
Zijn er momenteel genoeg helikopters beschikbaar?
40
Staat de regering nog steeds achter de missie wanneer de zeven nog gewenste helikopters niet
worden geregeld? Staat de regering nog steeds achter de missie wanneer onvoldoende
Tsjadische politiemensen en gendarmerie voor MINURCAT op komen dagen? Wat zijn de
minimumvereisten voor het succes van de missie?
128
Wat is momenteel de stand van zaken met betrekking tot tekorten op gebied van
luchttransport en gevechtshelikopters? Klopt het dat Rusland overweegt om zeven helikopters
ter beschikking te stellen? Hoelang zouden die inzetbaar zijn? Wordt hiermee in de benodigde
transportcapaciteit voorzien? Indien de Russen uiteindelijk geen helikopters gaan leveren, wie
dan wel? Kunt u verzekeren dat dit nog voor de aanvang van de missie is geregeld?
141
Wordt er aan verbetering van logistieke ondersteuning van de operatie gewerkt? Zo ja, hoe?
Kunnen de Nederlandse militairen voldoende rekenen op eventueel benodigde steun van de
Ieren? En is er eventueel ook steun van Frankrijk en Polen? Zo ja, op welke wijze?
176
Klopt het dat nog niet voorzien is in een strategische reserve voor EUFOR? Binnen welke
termijn verwacht de regering dat hierin wel voorzien zal zijn? Kunnen hiervoor EU Battle
Groups ingezet worden?
Antwoord
Momenteel heeft EUFOR Tchad/RCA op het gebied van luchttransport de beschikking over
zeven transporthelikopters, twee transportvliegtuigen en twee gevechtsvliegtuigen op
permanente basis. Voorts zullen verschillende landen voor kortere perioden gedurende de
operatie C-130 transportvliegtuigen ter beschikking stellen. Voor een optimale uitvoering van
de operatie zou de operationele commandant graag de beschikking hebben over nog zeven
transporthelikopters en enkele gevechtshelikopters. De EU voert gesprekken met Rusland om
deze operationele behoefte te vervullen. Indien Rusland geen bijdrage kan leveren, zal naar
andere kandidaten worden gezocht. Er wordt gewerkt om tekortkomingen binnen EUFOR op
te lossen. De militaire leiding van de EU-operatie heeft laten weten dat de missie met de
aanwezige middelen kan worden uitgevoerd. Voorts zijn de VN reeds begonnen met het
werven en trainen van de Police Tchadienne pour la Protection Humanitaire (PTPH).
Er staat ook een behoefte open aan een strategische reserve voor EUFOR Tchad/RCA. Deze
capaciteit wordt bijna altijd standaard in de behoeftestelling voor EU- en NAVO-missies
opgenomen, maar is niet altijd noodzakelijk. Dit geldt ook voor EUFOR Tchad/RCA. De
operationele commandant meent dat de missie over voldoende gevechtskracht beschikt om te
kunnen reageren op calamiteiten. In het geval toch versterking nodig is, kan EUFOR
Tchad/RCA een beroep doen op luchtsteun van Frankrijk. Op verzoek van de commandant
van EUFOR Tchad/RCA zal Frankrijk zijn in Tsjaad aanwezige Mirages ter beschikking
stellen.
Nederland kan in zijn sector terugvallen op een transporthelikopter en een medische
helikopter van Ierland. Deze capaciteit is toereikend.
Vragen 23, 47 en 120
23
Welke concrete afspraken zijn gemaakt over de toegang tot en de behandeling van door
EUFOR genomen gevangenen?
47
Wat zal er gebeuren met mensen die wij gevangen nemen? Aan wie dragen we deze
gevangenen over? Hoe snel zal de overdracht plaatsvinden? Waar zullen de gevangenen in de
tussentijd verblijven? Zullen de gevangenen worden gehoord door (Nederlandse) EUFOR
militairen? Wegens welke misdrijven mogen mensen worden opgepakt? Wie zal de
overdracht van gevangenen monitoren? Gelden dezelfde regels wat betreft het oppakken en
overdragen van gevangenen voor heel EUFOR?
120
Gaat EUFOR de dialoog aan met de regering van Tsjaad over de Rule of Law? Is de regering
bereid een afsprakenkader te maken met de regering van Tsjaad over de overdracht van
gevangenen en de berechting van verdachten, zoals dat ook in Afghanistan is gebeurd?
Antwoord
EUFOR heeft geen taken of mandaat in het kader van dialogen met de regering van Tsjaad
over de Rule of Law. Een dergelijke dialoog ligt ook niet op de weg van een dergelijke
militaire missie, maar zal onderdeel zijn van diplomatiek overleg in bilateraal of multilateraal
verband.
Nederland zal wel nadere afspraken maken met zowel het Ierse bataljon als met de EU over
de afhandeling en nazorg van door EUFOR Tchad/RCA gevangengenomen personen.
In mei 2007 heeft de Minister voor Ontwikkelingssamenwerking in zijn gesprekken met de
Tsjadische regering tevens de binnenlandse politieke- en mensenrechtensituatie in het land
aan de orde gesteld.
Vragen 24 en 33
24
Is de State of Forces Agreement met Tsjaad gereed?
33
Welke jurisdictie is van toepassing op de EUFOR-militairen?
Antwoord
Ja. De Status of Forces Agreement voor EUFOR is op 6 maart 2008 tot stand gekomen. Op
basis van deze SOFA genieten de zendstaten exclusieve jurisdictie over hun eigen personeel.
Vraag 25
Hoe zit het met exit-strategy (force extraction)? Kunnen Nederlandse militairen binnen 24 uur
weer in Nederland of Ierland zijn?
Antwoord
Het is bij een extractie van belang dat eenheden zo snel als mogelijk, bij voorkeur binnen 24
uur, uit het bedreigde gebied worden ontzet. Voor de Nederlandse verkenningseenheid in
Tsjaad zijn hiervoor verschillende mogelijkheden voorzien. Over de aard van de plannen en
eventuele samenwerking met andere landen kunnen om operationele redenen geen
mededelingen worden gedaan.
Vragen 26
26
Waarom is er niet gekozen voor een VN-militaire missie in plaats van een EU-militaire
missie?
Antwoord
De regering van Tsjaad heeft op 11 september 2007 de VN per brief laten weten een
internatonale macht van VN en de EU te aanvaarden. Een van de redenen waarom de regering
een voorkeur had voor een militaire EU-missie was dat de ontplooiing daarvan minder tijd
zou vergen dan de ontplooiing van een VN-missie. Een andere reden dat de VN voor de EU-
missie heeft gekozen is dat de VN momenteel druk bezig is met de opzet van de hybride
VN/AU-missie in Darfur. Een parallelle EU-missie was de meest tijdseffectieve manier om de
grensoverschrijdende problemen regionaal aan te pakken.
Vraag 27
Is het waar dat tot een EU-missie in plaats van een VN-missie is besloten na een bezoek van
de Franse minister van Buitenlandse Zaken aan Tsjaad op 10 juni 2007?
Antwoord
Tijdens zijn bezoek aan Tsjaad op 10 juni 2007, heeft Franse minister van Buitenlandse Zaken
president Déby er van kunnen overtuigen een multidimensionele presentie ("présence
multidimmensionnelle") op zijn grondgebied te accepteren, teneinde gehoor te geven te aan
de zorgen van de internationale gemeenschap over de situatie in het Oosten van Tsjaad en in
het Noordoosten van de CAR.
In resolutie 1778 (2007) van 25 september 2007, keurt de VN-Veiligheidsraad een VN-missie
(MINURCAT) voor de regio goed en geeft tegelijkertijd toestemming aan de EU om voor de
periode van een jaar een missie in de regio te ontplooien. Het besluit om de missie EUFOR
Tchad/RCA op te starten is door alle EU-lidstaten gezamenlijk genomen op 28 januari 2008.
Vraag 28
Is het waar dat in het rapport van de Secretaris-Generaal van de VN van 23 februari 2007 de
mogelijkheden van een VN-macht naar Tsjaad en de CAR werden onderzocht? Waarom is dit
niet doorgezet?
Antwoord
Dat is juist. In zijn rapport van 23 februari 2007 (S/200797*) deed de SGVN een aantal
gedetailleerde voorstellen voor de omvang, structuur en het mandaat van een
multidimensionale VN-presentie in Tsjaad en de CAR. In hetzelfde rapport constateerde de
SGVN dat President Déby van Tsjaad bezwaren had tegen de militaire component van de
voorgestelde missie. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een aangepast concept voor de missie,
zoals door de SGVN omschreven in zijn vervolgrapport van 10 augustus 2007 (S/2007/488).
Op basis van laatstgenoemd rapport autoriseerde de VN-Veiligheidsraad de
multidimensionale presentie in de CAR en Tsjaad, inclusief de EU-operatie (resolutie 1778
van 25 september 2007).
Vraag 29
Wat waren/zijn de bezwaren van de Tsjadische regering tegen een VN-macht in plaats van
een EU-macht? Hoe beoordeelt u deze bezwaren?
Antwoord
De bezwaren van de Tsjadische regering zijn door de SGVN beschreven in zijn rapport van
23 februari 2007: "The President recalled that he had previously given his agreement
in principle to the deployment of a United Nations multidimensional presence. However, he
expressed concerns about the military component of the proposed mission. He stressed that
Chad had asked the Security Council in November 2006 to deploy a `civilian force' to the
camps in eastern Chad. The President emphasized that the Government of Chad had not
requested the deployment of a military force. Furthermore, he expressed the view that the
international community was considering the deployment of a United Nations military force
in Chad because the Sudan had refused to accept the deployment of a United Nations
operation in Darfur, President Déby stressed that he wished to see additional details about the
proposed operation, in writing, before taking a final decision." Na vervolgconsultaties, waarin
met name Frankrijk een constructieve rol heeft gespeeld, heeft de regering van Tsjaad op 11
september 2007 de VN per brief laten weten in te kunnen stemmen met een
multidimensionale VN-presentie in Tsjaad, waarbij de EU de militaire ondersteuning vormt.
Naar het oordeel van de regering wordt op deze manier op een pragmatische en effectieve
wijze invulling gegeven aan de noodzaak om grensoverschrijdende problemen regionaal aan
te pakken.
Vraag 30
Is er een link tussen EUFOR en het politieke proces in Tsjaad?
Antwoord
Er is geen directe link tussen de taken van EUFOR en het politiek proces in Tsjaad tussen de
rebellen en de regering. Wel sluit de EUFOR operatie goed aan bij de inzet van de EU voor
een politieke oplossing van het geschil tussen de Tsjadische regering en de oppositie. De
operatie zal immers bijdragen aan toenemende veiligheid en stabiliteit in het land. Dit zal ook
het politieke proces ten goede komen.
Vraag 31
Duren VN-missies in de regel langer dan EU-missies?
Antwoord
De praktijk wijst uit dat EU-missies in de regel van kortere duur zijn dan VN-missies.
Vraag 32
Deelt u de mening dat een EU-missie in Tsjaad en de CAR effectiever is dan een VN-missie?
Antwoord
De snelle en adequate ontplooiing van de EU-missie vormt een goede basis voor een
effectieve missie voor het in Veiligheidsraad resolutie 1778 genoemde doel. EUFOR
Tchad/RCA complementeert de VN-missie MINURCAT.
Vraag 33: zie 24
Vraag 34
Kunt u een toelichting geven op de plannen voor de middellange termijn in het gebied?
Antwoord
De gezamenlijke inspanningen zijn er nu eerst op gericht om veiligheid en stabiliteit in de
regio te herstellen zodat de humanitaire hulp op een goede manier kan worden verleend. De
volgende stap is dat vluchtelingen en IDP's terug kunnen naar hun oorspronkelijke
verblijfplaatsen. Pas daarna, als de politieke ontwikkelingen in betrokken landen resultaat
hebben opgeleverd, kunnen aanvullend aan de noodhulpmogelijkheden van dit moment
plannen voor wederopbouw en ontwikkeling verder worden ingevuld
Vraag 35
Kunt u een overzicht geven van hoe van een aanvankelijk voorstel voor een VN-militaire
missie uiteindelijk is besloten tot de EUFOR-missie?
Antwoord
Het aanvankelijke voorstel betrof een multidimensionale VN-missie en niet slechts een
militaire VN-missie. In de uiteindelijke autorisatie door de VN-Veiligheidsraad betreft het
nog steeds een multidimensionale VN-presentie, maar wordt de ondersteunende militaire
component gedurende één jaar geleverd door de EU.
Vragen 36 en 41
36
Wat wordt de diplomatieke presentie van de EU / EUFOR / lidstaten van de EU in Tsjaad?
41
Wat zijn het mandaat en de capaciteit van de speciaal gezant Sudan/Tsjaad van de EU in
Tsjaad? In hoeverre is het mogelijk zijn mandaat voor Tsjaad en CAR uit te breiden?
Antwoord
In Tsjaad wordt het voorzitterschap van de EU voor Slovenië waargenomen door Duitsland.
Voorts heeft Frankrijk een ambassade en de Europese Commissie een delegatie in de
hoofdstad N'Djamena. De Nederlandse ambassadeur te Kameroen is medegeaccrediteerd in
Tsjaad.
Daarnaast is de speciale EU-gezant voor Sudan, Torben Brylle, ook gemandateerd voor
EUFOR Tchad/RCA. Hij is bovendien gemandateerd om contacten met de diverse missies in
de regio te onderhouden en om politiek advies te geven aan de Force Commander van
EUFOR Tchad/RCA.
Vraag 37
Klopt het dat Nederlandse militairen graag aan deze missie deelnemen, omdat ze dan niet naar
Afghanistan worden uitgezonden?
Antwoord
Nee. Hier is geen indicatie of aanwijzing voor.
Vraag 38
Wat zal er gebeuren op het gebied van Quick Impact Projects (QIP) door EUFOR? Waar
rekent de regering van Tsjaad op? Tijdens de hoorzitting kwam naar voren dat Tsjaad EUFOR
had toegestaan, omdat er door de EU in ruil ontwikkelingsprojecten zijn beloofd, wat zijn
precies de beloftes die gedaan zijn?
Antwoord
EUFOR TCHAD/RCA zal als militaire organisatie geen ontwikkelingsprojecten uitvoeren.
Indien mogelijkheden tot Quick Impact Projects (QIP) of Direct Help Projects worden
geïdentificeerd, zullen verzoeken hiertoe aan de VN worden gericht. De VN draagt
vervolgens zorg voor het uitvoeren van een dergelijk project. CIMIC richt zich binnen
EUFOR niet op het uitvoeren van projecten, maar richt zich op het uitwisselen van informatie
met betrokken organisaties en de burgerbevolking. Informatie die wordt verzameld met
betrekking tot de situatie van IDP's en de bevolking zal worden gedeeld met
ontwikkelingsorganisaties. De EU zal haar reguliere ontwikkelingsinzet in Tsjaad
vanzelfsprekend voortzetten. Het land zal tevens kunnen rekenen op
ontwikkelingsinspanningen via de VN en andere actoren.
Vragen 39, 42 en 138
39
Waarom zijn er geen tolken, tribale experts en gender experts door Nederland toegevoegd aan
de missie? Waarom neemt Nederland deel aan de missie met een verkenningseenheid,
wanneer de prioriteiten van het buitenlands beleid liggen op 3D, vrouwen, wederopbouw,
mensenrechten en goed bestuur
42
Wordt er bij de selectie van de 60 Nederlandse mariniers die zullen deelnemen aan EUFOR
ook specifiek gelet op VN resolutie 1324, waardoor in de samenstelling van de Nederlandse
troepen gelet wordt op het voldoende inzetten van Nederlandse vrouwelijke militairen?
138
Is het correct dat er geen tolken beschikbaar zijn voor de missie (zie Volkskrant 20-3-2008)?
Kunt u toelichten waarom daarvoor gekozen is? Levert dat geen problemen op voor het
vergaren van inlichtingen bij de lokale bevolking
Antwoord
Ierland voegt tolken aan het bataljon toe, waarvan ook de Nederlandse eenheid gebruik kan
maken. Er wordt door Nederland geen tribale dan wel gender experts aan de missie
toegevoegd. De specifieke verkenningstaak van de Nederlandse eenheid maakt dat niet
noodzakelijk. Gender experts zijn wel voorzien in de missie bij de verschillende
hoofdkwartieren.
De Nederlandse verkenningseenheid bestaat uit militairen van het Korps Mariniers. Bij dit
Korps werken geen vrouwelijke militairen in operationele functies. Wel is een vrouwelijke
militaire arts in het Nederlandse detachement werkzaam.
Vraag 40: zie 22
Vraag 41: zie 36
Vraag 42: zie 39
Vraag 43: zie 1
Vraag 44: zie 1
Vraag 45
Zijn er andere veiligheidsbedreigingen voor de bevolking van Tsjaad naast de acties van de
rebellen en de gevechten tussen de rebellen en het regeringsleger, waarvoor EUFOR
bescherming moet bieden?
Antwoord
Andere gevaren voor de bevolking van Tsjaad bestaan uit banditisme en gedwongen
rekrutering.
Vragen 46, 121, 125, 131, 140, 175
46
Waar zijn de rebellengroeperingen gesitueerd?
121
De rebellen hebben zich meerdere malen uitgesproken tegen de komst van EUFOR, waarbij
zij in het bijzonder de neutraliteit van de operatie in twijfel hebben getrokken. Wat als de
rebellen zich, in tegenstelling tot de verwachting dat ze het niet zullen doen, wel tegen
EUFOR zullen roeren? Kunnen de Nederlandse militairen hierop adequaat reageren? Welke
gevolgen kan dit hebben voor de missie als zodanig?
125
Kunt u nader toelichten waarom het niet waarschijnlijk is dat de rebellen zich in de toekomst
tegen EUFOR Tchad/RCA zullen richten? Zijn hier nog andere redenen voor dan dat de
slagkracht van EUFOR Tchad/RCA veel groter is dan die van CMU?
131
Maken de rebellengroeperingen die actief zijn in Tsjaad ook gebruik van kindsoldaten? Zo ja,
bestaat er een risico dat Nederlandse EUFOR eenheden daarmee in gevechtscontact kunnen
komen?
140
Kunt u een toelichting geven op het feit dat de rebellen de EUFOR militairen ongemoeid
hebben gelaten tijdens de recente inval in N'Djaména? Zaten er begin februari al EUFOR
militairen in N'Djaména? Hoeveel en met welk doel?
175
Hoe beoordeelt de regering de uitspraken van de Ierse Minister van Defensie (`Rebels in Chad
pose unforeseen threats O'Dea', Irish Times, 14 februari 2008), dat de rebellen "beter
bewapend en georganiseerd zijn, en over meer gevechtskracht beschikken dan waar voorheen
vanuit gegaan werd? Deelt de regering de opvatting dat gewapende groepen van
opportunistische bandieten een grotere dreiging voor EUFOR vormen dan de
rebellengroeperingen?
Antwoord
De rebellen bevinden zich momenteel in het grensgebied van Tsjaad en Darfur. Er is geen
informatie voorhanden op basis waarvan de aanwezigheid van kindsoldaten in de gelederen
van rebellen kan worden bevestigd. De rebellengroepen hebben geen baat bij een confrontatie
met EUFOR Tchad/RCA, mede om dat hun gevechtskracht zwakker is. Bandieten kunnen
hier mogelijk wel baat hebben, bijvoorbeeld wanneer zij EUFOR Tchad/RCA zien als een
bedreiging voor hun opbrengsten. In die zin vormen zij een grotere bedreiging. Hun aantallen
zijn echter kleiner dan die van de rebellen.
Vraag 47: zie 23
Vraag 48
Heeft UNHCR genoeg middelen voor hulp aan de vluchtelingen en IDP's (ontheemden)?
Antwoord
Op dit moment is een bedrag van vier miljoen euro voor humanitaire hulp aan Tsjaad
voorzien. Daarvan is 1,75 miljoen euro bestemd voor de VN-vluchtelingenorganisatie
UNHCR, die in Tsjaad zowel vluchtelingen als ontheemden opvangt. UNHCR in Tsjaad
vraagt in het overkoepelend hulpverzoek van de VN in 2008 om zo'n 90 miljoen dollar.
Daarvan is op dit moment ongeveer een kleine zeven procent gedekt door bijdragen van
donoren. Vele donoren maken echter rond deze tijd hun bijdragen over. In 2007 was het
hulpverzoek van de VN voor Tsjaad voor 100 procent gedekt. Mocht de situatie in Tsjaad
zodanig escaleren dat daarbovenop een extra bijdrage noodzakelijk lijkt, dan zal Nederland
overwegen een hogere bijdrage te leveren.
Vraag 49: zie 13
Vragen 50, 96, 111, 113, 142, 149
50
Generaal Bentégeat, voorzitter van het EU militair comité, gaf aan dat EUFOR ook
communicatielijnen van de rebellen zal aanvallen. Hoe verhoudt dit zich tot het onpartijdige
mandaat van EUFOR?
96
Wat moet precies worden verstaan onder "aanpakken" in de zin "... aangezien militairen allen
die groepen kunnen aanpakken die daadwerkelijk een directe bedreiging vormen..."? Kunt u
de zogenoemde slagkracht van EUFOR Tchad/RCA specificeren?
111
V.w.b. het mandaat van EUFOR, mag EUFOR ook pro-actief groepen / rebellen aanpakken?
Zijn de noodzakelijke maatregelen voldoende, zeker als rebellen op grote schaal aanvallen uit
gaan voeren?
113
Kunt u een toelichting geven op het mandaat? Heeft EUFOR het recht om -actief- (mogelijke)
aanvallers aan te vallen?
142
In hoeverre zal het een probleem worden dat tijdens de hoorziting bleek dat (de afgezant van)
de Tsjadische regering een andere visie had op de Rules of Engagement van EUFOR en van
menig was dat EUFOR altijd reactief/passief zou optreden bij geweld, waar de EUFOR en
Nederlandse militairen aangaven bij uitzondering ook actief geweld te zullen gebruiken?
149
Op welke manier wordt besloten tot "attack the attackers"? Wordt hiertoe overgegaan nadat
de rebellen (of andere groeperingen) vluchtelingen hebben aangevallen of voordat de aanval
wordt ingezet? Welke aanwijzingen moeten er zijn voordat tot een pre-emptieve aanval wordt
overgegaan? Van wie zijn de inlichtingen afkomstig? Wat is het risico dat EUFOR hiermee
onderdeel wordt van de strijdende partijen? Wat is de kans dat rebellen (of andere
groeperingen) een aanval uitlokken om daarmee aan te tonen dat EUFOR niet neutraal is?
Speelt in bovenstaande proces de rode kaart een rol? Zo ja, hoe? Indien de Franse generaal
sterker en sneller wil aanvallen dan de Ierse commandant of de Nederlandse eenheid, hoe
wordt dan de beslissing genomen en hoe werkt dan de bevelstructuur? Bent u het eens met
kwalificaties zoals "act strongly", "we don't wait", "when we identify threat, we attack", "we
will have no hesitation" zoals uitgesproken door general Bentégeat tijdens de hoorzitting?
Antwoord
Wat generaal Bentégeat en kapitein ter zee Bauer hebben gezegd over het gebruik van geweld
is niet in tegenspraak met elkaar. De generaal onderstreepte dat EUFOR Tchad/RCA is
geautoriseerd om binnen de grenzen van haar mandaat en de Rules of Engagement geweld toe
te passen om vluchtelingen, ontheemden, burgers, VN-medewerkers en humanitaire
hulporganisaties te beschermen die worden aangevallen. Het mandaat uit VN resolutie 1778
geeft de mogelijkheid om in het geval van escalatie proportioneel op te treden. EUFOR
Tchad/RCA heeft het mandaat `to attack the attackers' en om dit snel te doen op proportionele
en effectief afschrikkende wijze.
EUFOR Tchad/RCA kan derhalve een reële bijdrage aan veiligheid en stabiliteit in het
inzetgebied leveren. Veiligheid en stabiliteit vormen belangrijke voorwaarden voor
wederopbouw en ontwikkeling. EUFOR Tchad/RCA draagt bij aan vervulling van die
voorwaarde.
Naast snel, actief en proportioneel optreden naar aanleiding van een aanval is het ook
mogelijk om op grond van bijvoorbeeld inlichtingeninformatie preventieve actie te
ondernemen als er sprake is van een zeer directe bedreigen.
Voor verdere beantwoording van deze vragen, zie antwoorden op de vragen 56/157 en
145/151.
Vraag 51
Is het waar dat de Tsjadische regering in N'Djamena hele wijken sloopt, waarvan zij denkt dat
er oppositie schuil gaat of mensen geaffilieerd aan de oppositie? Kan EUFOR hier iets aan
doen of tegen beginnen?
Antwoord
Het is niet juist dat hele wijken zouden zijn gesloopt bij acties tegen de oppositie of mensen
daarmee verbonden. Het mandaat van EUFOR geldt overigens het grensgebied met Sudan in
Oost-Tsjaad en Noordoost CAR en strekt zich niet uit tot N'Djamena.
Vraag 52: zie 9
Vraag 53
Het besluit maakt onderdeel uit van de 3D-benadering. Waarom ontbreekt de
ontwikkelingsdimensie in de artikel 100 brief? Op welke manier krijgen alle 3D's aandacht?
Welke doelen zijn er gesteld t.a.v. de ontwikkelingsdimensie? Wat heeft u met de regering
van Tsjaad afgesproken over wederopbouw- / ontwikkelingsprogramma's na één jaar? En hoe
wordt vanuit OS-hoek bijgedragen aan de politieke dialoog in Tsjaad?
Antwoord
Het doel van de EUFOR-missie is om de veiligheid en daarmee de toegang voor
humanitaire hulpverleners tot de getroffen bevolking te verbeteren, vanuit
ontwikkelingssamenwerkingsperspectief dus essentieel. Tsjaad en de Centraal Afrikaanse
Republiek zijn welliswaar geen partnerlanden voor Ontwikkelingssamenwerking, maar geeft
wel substantiële humanitaire hulp. Wel geeft Nederland humanitaire hulp (in Tsjaad 4 miljoen
euro, in de CAR 2 miljoen euro) om menselijk lijden te verlichten en de meest kwetsbaren in
het getroffen gebied te ontlasten.
De Nederlandse humanitaire hulp in Tsjaad wordt daarnaast verstrekt in het kader van het
overkoepelend hulpverzoek van de VN (CAP) voor Tsjaad 2008. Het CAP richt zich in eerste
instantie op levensreddende hulp voor de slachtoffers van de conflicten in Tsjaad en
omringende landen. Daarnaast gaat de VN in 2008 actief op zoek naar duurzame oplossingen.
Het gebrek aan natuurlijke hulpbronnen (water, vruchtbare grond) draagt mede bij aan het
ontstaan van conflicten in Tsjaad (en Darfur). Duurzame oplossingen ten behoeve van de
kwetsbare bevolking kunnen echter pas op gang komen als de veiligheidssituatie verder is
verbeterd. De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking heeft tevens de ambassade opdracht
gegeven humanitaire projecten te versterken.
De Nederlandse ambassade in Yaoundé is niet alleen nauw betrokken bij de planning en de
monitoring van de humanitaire hulp in Tsjaad en de CAR, maar ook op politiek niveau zeer
actief. Tot slot is Nederland actief in de Tsjaad Contact Group van donoren in Genève.
De conflicten in Tsjaad en Darfur hangen met elkaar samen waardoor instabiliteit in Tsjaad ook de
situatie in Darfur beïnvloedt en andersom. Vanuit het perspectief van de 3D-benadering moet de inzet
in Tsjaad mede gezien worden ter ondersteuning van de regionale problematiek. De problematiek in
Tsjaad verdient aandacht om de internationale bijdragen in Darfur, onder andere aan humanitaire hulp,
UNAMID en aan het door de VN/AU geleide politieke proces, tot hun volle recht te laten komen.
Bijdragen aan stabiliteit in Tsjaad draagt bij aan verruiming van de effectiviteit van inspanningen in
Darfur terwijl het voorwaarden schept voor meer ontwikkeling in Tsjaad zelf. Nederland is steeds
voorstander geweest van een regionale benadering getuige het bezoek van de Minister voor
Ontwikkelingssamenwerking aan Sudan en Tsjaad in mei 2007 en draagt dus mede vanuit een
regionaal perspectief bij aan deze missie. Nederland zal dit jaar EUR 25 miljoen beschikbaar stellen
voor Sudan, waarvan EUR 16 miljoen via het Common Humanitarian Fund en de rest aan
hulporganisaties die o.a. werkzaam zijn in Darfur.
Vraag 54
Wordt EUFOR gelegitimeerd door de Afrikaanse Unie?
Antwoord
De Afrikaanse Unie (AU) heeft de komst van EUFOR Tchad/RCA verwelkomd. Gezien het
VN-mandaat is legitimering door de AU in formele of juridische zin niet noodzakelijk.
Vraag 55
Hoe beoordeelt de regering de opstelling van Sudan jegens EUFOR? Is de toedracht van het
grensincident met Sudan, waarbij een EUFOR-militair gesneuveld is, al bekend?
Antwoord
De Sudanese regering heeft zich in het verleden negatief uitgelaten over westerse interventie
in het bredere Darfur-conflict. Hieruit kan worden afgeleid dat Sudan geen voorstander is van
de komst van EUFOR Tchad/RCA. Het operatiegebied van EUFOR beperkt zich echter tot
Tsjaad en de CAR. Aangaande de exacte omstandigheden rondom de dood van de EUFOR
militair bestaan nog onduidelijkheden. Het betreft echter een geïsoleerd incident en een
herhaling hiervan is onwaarschijnlijk. De EU heeft zich verontschuldigd voor het onbedoeld
schenden van het Sudanese grondgebied.
Vragen 56, 90, 104, 112, 157
56
Hoe ziet MINURCAT eruit? Wat is de rol van Tsjadische militairen in MINURCAT?
90
Is het correct dat geen "safe havens" worden gecreëerd voor de vluchtelingen, ontheemden en
burgers?
104
Op welke manier wordt de samenwerking gecoördineerd tussen EUFOR, MINURCAT, de
humanitaire organisaties en de permanent gestationeerde Franse troepen?
112
Gesteld wordt dat EUFOR `met de strijdkrachten', de gendarmerie en politie van zowel de
CAR als Tsjaad zal samenwerken om gezamenlijk bij te dragen aan een betere
veiligheidssituatie'. Hoe verhoudt zich dat tot een `neutrale' positie van EUFOR? Op welke
wijze wordt de neutraliteit van EUFOR gewaarborgd?
157
De EU heeft direct zeggenschap over de inzet van haar troepen, maar zal bij het uitoefenen
van haar taken intensief contact met MINURCAT onderhouden. Waar zal dit intensieve
contact met name op zijn gericht en kan dit leiden tot verandering voor de EU inzake de
zeggenschap over haar eigen troepen?
Antwoord
MINURCAT bestaat uit maximaal 300 politiefunctionarissen, 50 militaire liaisonofficieren en
civiel personeel. Bangladesh, Egypte, Gabon, Senegal, Spanje, Zweden, Jemen, Kameroen,
Ivoorkust Frankrijk, Guinee, Madagaskar, Mali, Nigeria en Togo zijn landen die een bijdrage
leveren aan MINURCAT. De belangrijkste taak van MINURCAT is het selecteren, trainen,
adviseren en ondersteunen van de Police Tchadienne pour la protection humanitaire (PTPH),
waarmee het bijdraagt aan veiligheid binnen de kampen. De EU-operatie draagt bij aan de
bescherming van VN-personeel en installaties buiten de vluchtelingenkampen. Er zullen
echter geen safe havens worden ingesteld.
De samenwerking wordt bevorderd door een liaison structuur, waarbij na volledige
ontplooiing van de EU-operatie zowel op het operationeel hoofdkwartier als op het
hoofdkwartier van EUFOR Tchad/RCA liaisons van MINURCAT werkzaam zullen zijn.
Voorts onderhoudt EUFOR Tchad/RCA contact met humanitaire organisaties in het gebied,
mede omdat zij een beroep kunnen doen op bescherming. Er is geen relatie tussen EUFOR en
de Franse troepen die in het kader van het Tsjadisch-Franse samenwerkingsverband in
N'Djamena zijn gestationeerd.
De Nederlandse troepen staan onder bevel van de EU-commandant. De Ierse bataljon
commandant heeft de bevoegdheid om de eenheid taken op te dragen en opdrachten te
verstrekken in het kader van de door de hogere (EUFOR) commandant gegeven missie. De
Nederlandse CDS behoudt te allen tijden Full Command over de Nederlandse
verkenningseenheid.
Vraag 57
Hoe is de voortgang van de ontplooiing van UNAMID? Deel u de mening dat ontplooiing van
deze missie van groot belang is voor de EUFOR-missie in Tsjaad? Hoe zal coördinatie en
samenwerking plaatsvinden?
Antwoord
De ontplooiing van UNAMID verloopt moeizaam. De VN is in dagelijks contact met de
regering van Sudan om te proberen de problemen op te lossen. Ook kampt de missie met
tekortkomingen van materieel, zoals helikopters. De missie zal naar verhoopt in het najaar van
2008 volledig zijn ontplooid. Nederland acht, mede vanuit het perspectief van een regionale
aanpak, ontplooiing van deze missie van groot belang.
Vraag 58
Hoe kan de missie bijdragen aan "veiligheid en stabiliteit", terwijl de strijd tussen regering en
rebellen ongemoeid wordt gelaten? Is het niet realistischer om te zeggen dat de missie zich
beperkt tot het beschermen van vluchtelingen, ontheemden en burgers, maar niet het doel
heeft veiligheid en stabiliteit te brengen?
Antwoord
De EU-operatie richt zich op het creëren van meer veiligheid en stabiliteit in het bijzonder
voor vluchtelingen, ontheemden en burgers, maar de operatie zal op zichzelf geen duurzame
veiligheid en stabiliteit kunnen brengen. Parallel aan de missie zal in internationaal verband
moeten worden gewerkt aan politieke oplossingen van het conflict tussen de rebellen en de
regering.
Vraag 59
U geeft aan dat EU-operaties in Tsjaad en CAR zullen bijdragen aan het beëindigen van de
verschrikkingen die de bevolking in die gebieden heeft moeten ondergaan. Kunt u toelichten
op basis van welke informatie u tot deze conclusie komt?
Antwoord
De regering vormt zich een beeld van de situatie op basis van informatie van m.n. de media,
inlichtingen, onze ambassades en werkbezoeken. Gezien de verschrikkingen die de bevolking
heeft ondergaan en de samenhang van de conflicten in Tsjaad, de Centraal Afrikaanse
Republiek en Darfur is op elkaar afgestemde, regionale aanpak van de
veiligheidsproblematiek door EUFOR Tchad/RCA samen met UNAMID in Darfur wenselijk.
Vragen 60 en 117
60
In de brief staat dat indien de EU besluit tot een operatie, dit een verantwoordelijkheid schept
voor de lidstaten om hieraan een bijdrage van betekenis te leveren. Wat verstaat de minister
onder een bijdrage van betekenis? Is er volgens de minister ook een bijdrage van betekenis
mogelijk aan de EU-operatie EUFOR Tchad/RCA, waarbij er geen militairen worden
geleverd?
117
Wat zijn voor EU-lidstaten die niet deelnemen aan deze operatie de voornaamste redenen om
dit niet te doen? Ontlopen zij hiermee hun verantwoordelijkheid?
Antwoord
EUFOR Tchad/RCA is de grootste militaire operatie van de EU tot nu toe. Een bijdrage van
betekenis is een bijdrage waaruit blijkt dat Nederland verantwoordelijkheid neemt naar zijn
mogelijkheden. De inzet van militairen past daar bij, gezien de omvang en aard van de missie.
De voornaamste reden voor EU-lidstaten om niet met troepen bij te dragen aan deze operatie
is dat zij hun troepen elders hebben gecommitteerd. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het
Verenigd Koninkrijk en Duitsland die elders in de wereld grote inspanningen. Het is echter
belangrijk op te merken dat alle EU-lidstaten politieke steun aan EUFOR Tchad/RCA hebben
verleend en daarbij een aantal officieren en een bijdrage aan de vaste kosten van de missie
leveren.
Vragen 61 en 87
61
Kunt u nadere informatie geven over de mate waarin Sudan en Tsjaad wederzijdse
rebellengroeperingen steunen? Valt inmiddels bijvoorbeeld al uit te sluiten of Sudan de
recente rebellen in de hoofdstad N'Djaména in Tsjaad heeft gesteund? Deelt u de mening dat
ondanks het feit dat verschillende verdragen tussen Sudan en Tsjaad tot op heden een dode
letter zijn gebleken, er wel voldoende politiek wil is om een missie zoals EUFOR Tchad/RCA
te doen slagen? Zo ja, waar baseert u dat op?
87
Hoe kan rust en veiligheid in het grensgebied worden brengen dit worden bestendigd als er
geen parallel politieke proces plaatsvindt in Tsjaad met een inclusieve dialoog met alle
partijen? Is er zicht op zo'n politiek proces? Is de regering bereid via de EU, VN of AU een
politiek proces in Tsjaad te entameren?
Kan de EUFOR-missie, gezien de complexe situatie en de duur van de missie, effectief en
succesvol zijn?
Antwoord
Hoewel duidelijk is dat Sudan en Tsjaad wederzijdse rebellengroepen steunen, is niet goed
inzicht te verkrijgen in welke mate dat gebeurt, er is ook sprake van wisselende allianties.
Sudanese steun aan de rebellen die optrokken naar N'Djaména kan zeker niet worden
uitgesloten.
Gezien het mandaat zijn wij van mening dat EUFOR zijn missie, met voornamelijk een
humanitair karakter, zonder meer kan uitvoeren. Daarbij is het van belang dat de Tsjadische
regering heeft ingestemd met de komst van EUFOR Tchad/RCA.
Op de langere termijn zal rust en veiligheid in het grensgebied niet mogelijk zijn zonder dat
sprake is van een politieke oplossing waar alle betrokken partijen zich aan houden.
Vragen 62, 63, 68 en 74
62
Welke druk zal door Nederland en de EU worden uitgeoefend om politieke verzoening tussen
de strijdende partijen te bewerkstelligen?
63
Klopt het dat, zoals bij de hoorzitting naar voren kwam, alle rebellenleiders bereid zijn tot
dialoog, maar president Déby niet mee wil werken? Welke acties onderneemt de EU om
nationale dialoog met medewerking van de president te bevorderen?
68
Is er zicht op een politieke oplossing van de conflicten in Tsjaad? Wat voor effect zou het
uitblijven van een politiek proces hebben op de EUFOR-missie en de daarop volgende VN-
missie in Tsjaad?
74
Wat is er precies 25 oktober 2007 afgesproken in het Akkoord van Sirte tussen de
rebellengroeperingen en de regering? Wat is de reden dat dit akkoord geen uitweg heeft
geboden voor het geweld?
Antwoord
De EU heeft sinds de verkiezingen van 2006 een belangrijke rol gespeeld bij het tot stand
komen van de dialoog tussen regering en oppositie. Laatstelijk werd in de Raadsconclusies
van 18 februari jl. opgeroepen tot een politieke dialoog tussen de partijen. Nederland is van
mening dat druk via de EU het meest effectief is, maar zal ook in zijn bilaterale contacten
nadruk blijven leggen op de noodzaak tot dialoog en verzoening.
President Déby heeft in oktober 2007 te Sirte een akkoord met de voornaamste
rebellenbewegingen gesloten, waarvan de implementatie ten einde is gekomen met de nieuwe
aanvallen door de rebellen eind november 2007. Naar verluidt zou Déby thans onderhandelen
met delen van de rebellenbeweging RFC. Het is zeer de vraag of de rebellenbewegingen
serieus zijn in hun bereidheid tot onderhandelen of het implementeren van een vredesakkoord,
mede als gevolg van hun banden met Sudan.
De EU ondersteunt de nationale dialoog met de oppositie en onderhoudt met name via haar
lokale vertegenwoordigingen veelvuldig contact met regering en president om druk uit te
oefenen op vreedzame oplossingen voor het conflict.
Op korte termijn zal het moeilijk zijn tot een politieke oplossing voor de conflicten in Tsjaad
te komen. Dit aspect zal echter nadrukkelijk worden meegenomen in de evaluatie van EUFOR
door de VN en de EU, zes maanden na aanvang van de missie, zoals aangegeven in resolutie
1778 van de VN-Veiligheidsraad.
Vraag 63: zie 62
Vragen 64, 65 en 98
64
Zal de situatie in Tsjaad slecht blijven zolang de problemen in Darfur niet zijn opgelost? In
hoeverre nemen de EU en Nederland het regionale aspect mee in de missie? Wat gebeurt er
tegelijk op regionaal gebied en hoe haakt dat in bij de activiteiten in Tsjaad? Wat als
UNAMID in Sudan verder vastloopt dan wel niet goed van de grond komt?
65
Momenteel is er sprake van een verslechtering van de situatie in Darfur bij de grens met
Tsjaad, waar aanvallen van troepen van de regering en de Janjaweed op posities van de met
Tsjaad bevriende rebellengroeperingen JEM hebben plaatsgevonden. In welke situatie komt
EUFOR terecht? En in hoeverre bestaat er een dreiging van aan Al Qaida gelieerde
organisaties voor EUFOR? Op welke manier bereidt EUFOR zich voor op eventuele
asymmetrische oorlogsvoering door rebellengroeperingen?
98
Is er momenteel, dan wel ligt in het verschiet, een vredesregeling of een staakt het vuren
tussen de strijdende partijen welke uitzicht geeft op een meer stabiele situatie in de regio? Kan
de EUFOR-missie aan die ontwikkelingen bijdragen of moet ervan uitgegaan worden dat deze
missie zich zal afspelen in een voortdurend instabiele situatie en zonder politieke omgeving
van enige omvang?
Antwoord
In Sudan, Tsjaad en de CAR doen zich verschillende gewelddadige conflicten voor die de
afgelopen jaren in toenemende mate met elkaar verbonden zijn geraakt. Nederland is
voorstander van de ontplooiing van de EU-operatie in Tsjaad en de CAR naast de operatie van
de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie in Darfur (UNAMID). Beide missies zullen deel
uitmaken van een regionale aanpak van de grensoverschrijdende problematiek en ertoe
bijdragen dat er een einde komt aan de verschrikkingen die de bevolking van dit gebied heeft
moeten ondergaan. Juist vanwege deze regionale benadering hecht Nederland grote waarde
aan een snelle ontplooiing van UNAMID en onderstreept Nederland het belang van goede
communicatie tussen de missies die in de regio actief zijn. Dit neemt echter niet weg dat
EUFOR in een complex gebied terecht komt. Naar verluidt zijn er in Darfur noch in Tsjaad
aan Al Qaida gelieerde groepen aanwezig. Regionale politieke oplossingen zijn essentieel
voor duurzame vrede.
Vraag 65: zie 64
Vraag 66
Welke inspanningen getroost de internationale gemeenschap zich om tot uitvoering te komen
van het akkoord tussen CAR, Tsjaad en Sudan over het niet meer steunen van wederzijdse
rebellengroeperingen, zoals deze drie landen in februari 2007 tijdens de Frans-Afrikaanse Top
zijn overeengekomen?
Antwoord
De inspanningen concentreren zich op bilaterale interventies bij de regeringen van met name
Sudan en Tsjaad teneinde de ondersteuning van elkaars rebellenbewegingen te beëindigen.
Tsjaad heeft voor zover kon worden nagegaan beter invulling trachten te geven aan de
bereikte akkoorden dan Sudan en CAR. Overigens, is de aanpak van de internationale
gemeenschap er grotendeels op gericht om de nationale politieke processen tussen rebellen en
regeringen in de betrokken landen zelf te ondersteunen, in de overtuiging dat dit een positieve
weerslag heeft op de relaties tussen de landen onderling.
Vraag 67
Waarom beperkt de regering zich tot het beschrijven van de situatie in Tsjaad en de CAR en
wordt geen analyse gegeven van de situatie en de ontwikkelingen in de regio? Is de regering
bereid de artikel-100 brief aan te vullen met een gedegen analyse over de situatie in de regio?
Antwoord
In paragraaf II van de artikel-100 brief is ingegaan op de regionale context van het conflict.
Gelet op het directe operatiegebied van EUFOR is in de brief uitgebreider ingegaan op de
ontwikkelingen in Tsjaad en de CAR. Voor een laatste stand van zaken van de situatie in
Darfur verwijs ik u naar het verslag van de reis van de ministers van BZ en voor OS naar
Sudan (kenmerk DAF 185/08).
Vraag 68: zie 62
Vraag 69
Houdt de regering, na een eventuele parlementaire instemming met de Nederlandse deelname
aan de EU-operatie in Tsjaad, ook nog de optie open voor een Nederlandse deelname aan
UNAMID (in Darfur)? Staat daarbij alsdan zelfs de optie van een substantiële Nederlandse
bijdrage aan UNAMID open? Zou daarbij sprake kunnen zijn van gelijktijdigheid met de
Nederlandse deelnames aan de missies in Uruzgan en Tsjaad?
Antwoord
Het onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid van een Nederlandse deelname aan
UNAMID loopt nog, hierbij worden alle relevante factoren betrokken en alle opties bezien.
Vragen 70 en 72
70
Is bij de diverse genoemde politieke bewegingen in Tsjaad sprake van serieus te nemen
politieke programma's en van een substantiële aanhang onder de bevolking waarop een beroep
kan worden gedaan? Of moet worden geconstateerd dat het krachtenveld in Tsjaad goeddeels
wordt bepaald door groeperingen die voor alles aan de macht willen komen resp. blijven om
aldus zo veel mogelijk materieel profijt te hebben van die machtspositie?
72
Wat is het draagvlak voor de rebellenleiders en hun eisen bij de bevolking van Tsjaad? Wat is
het draagvlak voor de regering van Tsjaad bij de bevolking van Tsjaad?
Antwoord
Politieke-militaire bewegingen in Tsjaad hebben veelal als doel de eigen regio, etniciteit of
politieke positie te vergroten. Draagvlak voor de rebellenleiders bestaat bij de eigen etnische
achterban, waarbij dient te worden aangetekend dat de rebellenbewegingen allen afkomstig
zijn uit het oosten van het land en een relatief kleine minderheid vormen binnen de Tsjadische
bevolking. Ook de regering van Tsjaad is etnisch vooral verankerd in het oosten van het land,
in het bijzonder binnen de Zaghawa-gemeenschap, die overigens weer onderling verdeeld is.
Deze etnische groepen zijn verwant aan etnische groepen in Darfur.
Vraag 71
Waarom heeft de beweging CNT zich niet aangesloten bij de CMU en wat is de rol van CNT
in het conflict?
Deelt u de mening dat zolang er sprake is van steun aan rebellengroeperingen door
regeringen, de kans op slagen van de EU-operatie klein is? Deelt u de mening dat de regering
Déby de samenwerking met de rebellengroepering JEM uit Darfur moet staken?
Is inmiddels bekend hoeveel van de 50.000 tot 60.000 mensen die naar Noord Kameroen en
Nigeria vluchtten, weer zijn teruggekeerd?
Antwoord
Voor zover bekend zag de CNT af van aansluiting bij de CMU vanwege onenigheid over de
gezamenlijke bevelsstructuur. Naar verluidt speelt de CNT een relatief beperkte rol in het
conflict.
De EU-operatie in Tsjaad kan, door alleen al de aanwezigheid van EUFOR langs de grens
tussen Tsjaad en Darfur, bijdragen aan een afname van de grensoverschrijdingen van de
rebellenbewegingen in beide richtingen. Dat verruimt de kansen voor het vinden van een
onderhandelde oplossing voor het conflict in Tsjaad en van de implementatie van akkoorden
tussen Tsjaad, Soedan en de CAR over stopzetting van steun aan elkaars rebellenbewegingen.
Stopzetting van steun door de regering in Tsjaad aan de JEM zal, om tot reële implementatie
te raken, onderdeel moeten vormen van een bredere oplossing (vide ook antwoord op vraag
70), temeer daar de JEM in belangrijke mate leden van de Zaghawa-stam omvat waartoe ook
president Déby van Tsjaad behoort en die aan beide kanten van de grens woont.
De door de VN aanvankelijk verspreide getallen van 50.000 tot 60.000 waren zeer ruwe
schattingen en niet gebaseerd op een feitelijke telling van vluchtelingen. Nadien gaf UNHCR
aan uit te gaan van ruim 30.000 personen, overwegend vrouwen en kinderen. Daags nadat de
rebellen uit N'Djamena waren getrokken kwam de terugkeer van Tsjadische vluchtelingen op
gang. Volgens UNHCR verblijven momenteel nog ongeveer 8.000 Tsjadische vluchtelingen
in Noord-Kameroen.
Vraag 72: zie 70
Vraag 73: zie 16
Vraag 74: zie 62
Vraag 75
Is het waar dat N'Djamena en Abeche nog steeds vol zitten met JEM (Darfuri Justice and
Equality Movement) strijders en deze strijders grove mensenrechtenschendingen begaan? Is
het waar dat de JEM N'Djamena voor een groot deel controleert en ze zich niet aan wetten,
regels of akkoorden houdt?
Antwoord
Informatie over de identiteit van de troepen die de Tsjadische regering steunen valt moeilijk
bevestigd te krijgen. Wel zijn er aanwijzingen dat de JEM steun verleent aan president Déby's
regering in zowel N'Djamena als Abéché, sedert de gevechten van januari. Gelet op het
voorvermelde is het moeilijk aan te geven aan wie schendingen van mensenrechten dienen te
worden toegeschreven wanneer deze geconstateerd worden.
Vragen 76 en 78
76
Hoe verloopt tot op heden de samenwerking tussen de regering Déby en een deel van de
oppositie (CPDC) op basis van het akkoord dat in september 2007 tot stand kwam en dat
sinds december van dat jaar in uitvoering is? Is er enig zicht op een stabiele samenwerking?
Is bekend of er naast ex-president Lol Mahamat Choua reeds ook andere leden van de
oppositie gearresteerd zijn?
78
Wat is de laatste stand van zaken inzake de gearresteerde leden van de oppositie? Zijn ze
inmiddels vrijgelaten? Zo neen, welke actie gaat u dan wel de EU ondernemen om hierop
wederom aan te dringen?
Antwoord
Het akkoord uit augustus 2007 voorziet in een stapsgewijze aanpak die tot verkiezingen in
2009 moet leiden. De eerste stappen worden sedert december 2007 geïmplementeerd met
steun van onder meer de Europese commissie en de ter plekke vertegenwoordigde lidstaten.
De gevechten van januari en daaropvolgende spanningen tussen regering en ongewapende
oppositie hebben vooralsnog tot een stop op de implementatie geleid, maar het is te vroeg om
te oordelen of het hier om een pauze dan wel vastlopen gaat. De EU is van mening dat
implementatie van het akkoord de enige weg voorwaarts is om tot een stabielere politieke
situatie in Tsjaad te geraken en zal zich daar ter plekke ook voor blijven inzetten.
Lol Mahamat Choua is evenals oppositieleider Ngarley Yorongar inmiddels vrijgelaten.
Andere leden van de politieke oppositie zouden thans nog vastzitten. President Déby heeft
inmiddels toegezegd een onafhankelijke onderzoekscommissie in te stellen die het lot van de
van de oppositieleden onderzoekt.
Vraag 77
Zal de Nederlandse regering zich inzetten voor een neutrale bemiddelaar op hoog politiek
niveau, om de strijdende partijen tot een werkbaar en aanvaardbaar vredesverdrag te krijgen?
Antwoord
Nederland is van mening dat het initiatief voor de benoeming van een neutrale bemiddelaar
vanuit de VN, AU of EU moet komen. In EU-kader zal Nederland voorstellen daartoe
ondersteunen.
Vraag 78: zie 76
Vraag 79
Hoe staan de (nog overgebleven) oppositieleden tegenover de EUFOR-operatie?
Antwoord
Voor zover bekend heeft de politieke oppositie in Tsjaad zich positief uitgesproken over de
EUFOR-operatie.
Vraag 80
Is het juist dat tijdens de RAZEB van 28 en 29 januari 2008 ontwerp resoluties met
betrekking tot de noodzaak voor de Tsjadische overheid om een dialoog aan te gaan met
rebellen groeperingen (door de Fransen) geschrapt zijn?
Antwoord
Neen, dit is niet juist. De Raadsconclusies refereren hier wel degelijk naar. De relevante
passage luidt: "De Raad betreurt de hernieuwde aanvallen door Tsjadische rebellengroepen,
en wijst erop dat het belangrijk en dringend noodzakelijk is een continu vredesproces tussen
de regering van Tsjaad en de gewapende rebellengroeperingen te bevorderen. Daarom is de
Raad ingenomen met de inspanningen van de buurlanden in de regio, met name Libië. Ook is
de Raad ingenomen met de vorderingen die zijn geboekt bij de uitvoering van het akkoord
van 13 augustus 2007, waarin de Tsjadische autoriteiten zich ertoe hebben verbonden nauw
samen te werken met de ongewapende politieke oppositie bij het oplossen van bepaalde
problemen, met name met het oog op de parlementsverkiezingen in 2009. In dit verband roept
de Raad de nog actieve gewapende rebellengroeperingen op om af te zien van alle pogingen
om verdere militaire operaties uit te voeren en in plaats daarvan de weg van de democratie te
bewandelen. Hij herinnert alle partijen eraan dat een binnenlandse politieke regeling het enige
haalbare perspectief blijft voor vrede en stabiliteit in Tsjaad."
Vragen 81 en 93
81
Kan de aanwezigheid van een VN-toepenmacht in Tsjaad ertoe leiden dat president Déby zich
meer gedraagt conform internationale normen over democratische processen, het toestaan van
oppositie, het organiseren van verkiezingen enz.?
93
Kan de aanwezigheid van een VN-troepenmacht in de CAR bijdragen aan een ontwikkeling
naar meer democratie in dat land?
Antwoord
De ontwikkeling van meer democratie in betrokken landen zal in belangrijke mate afhangen
van het mandaat van een dergelijke missie. Zo voorziet het mandaat van EUFOR er niet in dat
deze missie zich direct inlaat met binnenlandspolitieke aangelegenheden. Beïnvloeding van de
Tsjadische regering en de autoriteiten van de CAR moet daarom vooral komen vanuit de
internationale gemeenschap. De EU ondersteunt de nationale dialoog met de oppositie en
onderhoudt met name via haar lokale vertegenwoordigingen veelvuldig contact met regering
en president om druk uit te oefenen op vreedzame oplossingen voor het conflict.
Vraag 82
Kunt u aangeven wat de voornaamste redenen zijn voor het niet slagen van de
vredesbemiddeling sinds augustus 2007 onder auspiciën van de United Nations
Peacebuilding Support Office en de Organisation Internationale de la Francophonie in de
CAR, alsmede de door de regering geïnitieerde consultaties met leiders van de coalitie van
oppositiepartijen en de rebellengroeperingen? En kunnen dergelijke redenen over een jaar ook
de oorzaak zijn van het eventueel niet geslaagd zijn van de EU-operatie?
Is het u bekend of ook in Tsjaad de rebellenbewegingen vaak banden hebben met vroegere
machthebbers?
Antwoord
Vredesbemiddelingen worden gehinderd door een door achterdocht gevoed gebrek aan
compromisbereidheid. Er bestaan plannen om een breed samengesteld comité te vormen die
alle betrokken partijen in een nationale, verzoeningsgerichte, dialoog kunnen betrekken.
Of de vermelde redenen over een jaar ook de oorzaak zijn van het eventueel niet geslaagd zijn
van de EU-operatie, valt niet te voorspellen. Overigens zal de EUFOR-troepenmacht in de
CAR van zeer beperkte omvang zijn en bevindt deze zich niet in de hoofdstad Bangui.
De Tsjadische rebellenbewegingen worden veelal aangevoerd door personen die ooit deel van
regeringen of de hogere overheid hebben uitgemaakt.
Vraag 83
Ziet het ernaar uit dat de overeenkomst en samenwerking tussen de regering en de UFDR in
de CAR een lang leven is beschoren? Zijn hier eventueel leerpunten voor Tsjaad uit te
trekken? Zo ja, welke?
Antwoord
De in 2007 moeizaam tussen de CAR-regering en rebellenorganisatie UFDR tot stand
gekomen overeenkomst beperkt zich strikt tot het gebied in en rond de stad Birao
(noordoostelijk CAR). Zolang dit in wezen volatiele, op wederzijds gedoogbeleid gebaseerde,
bestand voortduurt vergemakkelijkt het de plaatselijke humanitaire noodhulp.
De situaties in de RCA en Tsjaad zijn dusdanig verschillende van aard, dat oplossingen van
de conflicten in beide landen slechts op maatwerk kunnen berusten.
Vraag 84: zie 15
Vraag 85: zie 14
Vraag 86
Wat is uw perceptie inzake (on)partijdigheid van Frankrijk rond de levering van logistieke
steun, materieel, verkenningsvluchten e.d.?
Antwoord
Frankrijk heeft zich bewust terughoudend opgesteld tijdens de recente aanval van rebellen op
de hoofdstad van Tsjaad, omdat het beseft dat actieve bemoeienis zijn weerslag zou hebben
op de operatie EUFOR Tchad/RCA. Frankrijk hecht sterk aan het behoud van het
onpartijdige, multinationale en onafhankelijke karakter van deze missie. Franse logistieke en
inlichtingen steun voor de Tsjadische regering tijdens de recente aanval van rebellen op de
hoofdstad N'Djamena was gebaseerd op de verklaring van het Voorzitterschap van de
Veiligheidsraad, waarin werd opgeroepen de wettige Tsjadische regering te steunen.
Vraag 87: zie 61
Vragen 88 en 89
88
Is het dreigement van de Franse president Sarkozy (zie bijv.
http://www.telegraaf.nl/buitenland/3219746/_Sarkozy_dreigt_rebellen_Tsjaad) om in Tsjaad
te interveniëren ten gunste van president Déby, wat de regering bedoelt met de zin "Frankrijk
heeft zich zeer bewust terughoudend opgesteld"?
89
Was het niet beter geweest als de regering had aangegeven dat de dreigementen van Sarkozy
aan de Tsjadische rebellen zorgwekkend zijn en juist niet getuigen van een terughoudende
opstelling van Frankrijk?
Antwoord
Frankrijk heeft zich in militair opzicht tijdens de crisis in Tsjaad, waarbij gewapende rebellen
de hoofdstad aanvielen, terughoudend opgesteld. Dreigementen en stevige verklaringen aan
het adres van de Tsjadische rebellen zijn een onderdeel geweest van een poging om de
rebellen te ontmoedigen. Desbetreffende uitspraken van president Sarkozy moeten in dat licht
worden beoordeeld. De VN-Veiligheidsraad heeft op 4 februari j.l. steun aan de regering
Déby uitgesproken, en de internationale gemeenschap opgeroepen de Tsjadische regering te
steunen. Mede op basis van deze VN-voorzitterschapsverklaring voelde Frankrijk zich
gesteund om de Tsjadische regering bij te staan.
Vraag 90: zie 56
Vragen 91, 105, 106, 124, 126
91
Is de veiligheid van vluchtelingen, burgers en ontheemden te garanderen?
105
MINURCAT zorgt voor de veiligheid in de kampen. Maar mag EUFOR volgens het mandaat
in voorkomende gevallen ook optreden in de kampen? Hoe gaat EUFOR om met een
eventuele weigering van de regering van Tsjaad tot toegang tot de kampen? Biedt Hoofdstuk
VII van het VN-handvest hiervoor voldoende basis?
106
Wie is verantwoordelijk voor de veiligheid rond de kampen? EUFOR, MINURCAT of de
politie van Tsjaad? Op welke manier wordt die veiligheid verbeterd?
124
Is het mogelijk dat militairen van EUFOR Tchad/RCA de Tsjadische politie en de VN-politie
(MINURCAT) zullen moeten bijstaan indien deze hulp nodig hebben bij bijvoorbeeld hun
politietaak met betrekking tot vluchtelingenkampen?
Over welke middelen beschikken militairen van EUFOR Tchad/RCA om de burgerbevolking
te beschermen?
126
In hoeverre is de specifieke taak, zoals genoemd in de artikel-100 brief, van EUFOR
Tchad/RCA om de Tsjadische politie en VN-politie (MINURCAT) de mogelijkheid te geven
zich in het gebied te ontplooien en hun politietaken, met name in de vluchtelingenkamp, uit te
voeren, in overeenstemming met het VN-mandaat in resolutie 1778, waarin alleen van het
bijdragen aan bescherming van VN-personeel, -faciliteiten, -installaties en uitrusting wordt
gesproken?
Antwoord
De veiligheid van vluchtelingen, ontheemden en burgers is nooit volledig te garanderen, maar
als deze groepen worden aangevallen heeft EUFOR TCHAD/RCA in ieder geval het mandaat
om buiten de vluchtelingenkampen in te grijpen en in extremis ook erbinnen. In extremis wil
zeggen in een situatie waarin direct gevaar voor levens bestaat. Hoewel het mandaat
voldoende basis biedt om ongeacht de instemming van de lokale partijen op te treden, zal in
de regel worden aangestuurd op optreden in goed overleg met de lokale autoriteiten.
EUFOR Tchad/RCA zal geen hulp verlenen bij het uitvoeren van reguliere politietaken
binnen de vluchtelingenkampen; dit valt buiten haar mandaat. Wel kan EUFOR Tchad/RCA
MINURCAT bijstaan bij de beveiliging rondom de kampen en van transport van humanitaire
en overige goederen naar de kampen. Door dit te doen schept EUFOR Tchad/RCA de
randvoorwaarden voor de ontplooiing van MINURCAT die de Tsjadische politie ondersteunt
bij het uitvoeren van haar taken in de kampen. EUFOR Tchad/RCA en MINURCAT dragen
op deze manier samen bij aan de veiligheid en het welzijn van vluchtelingen en ontheemden,
wat een van de doelstellingen is van deze multidimensionale macht.
Vraag 92
Worden wapenleveranties door onder meer Frankrijk aan de Tsjadische regering (tijdelijk)
gestopt tijdens de EUFOR-missie?
Antwoord
Het is verwachtbaar dat Frankrijk mogelijk eerder aangegane verplichtingen zal nakomen.
Het is in het belang van alle EU-lidstaten, dus ook van Frankrijk, dat EUFOR gezien wordt
als een onpartijdige macht. De regering gaat er van uit dat geen stappen worden gezet door
Frankrijk of andere partners die de missie in gevaar brengt. Mocht een dergelijke situatie zich
toch voordoen, dan zullen wij deze bespreken met de betrokken deelnemers.
Vraag 93: zie 81
Vraag 94
Wat zijn de tot op heden bereikte resultaten van de FOMUC?
Antwoord
FOMUC bevordert, naar behoefte, de stabiliteit in (delen van) de CAR. Echter, gezien de
omvang van het grondgebied van de CAR, is de FOMUC-troepenmacht te beperkt in omvang
om deze taak overal en te allen tijde te kunnen uitvoeren.
Vraag 95
Hebben zich de afgelopen jaren situaties voorgedaan, waarin de opstelling van de Franse
militairen niet langer terughoudend/defensief kon zijn, maar waarin zij dienden over te gaan
tot een actieve opstelling? Zo ja, welke?
Zal de relatie van Frankrijk met de regering in Tsjaad geen gevaar zijn voor de
onpartijdigheid van de EU-operatie?
Antwoord
Frankrijk heeft sinds het begin van de jaren '80 militair opgetreden in Tsjaad op basis van de
defensieovereenkomsten Manta (1983) en Epervier (1986). Deze akkoorden hadden in eerste
instantie als doel Tsjaad te helpen beschermen tegen aanvallen vanuit Libië. Sindsdien is de
Epervier zonder onderbreken in Tsjaad gebleven. Toen de dreiging vanuit Libië afnam, is
Epervier zich primair gaan richten op technische en logistieke samenwerking, de bescherming
van Franse burgers in Tsjaad en humanitaire hulp. Er hebben zich situaties voorgedaan waarin
Franse militairen actief moesten optreden, zoals toen in april 2006 een colonne rebellen de
hoofdstad N'Djamena naderde en Franse jachtvliegtuigen operaties uitvoerden om de rebellen
af te schrikken.
Niettemin heeft Frankrijk, ook omdat de operatie EUFOR voor het grootste gedeelte uit
Franse soldaten bestaat, er belang bij dat de operatie als onpartijdig wordt gezien.
Vraag 96: zie 50
Vraag 97
Kan een kaart worden verstrekt met daarop aangegeven het ontplooiingsgebied van EUFOR
Tchad/RCA en de positionering van de diverse nationale eenheden uit de EU-lidstaten,
waaronder met name de Nederlandse eenheid, binnen dat gebied?
Antwoord
Ja.
Vraag 98: zie 64
Vraag 99
Bent u daadwerkelijk van mening dat door EUFOR Tchad/RCA er niet zozeer sprake zal zijn
van een verbetering maar daadwerkelijk van omkering van de trend? Graag een nadere
toelichting.
Antwoord
Het doel van de EUFOR missie is het verbeteren van de veiligheid en stabiliteit. Dat is een
randvoorwaarde voor wederopbouw en ontwikkeling in Tsjaad en de CAR.
Vraag 100
Hoe zal de coördinatie en communicatie tussen EUFOR en NGO's plaatsvinden opdat de
vluchtelingen en IDP's (ontheemden) zoveel mogelijk profijt hebben van beide zijdes?
Antwoord
In het veld zal een duidelijke scheiding van taken tussen EUFOR en de hulporganisaties
bestaan. De VN via UN-OCHA faciliteert daarin. UN-OCHA beschikt over kennis en
capaciteit om namens de humanitaire gemeenschap de dialoog met de militaire gemeenschap
te voeren en om de humanitaire principes te waarborgen.
Vragen 101 en 102
101
Hoeveel vluchtelingen worden dit jaar nog verwacht in de kampen van Tsjaad en CAR uit
Darfur? Kloppen de berichtgevingen dat vluchtelingen op weg naar Tsjaad bij de grens
worden tegengehouden door rebellen?
102
Kloppen de berichtgevingen dat er grote voedselnood is voor IDP's (ontheemden) in de
kampen rond Goz Beida? Kloppen de berichtgevingen dat dit zorgt voor grote spanningen en
honger onder de IDP's? Kloppen de berichtgevingen dat IDP's zich hierdoor naar andere
kampen begeven, waardoor er veiligheids- en beschermingsproblemen optreden, gezien de
lange afstanden tussen de kampen gevaarlijk zijn en de kleinere kampen bovendien
gevaarlijker zijn dan de grote? Kloppen de berichtgevingen dat Libië voedseltransporten
tegenhoudt? Kloppen de berichtgevingen dat voedseltransporten in Kameroen worden
gehinderd door logistieke en politieke oorzaken?
Antwoord
Het aantal vluchtelingen uit Darfur dat mogelijk zijn heil zal zoeken in Tsjaad en de CAR valt
in dit stadium niet te voorspellen. Wanneer EUFOR erin slaagt de veiligheidssituatie in
Tsjaad te verbeteren (in `protected zones') en humanitaire hulp betere toegang te verschaffen,
is niet uit te sluiten dat meer vluchtelingen uit Darfur hun toevlucht zullen zoeken in Tsjaad.
Mutatis mutandis geldt hetzelfde voor een aanwas van vluchtelingen richting de CAR. Zeker
zolang de UNAMID vredesmacht in Darfur nog niet op sterkte is, blijft dit een reële
mogelijkheid. Daarom is het van belang dat de internationale gemeenschap druk blijft
uitoefenen op Sudan om UNAMID zo snel mogelijk operationeel te kunnen laten worden.
Onveiligheid is een constant probleem in het grensgebied van Tsjaad en Darfur, waar milities,
rebellengroepen en bandieten straffeloos heersen. Sinds enkele maanden vluchtten zowel
Tsjadiërs naar Darfur, als Darfuri naar Tsjaad. Schattingen lopen uiteen van 8.000 tot 20.000
mensen. De situatie is echter zo veranderlijk en onoverzichtelijk, dat ook de VN-organisaties
geen nauwkeurige schattingen kunnen geven.
Het is een feit dat de voedseltransporten naar Oost-Tsjaad (en Darfur) een traject afleggen
welke als langste aanvoerroutes ter wereld voor het Wereldvoedselprogramma van de VN zijn
te typeren, waarbij afhankelijk van de bestemming twee tot drie grensposten moeten
worden gepasseerd.
In de laatste week van februari jl. vonden in Kameroen demonstraties en ordeverstoringen
plaats. Hierdoor werden de voedseltransporten tijdelijk gehinderd. Het kan niet worden
bevestigd dat Libië voedseltransporten op formele grond tegenhoudt. Wel is bekend dat
sprake is van regelmatige onderbrekingen van de voedselaanvoer vanuit Libië vanwege
fysieke tegenslagen door o.a. de regentijd en de zandduinen en de veiligheidssituatie.
Vragen 103, 107 en 110
103
Kan worden aangegeven wat er tot op heden met de miljoenen euro's van Nederland en de
EU inzake hulp aan de CAR gedaan is en of deze gelden hebben kunnen bijdragen aan een
structurele verbetering van bepaalde problemen? Zo ja, welke?
Welke factoren spelen de voornaamste bedreiging voor de verwachting dat de EU-operatie
grotere veiligheid in het veld zal bewerkstelligen, in zowel Tsjaad als de CAR ?
107
Is er perspectief op duurzame ontwikkeling of beperkt de ontwikkelingsinzet zich tot
hulpprojecten die tijdelijke verlichting brengen?
110
Hoeveel Nederlands geld gaat er naar het Europees Ontwikkelingsfonds voor Tsjaad en voor
CAR?
Antwoord
Onder het 10e Europees Ontwikkelingsfonds (EOF), dat loopt in de periode 2008-2013, is er
voor Tsjaad EUR 311 miljoen beschikbaar. Voor de Centraal Afrikaanse Republiek komt het
bedrag op EUR 142,8 miljoen. De Nederlandse bijdrage aan het 10e EOF bedraagt 4,85% van
het totaal. Hiermee komt de Nederlandse bijdrage aan de voor Tsjaad beschikbare middelen in
de periode 2008-2013 op EUR 15,08 miljoen. Voor de Centraal Afrikaanse Republiek komt
de Nederlandse bijdrage aan de beschikbare EOF-middelen in deze periode neer op EUR 6,9
miljoen.
In de periode 2008-2013 zal de Europese Commissie zich ten eerste richten op verbeteren van
het bestuur in Tsjaad. Dit door onder andere steun te verlenen aan capaciteitsversterking van
de veiligheidssector, de juridische macht, publieke financiën en overheidsinstituties. Ten
tweede zal de Commissie zicht richten op versterking van de infrastructuur en het stimuleren
van rurale ontwikkeling. Voor de Centraal Afrikaanse Republiek zal de Commissie zich
vooral richten op versterken van het bestuur in CAR en verbetering en uitbreiding van de
infrastructuur in dit land.
Nederland volgt de humanitaire situatie in Tsjaad en de buurlanden nauwlettend. Op dit
moment is een bedrag van 4 miljoen euro voor humanitaire hulp aan Tsjaad voorzien. De
Nederlandse humanitaire hulp in Tsjaad wordt verstrekt in het kader van het overkoepelend
hulpverzoek van de VN (CAP) voor Tsjaad 2008. Het CAP richt zich in eerste instantie op
levensreddende hulp voor de slachtoffers van de conflicten in Tsjaad en omringende landen.
Daarnaast gaat de VN in 2008 actief op zoek naar duurzame oplossingen. Het gebrek aan
natuurlijke hulpbronnen (water, vruchtbare grond) draagt mede bij aan het ontstaan van
conflicten in Tsjaad (en Darfur). Duurzame oplossingen ten behoeve van de kwetsbare
bevolking kan echter pas op gang komen als de veiligheidssituatie is verbeterd.
Vraag 104: zie 56
Vraag 105: zie 91
Vraag 106: zie 91
Vraag 107: zie 103
Vragen 108 en 109
108
De regering spreekt over "Tsjadische politie", de Tsjadische regeringsvertegenwoordiger zei
in de hoorzitting dat het ging om VN-politie met VN-uniformen die zou gaan bestaan uit
Tsjadische agenten. Welke lezing is correct?
109
Zal MINURCAT de Tsjadische politiemensen en gendarmerie screenen die worden
voorgedragen door de Tsjadische regering om MINURCAT bij te staan?
Antwoord
De VN-missie (MINURCAT) is verantwoordelijk voor werven en trainen van een Tsjadische
politie eenheid, de Police Tchadienne pour la Protection Humanitaire (PTPH), die
verantwoordelijk zal zijn voor veiligheid in de vluchtelingenkampen. De Tsjadische
regeringsvertegenwoordiger zei tijdens de hoorzitting dat deze eenheid zich zal onderscheiden
van de bestaande politie van de Tsjadische overheid. Zo zullen deze agenten niet
vereenzelvigd worden met strijdende partijen. Hij zei ook dat deze eenheid geen VN-
uniformen zal dragen omdat deze agenten lokaal geworven zijn. De PTPH zal daarom eigen
insigne dragen.
Vraag 110: zie 103
Vraag 111: zie 50
Vraag 112: zie 56
Vraag 113: zie 50
Vraag 114
Zou, gezien hoofdstuk VII van het VN-handvest, instemming van de landen waarin een VN-
militaire missie zou opereren, eveneens formeel niet noodzakelijk zijn voor een rechtmatige
taakuitvoering?
Antwoord
Neen. Vanzelfsprekend verdient het de voorkeur dat VN-missies zoveel mogelijk handelen
met toestemming van het land of de landen waar deze missies worden uitgevoerd. Dit
bevordert de effectiviteit van deze missies. Niettemin zijn situaties denkbaar waarin landen
geen instemming willen geven maar waar het toch noodzakelijk is in verband met de
handhaving van de internationale vrede en veiligheid dat de missie doorgang vindt. Hiertoe
bevat het VN-Handvest de in hoofdstuk VII neergelegde regels. Kenmerkend voor militaire
missies op basis van hoofdstuk VII van het VN-Handvest is dat geen instemming nodig is van
het land of de landen waarin de missie opereert. Het besluit van de Veiligheidsraad volstaat.
Zie voor deze materie de notitie rechtsgrondslag en mandaat van missies met deelname van
Nederlandse militaire eenheden.
Vraag 115
Hervorming van de veiligheidssector (SSR) is één van de centrale thema's van het Poverty
Reduction Strategy Paper van de CAR. Wat moet precies onder deze hervorming worden
verstaan?
Antwoord
Deze hervorming heeft vier strategische prioriteitsgebieden. Ten eerste het versterken van de
personele en materiële capaciteit van de Defence and Security Forces (DSF) van de CAR. Ten
tweede het hervormen, herstructureren en het op binnenlands regionale basis reorganiseren
van de veiligheidssector. Ten derde het tegengaan van de proliferatie van kleine wapens. Ten
vierde het herstellen van het vertrouwen van de bevolking in de DSF. De tijdshorizon van het
Poverty Reduction Strategy Paper is de periode 2008-2010.
Vraag 116
Kunt u nader toelichten wat onder "alle noodzakelijke maatregelen" moet worden verstaan?
Antwoord
Met "alle noodzakelijke maatregelen" wordt bedoeld dat de missie alle maatregelen mag
nemen die nodig zijn om het aangegeven mandaat uit te voeren. Het is vaste praktijk dat onder
"alle noodzakelijke maatregelen" mede het gebruik van gewapend geweld wordt verstaan.
Vraag 117: zie 60
Vraag 118
Kunt u nader toelichten hoe de politieke controle door de RAZEB plaats zal vinden?
Waaruit zal de strategische aansturing door het Politiek en Veiligheids Comité bestaan?
Antwoord
Tijdens het verloop van de missie zal de Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen
(RAZEB) de nodige politieke besluiten inzake de missie nemen. Besluiten worden voorbereid
door het Politiek en Veiligheidscomité (PSC) dat minimaal twee keer per week bijeenkomt en
de missie dus nauwlettend volgt. Het PSC kan aanwijzingen geven aan de leiding van de
operatie over politieke controle en strategische richting. Het kan geen operationeel bevel
geven.
Vraag 119: zie 12
Vraag 120: zie 23
Vraag 121: zie 46
Vraag 122
Is het waar dat in het rapport van de Secretaris-Generaal van de VN van 23 februari 2007 over
Tsjaad en de CAR staat dat de Tsjadische rebellen geen problemen zouden hebben met de
aanwezigheid van een (onpartijdige) VN-operatie? Waarom is dan toch overgegaan tot een
schijnbaar minder neutrale EU-missie aangezien dat de effectiviteit van de operatie niet ten
goede zal komen?
Antwoord
In het genoemde rapport staat dat rebellenvertegenwoordigers "stressed that they would not
object to the presence of an impartial United Nations operation." Voorts staat vermeld:
"However, if they perceived that the United Nations was actively working in support of
Government military operations, they would view the United Nations force as a belligerent."
Gezien het bovenstaande en het heldere mandaat van de EU-operatie heeft de regering geen
reden om aan te nemen dat de EU-inzet `schijnbaar minder neutraal' of minder effectief zou
zijn.
Vraag 123
Is het denkbaar dat het investeren in de samenwerking met Frankrijk (door deze Nederlandse
deelname aan een EU-operatie met een zeer grote Franse inbreng), ertoe leidt dat Frankrijk
zijn inzet in Uruzgan zal verhogen?
Antwoord
Zowel in Tsjaad als in Uruzgan zal Nederland intensief met Frankrijk samenwerken.
Frankrijk zal in augustus 2008 een Operational Mentoring and Liaison Team (ca. 70 man) in
Uruzgan ontplooien. Daarnaast heeft Frankrijk jachtvliegtuigen in Kandahar gestationeerd die
ook in Uruzgan kunnen worden ingezet.
Frankrijk neemt, net als Nederland, zijn eigen besluit over de inzet van militairen. Nederland
is niet op de hoogte van Franse voornemens om de inzet in Uruzgan te verhogen.
Vraag 124: zie 91
Vraag 125: zie 46
Vraag 126: zie 91
Vragen 127, 130, 133, 134, 135
127
Zijn de Nederlandse militairen verzekerd van luchtsteun door Franse Mirages? In welke
situatie zouden de Fransen luchtsteun kunnen weigeren? Moet er onderhandeld worden over
het verkrijgen van luchtsteun? Wie beslist er over de prioriteiten indien er te weinig
luchtsteuncapaciteit is?
130
Hoe is de communicatie met de Franse Mirages geregeld?
133
Is het u bekend dat Bentégeat tijdens de hoorzitting tegen de Kamer zei dat het "practically
impossible" is dat luchtsteun niet geleverd wordt? Deelt u de mening dat een verontrustende
mededeling is, omdat we er vanuit moeten kunnen gaan dat luchtsteun gegarandeerd is? Is
luchtsteun gegarandeerd?
134
Hoe is de luchtsteun geregeld? Beperkt de luchtsteun zich tot zes gevechtsvliegtuigen, of is er
ook luchtsteun voorzien van gevechtshelikopters?
135
Welke procedure bestaat er voor het aanvragen van luchtsteun? Welke afspraken zijn er
gemaakt voor het daadwerkelijk leveren van gevraagde luchtsteun? Binnen hoeveel tijd
kunnen Nederlandse manschappen rekenen op luchtsteun? Kan worden gegarandeerd dat de
Nederlandse verkenningseenheid indien nodig ten allen tijde kan rekenen op voldoende
luchtsteun?
Antwoord
Er zijn permanent twee Mirages ondergebracht in de Quick Reaction Force in Abéché. Deze
staan direct ter beschikking van de veldcommandant. De reactietijd is ongeveer vijftien
minuten en de vliegtuigen kunnen, afhankelijk van de inzetlocatie, binnen vijf tot twintig
minuten het Ierse bataljonsgebied bereiken. Voorts kan de commandant een verzoek indienen
voor de inzet van additionele Mirage vliegtuigen die niet aan de EU-operatie zijn verbonden.
Luchtsteun kan nergens volledig en onder alle omstandigheden worden gegarandeerd. Zo is
de inzet van dergelijke steun onder andere van weersomstandigheden afhankelijk. Het is niet
waarschijnlijk dat de Fransen, gezien hun betrokkenheid bij EUFOR Tchad/RCA, een verzoek
om inzet van Mirage vliegtuigen zullen afslaan indien de gevechtshelikopters al zijn ingezet.
Vraag 128: zie 22
Vragen 129, 137, 139, 156 en 158
129
Is de uitrusting van de Nederlandse militairen geschikt voor de specifieke klimatologische
omstandigheden in (Oost-) Tsjaad? Hoe kunnen in het regenseizoen verkenningen worden
gedaan? Met welke voertuigen gaan de Nederlandse militairen zich verplaatsen en zijn deze
voertuigen ook goed inzetbaar op onverharde wegen in het regenseizoen?
137
Is het waar dat geen gebruik wordt gemaakt van speciale verkenningsvoertuigen, met
krachtige camera's zoals bijvoorbeeld de Fennek van de Landmacht (zie Volkskrant 20-3-
2008)? Waarom is die keuze gemaakt?
139
Hoe groot acht u het risico van beschieting met zware mitrailleurs of raketgranaten door
rebellen, waartegen de bepantsering van de Vikings niet is bestand? Hoe verhoudt dit zich tot
een uitgebreide en moderne uitrusting?
156
Van welk type pantservoertuigen zal de Nederlandse verkenningseenheid gebruik maken?
Zijn deze pantservoertuigen het enige type voertuig waarvan de Nederlandse
verkenningseenheid gebruik zal maken?
158
Zijn de militairen voldoende voorbereid op het klimaat? Wat voor gevolgen kan het feit dat
troepen zich gedurende het regenseizoen moeilijker kunnen verplaatsen concreet hebben?
Antwoord
Bij operaties in Zuid-Sudan, waar de klimatologische omstandigheden vergelijkbaar zijn met
die in Oost Tsjaad, is gebleken dat de uitrusting geschikt is. De Nederlandse eenheid beschikt
over tien lichtgepantserde VIKING voertuigen. Voorts beschikt de eenheid over een aantal
Land Rovers. De VIKING garandeert goede mobiliteit in alle soorten terrein en onder alle
weersomstandigheden omdat het voertuig zich zowel over land als over water kan
verplaatsen. De VIKING is daarom geschikt om voor, na en tijdens het regenseizoen te
gebruiken. De kans dat de eenheid wordt beschoten met mitrailleurs en raketgranaten is klein,
maar de VIKING is hiertegen bestand. Gezien de aard van de taken is nog zwaardere
bepantsering niet wenselijk. Dit zou de mobiliteit van de eenheid sterk beperken.
Vraag 130: zie 127
Vraag 131: zie 46
Vraag 132: zie 14
Vraag 133: zie 127
Vraag 134: zie 127
Vraag 135: zie 127
Vragen 136 en 146
136
Met welk type wapens worden de manschappen uitgerust en kunt u toelichten waarom dat
afdoende is? Is de bewapening voldoende indien de troepen onverhoopt terecht komen in een
hinderlaag? Kunt u dat toelichten?
146
Over welke middelen zal de Nederlandse eenheid buiten de poort beschikken voor Force
Protection? Zal men over eigen vuursteunmiddelen, zoals mortieren, beschikken?
Antwoord
De verkenningseenheid heeft een bewapening die is toegesneden op haar taak, de wijze van
optreden en het verwachte optreden van de rebellen. In voorkomend geval zullen de Ieren
vuursteun bieden of kan luchtsteun worden aangevraagd.
Zowel qua uitrusting als fysieke voorbereiding zijn de Nederlandse militairen goed voorbereid
op hun taak. Mariniers oefenen regelmatig in de tropen en de sub-tropen, waardoor zij
gewend zijn om te opereren onder de omstandigheden in het inzetgebied.
Vraag 137: zie 129
Vraag 138: zie 39
Vraag 139: zie 129
Vraag 140: zie 46
Vraag 141: zie 22
Vraag 142: zie 50
Vragen 143, 152, 159, 163
143
Hoezo zijn de "medische voorzieningen naar verwachting adequaat"? Hoezo adequaat en niet
optimaal?
152
Deelt u de mening dat medische zorg niet "naar verwachting" adequaat hoort te zijn, maar
"zeker" adequaat hoort te zijn? Zo ja, kunt u garanderen dat de medische zorg adequaat zal
zijn? Zo neen, wat moet er nog gebeuren om die garantie wel te kunnen geven?
159
Worden de militairen voorafgaand aan de missie voldoende geïnformeerd over ziekten aldaar
en hoe daarmee om te gaan?
163
Is één medische transporthelikopter voldoende om te kunnen garanderen dat wanneer
medische evacuaties nodig zijn deze ook kunnen worden uitgevoerd? Kan de Nederlandse
verkenningseenheid indien noodzakelijk ook gebruik maken van andere in het gebied
aanwezige medische transporthelikopters?
Antwoord
Toezeggingen van verschillende lidstaten zijn inmiddels gestand gedaan, op basis waarvan
kan worden gesteld dat de medische zorg in het inzetgebied adequaat zal zijn. Het voor de
Nederlandse troepen belangrijke Italiaanse Role 2 hospitaal in Abéché is sinds 11 maart 2008
operationeel.
Tijdens de missiegerichte opleiding worden de militairen geïnformeerd over de specifieke
ziekten waarmee ze mogelijk kunnen worden geconfronteerd in het inzetgebied en hoe ze zich
daartegen kunnen beschermen. In het geval van Tsjaad zal bijzondere aandacht worden
besteed aan de HIV/AIDS problematiek in het land. Ook wordt het type medicijnen dat wordt
meegenomen afgestemd op het ziektebeeld in het inzetgebied. Ervaring met de EU-missie in
Bosnië leert dat één medische helikopter voor de sector Zuid afdoende zou moeten zijn.
Indien zich calamiteiten voordoen, kan de veldcommandant altijd een beroep doen op
helikopters uit de overige sectoren.
Vraag 144: zie 4
Vragen 145 en 151
145
In welke omstandigheden is het optreden van een red card holder nodig? Hoe gaat dit in zijn
werk? Kan de rode kaart ook ingezet worden om zaken af te dwingen of te initiëren?
151
In welk geval kan door de Nederlandse officier die fungeert als 'red card holder' gebruik
worden gemaakt van deze rode kaart? Welke afspraken zijn hierover gemaakt?
Antwoord
Een Nederlandse militair in de Ierse bataljonsstaf kan tevens optreden als Red Card Holder.
Indien de eenheid taken en opdrachten krijgt die buiten de afgesproken taakuitvoering vallen,
zal de Red Card Holder overleggen met de bataljonscommandant om tot een oplossing te
komen. Hierbij pleegt de Red Card Holder waar nodig ruggespraak met de Directie Operaties
van de Defensiestaf in Den Haag. In het onwaarschijnlijke geval dat de Nederlandse Red Card
Holder en de commandant niet tot een vergelijk komen, kan de Red Card Holder de
bataljonscommandant het recht op inzet van de Nederlandse eenheid ontzeggen.
Vraag 146: zie 136
Vragen 147 en 148
147
Klopt het dat Ierland nauwelijks tot geen ervaring heeft met de uitvoering van complexe en
riskante crisisbeheersingsoperaties? Hoe beoordeelt de regering in dit licht de logistieke
inbedding van de Nederlandse eenheid in en de force protection door een Iers bataljon?
148
Heeft de Nederlandse eenheid voorafgaand aan de ontplooiing in Tsjaad geoefend met Ierse
eenheden?
Antwoord
Ierland heeft een goede staat van dienst als het gaat om deelname aan complexe
multinationale operaties. Tijdens recente gesprekken tussen Defensie en het Ierland is veel
inzicht verkregen in de Ierse voorbereiding van de missie. De plannen die de Ieren hebben
overgelegd, maken een zeer gedegen en professionele indruk.
Medio april zal een gezamenlijke digitale computer assisted game worden gehouden. Hierbij
krijgen de Nederlandse verkenners inzicht in Ierse verkenningsmethoden en andersom. In
aansluiting hierop wordt een veldoefening georganiseerd. Verder zijn eind april enige
Nederlandse missieleden uitgenodigd bij een oefening van het Ierse bataljon. De Ieren zullen
op hun beurt begin mei bij de eindoefening van de Nederlandse verkenningseenheid aanwezig
zijn. Ten slotte zullen na aankomst in het inzetgebied integratieoefeningen worden gehouden.
Naast het beoefenen van de eigen vaardigheden staat het op elkaar afstemmen van methoden,
technieken en procedures bij de wederzijdse oefeningen centraal.
Vraag 149: zie 50
Vraag 150: zie 4
Vraag 151: zie 145
Vraag 152: zie 143
Vraag 153: zie 3
Vraag 154: zie 3
Vraag 155: zie 12
Vraag 156: zie 129
Vraag 157: zie 56
Vraag 158: zie 129
Vraag 159: zie 143
Vragen 160 en 164
160
Is het mogelijk dat naar aanleiding van de tussentijdse analyse van de omstandigheden van de
operatie, wordt besloten de operatie te staken?
164
Wordt in de contingency planning rekening gehouden met de omverwerping van de regering
door de rebellen? Hoe zal worden omgegaan met het scenario dat er van een effectieve
overheid geen sprake meer is? Beschikt EUFOR over het mandaat en middelen om op te
treden tegen grootschalige anarchie en plunderingen?
Antwoord
Het is mogelijk dat de EU zich naar aanleiding van een drastische politieke wijziging in het
land zal moeten beraden op de voortzetting van de operatie EUFOR Tchad/RCA. Hier wordt
in de planning van de operatie EUFOR Tchad/RCA echter niet op vooruitgelopen. Mochten er
uit de tussentijdse analyse negatieve conclusies over het functioneren van EUFOR
Tchad/RCA worden getrokken, dan zou dit aanleiding kunnen zijn voor aanpassingen van de
missie.
Indien vluchtelingen, ontheemden, burgers, VN-medewerkers of humanitaire medewerkers
worden aangevallen, zal EUFOR Tchad/RCA deze mensen op grond van haar mandaat
beschermen.
Vraag 161: zie 3
Vraag 162: zie 3
Vraag 163: zie 143
Vraag 164: zie 160
Vraag 165: zie 3
Vraag 166: zie 3
Vraag 167: zie 3
Vraag 168
Kan de toezegging worden gedaan dat er naast de inzet van Nederlandse grondtroepen in
Uruzgan, Tsjaad/CAR en Bosnië geen gelijktijdige inzet van Nederlandse grondtroepen van
enige omvang meer wordt overwogen?
Antwoord
Indien de regering inzet ten behoeve van een additionele missie wenst, zal ze conform de
afgesproken procedures de wenselijkheid en mogelijkheid hiervan onderzoeken en de
uitkomst van dit onderzoek met de Kamer delen. Onmiskenbaar zijn de Nederlandse
strijdkrachten thans zwaar belast maar elke additionele inzet uitsluiten is niet wenselijk.
Vraag 169
Kan worden toegezegd dat de Nederlandse militaire operatie in Uruzgan op geen enkele wijze
(noch qua logistiek, noch qua personeel, noch qua materieel, noch qua commandostructuur)
nadeel zal ondervinden van de deelname van een Nederlandse verkenningseenheid van 60
man (met het daarbij horende materieel) aan EUFOR Tsjaad/CAR?
Antwoord
Ja. Bij de planning van de Nederlandse deelname aan de EU-operatie in Tsjaad is ervoor
gezorgd dat de bijdrage niet conflicteert met Nederlandse bijdragen aan andere operaties,
zoals in Uruzgan. Zo is ervoor gekozen om op grond van schaarste van Nederlandse logistieke
capaciteit een verzoek in te dienen voor volledige logistieke inbedding bij het Ierse bataljon.
Vraag 170: zie 1
Vraag 171
Vallen onder het geraamde additionele uitgaven van tussen de 12,5 en 15,5 miljoen ook
reservedelen, slijtagekosten en vervangingskosten van materieel? Zo neen, handelt de
regering dan niet in strijd met de motie Voordewind c.s. (31200 X, nr. 68)?
Antwoord
In de raming van de additionele uitgaven voor de missie EUFOR TCHAD/RCA is rekening
gehouden met extra uitgaven voor materieel.
Vraag 172
Worden additionele kosten die officieel buiten de HGIS-afspraken vallen, gefinancierd vanuit
de reguliere defensiebegroting? Zo ja, handelt de regering dan niet in strijd met de motie
Voordewind c.s. (31200 X, nr. 68)?
Antwoord
In de raming van de additionele uitgaven voor de missie EUFOR TCHAD/RCA zijn alle
additionele uitgaven opgenomen die vooraf konden worden voorzien.
Vragen 173 en 174
173
Kan worden aangegeven uit welke fondsen de additionele uitgaven d.w.z. de extra kosten die
komen bovenop het operatief houden van deze groep mariniers in Nederland, worden
gefinancierd? Zullen deze kosten ten laste komen van ODA of van non-ODA?
174
In hoeverre komen kosten die zijn gemoeid met de inzet van een Nederlandse
verkenningseenheid in Tsjaad/CAR (kosten voor personeel, materieel, transport,
geneeskundige zorg enz.) ten laste van de reguliere Defensiebegroting? Welk bedrag is daar
dan mee gemoeid?
Antwoord
De additionele uitgaven die gemoeid zijn met de inzet van een Nederlandse
verkenningseenheid in Tsjaad/CAR komen ten laste van de structurele voorziening `uitvoeren
crisisbeheersingsoperaties' van de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS) op
de defensiebegroting. De additionele uitgaven betreffen non-ODA.
Vraag 175: zie 46
Vraag 176: zie 22
---- --