Federale regering Belgie
Regeringsverklaring
Ministerraad heeft regeringverklaring goedgekeurd
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren, leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers,
Zoals aangekondigd in de federale regeringsverklaring van 21 december
2007, treedt vandaag een nieuwe regeringsploeg aan. Een regering die
de volle verantwoordelijkheid op zich neemt om ons land te besturen,
met krachtig beleid en doeltreffende maatregelen. Wij willen dat doen
in samenwerking met dit parlement, in afstemming met de Gemeenschappen
en de Gewesten, en in overleg met de sociale partners en de
maatschappelijke organisaties.
Sta mij toe dat ik eerst de overgangsregering dank voor de
inspanningen van de voorbije maanden en voor de resultaten die zij
bereikt heeft. Ik bedank Josly Piette voor zijn beschikbaarheid op een
voor hem onverwacht ogenblik, en voor zijn inzet als minister van
Werk.
Wie bereid is mee het beleid te bepalen en politieke
verantwoordelijkheid te dragen, verdient waardering. Dat geldt zeker
voor Guy Verhofstadt, die sinds de zomer van 1999 het mandaat van
eerste minister heeft bekleed. Zoals zijn voorgangers - ik noem onder
anderen Jean-Luc Dehaene, Wilfried Martens, Leo Tindemans, Gaston
Eyskens, Achiel Van Acker en Paul-Henri Spaak - heeft hij er op zijn
manier en in zijn eigen stijl invulling aan gegeven. Ik ben - zo hoop
ik - de tolk van velen wanneer ik zeg: bedankt, Guy Verhofstadt!
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren,
Bij de verkiezingen van 10 juni 2007 ging het om belangrijke zorgen
van de mensen.
De zorg van de ondernemer om zijn bedrijf verder te laten groeien in
de internationale concurrentieslag.
De zorg van de arbeider, de bediende en de ambtenaar voor een goede
job.
De zorg van de werknemer en de gepensioneerde de maand rond te komen
met zijn loon of zijn pensioen.
De zorg van vaders en moeders om hun tijd beter te kunnen verdelen
over werk, kinderen, familie en zichzelf.
De zorg veilig op straat te kunnen komen, en te zien dat misdrijven
bestraft worden.
De zorg dat ook onze kinderen en kleinkinderen schone lucht kunnen
inademen.
De zorg de rekening van arts en ziekenhuis te kunnen betalen.
Op deze zorgen en bekommernissen wil deze regering een antwoord geven.
In de verkiezingsuitslag van 10 juni sprak ook het verlangen naar
doelmatiger beleid en beter bestuur. De voorbije maanden zijn we geen
enkele vraag uit de weg gegaan. Tijdens de onderhandelingen drongen we
door tot de diepste vezels en de gevoeligste zenuwen van ons
staatsbestel. Het waren geen verloren maanden. Ze hebben immers
duidelijk gemaakt dat er nieuw evenwicht nodig is tussen de
Gemeenschappen, de Gewesten en de federale staat. Ze hebben duidelijk
gemaakt dat er nieuwe staatshervorming nodig is. Een staatshervorming
waar iedereen in dit land - Vlamingen, Walen, Brusselaars en
Duitstaligen - beter van wordt.
In de Senaat is een voorstel van bijzondere wet ingediend dat meer
samenhang brengt in de bevoegdheidsverdeling en de werking van de
federatie efficiënter maakt. Het is ondertekend door verschillende
fracties, zowel van de meerderheid als van de oppositie, en is
gebaseerd op de werkzaamheden van de Raad van Wijzen. De regering wil
dat belangrijke werk voortzetten. Tegen half juli zullen wij een
tweede ontwerp van bijzondere wet indienen dat dezelfde doelstellingen
nastreeft. Zo werken wij stap voor stap aan de noodzakelijke
hervorming van ons land.
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren,
Vertrouwen kan je niet afkondigen, vertrouwen moet je verdienen. De
regering wil daarom het vertrouwen van de mensen in de politiek
versterken. Niet met mooie woorden en loze beloftes, maar met haalbare
plannen en herkenbare daden. Dat is wat de mensen, de bedrijven, de
verenigingen van ons verwachten.
Daarom zullen wij concrete maatregelen nemen om ons economisch
draagvlak te verstevigen en onze sociale bescherming te versterken.
Daarom zullen wij investeren in kwaliteitsvolle en betaalbare
gezondheidszorg, en in een gezond leefmilieu. Daarom zullen wij de
veiligheid van de burgers verzekeren en de dienstverlening van de
overheid verbeteren.
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren,
Deze regering vertrekt zonder de sterke rugwind van hoge economische
groei. Bovendien zitten we in budgettair laagwater. Niet alles zal
kunnen, en zeker niet alles tegelijk. Maar hoe dan ook: wij schrijven
Solidariteit met een hoofdletter. De weg die wij willen volgen, is de
weg die leidt naar het gezond maken van de overheidsfinanciën, het
versterken van ons sociaaleconomisch model en het investeren in de
toekomst.
Voor dit jaar is een begroting ingediend die de staatsrekening in
evenwicht houdt. Wij zullen alles in het werk stellen om vanaf volgend
jaar de staatsrekening te laten sluiten met een overschot - een
overschot dat van jaar tot jaar groter wordt, en in 2011 bijna 4
miljard euro moet bedragen. Met dat doel zal de regering de uitgaven
strikt beheersen en een billijk evenwicht verzekeren tussen die
uitgavenbeheersing en de ontwikkeling van de inkomsten. Een
begrotingsoverschot is een voorwaarde om onze gezondheidszorg en onze
pensioenen te kunnen blijven betalen, niet alleen voor deze generatie,
maar ook voor de komende generaties. Onze opdracht is het, dat waar te
maken.
Om onze gezondheidszorg en onze pensioenen betaalbaar te houden, is
het ook nodig dat meer mensen werken. Onze bedrijven zullen, volgens
het Planbureau, tijdens deze legislatuur bij ongewijzigd beleid
150.000 mensen meer aan werk helpen. De regering zal samen met de
Gewesten en in overleg met de sociale partners een strategie uitwerken
voor de verdere vernieuwing van ons economisch weefsel, de
modernisering van de arbeidsmarkt en een bijkomende vermindering van
de arbeidskosten. Dat moet het de ondernemingen mogelijk maken om,
bovenop die 150.000, enkele tienduizenden banen meer te creëren.
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren,
Wij willen een regering zijn die de koopkracht versterkt. Iedereen
voelt immers dat het leven duurder wordt.
Wij zullen het deel van het inkomen waarop geen belasting moet worden
betaald, de zogenaamde belastingvrije som, optrekken. Samen met een
bijkomende stap naar een beperking van het aantal tussenliggende
belastingschalen, zullen de mensen daardoor meer overhouden - eerst en
vooral de mensen met een laag en middeninkomen. De regering zal de
prijsontwikkeling nauwgezet opvolgen, en indien nodig maatregelen
nemen. Wij zullen de kinderbijslag laten stijgen met de welvaart. De
schoolpremie wordt tegen het einde van de legislatuur omgezet in
dubbele kinderbijslag voor de maand augustus.
Wij maken bijkomende middelen vrij voor de koppeling van de pensioenen
aan de welvaart en om de laagste en oudste pensioenen te verhogen. Wij
verminderen ook het verschil tussen het loon van een werknemer en het
bedrag dat hij krijgt wanneer hij met pensioen gaat. De
solidariteitsbijdrage op de pensioenen wordt verder afgebouwd; we
beginnen met de laagste pensioenen op 1 juli. Senioren die een
rustpensioen genieten en 65 jaar zijn geworden, zullen meer mogen
werken. Overigens zal de regering aan een Nationale Conferentie vragen
een hervorming en versterking van ons pensioenstelsel voor te
bereiden.
Wij willen een regering zijn die mensen (be)loont die werken en
ondernemen.
Het zijn onze ondernemers die arbeidsplaatsen tot stand brengen. De
overheid moet hen daarin stimuleren en steunen. Dat willen wij doen
door de loonkosten te beheersen en door de inspanningen voor vorming
te verbeteren. De regering zal de voorstellen van de sociale partners
uitvoeren inzake de vermindering van de werkgeversbijdragen voor lage
lonen, de versterking van de bestaande maatregelen voor nacht- en
ploegenarbeid en overuren, en de verhoging van het minimumloon. We
geven bijkomende financiële ondersteuning voor onderzoekers.
Kleine en middelgrote ondernemingen zijn essentiële dragers van onze
economische groei. Vandaar dat er een actieplan komt om de oprichting
van nieuwe KMO's en de groei van de bestaande te bevorderen. Jongeren
die een eigen zaak beginnen, mogen op onze steun rekenen.
Ook werken moet lonen. Werknemers zullen door de verhoging van de
belastingvrije som aan het eind van de maand netto meer in de hand
krijgen. Ook de verhoging van het beroepskostenforfait - de zogenaamde
jobkorting - zal de belastingdruk verlichten voor wie werkt. De
regering zal de loonkloof tussen vrouwen en mannen verder verkleinen,
zodat ze op termijn helemaal verdwijnt.
Wij willen een regering zijn die werkzoekenden betere kansen geeft op
de arbeidsmarkt en hen ertoe aanzet om ze te grijpen. Werk is immers
de beste maatregel om iemand uit de armoede te halen en een inkomen te
bezorgen.
Wij zullen werkzoekenden beter begeleiden en hun
mobiliteitsmogelijkheden verhogen, maar ook hun zoekgedrag strikter
opvolgen. De regering wil overleggen met de sociale partners over de
uitbreiding van het toepassingsgebied van het activeringsbeleid, onder
meer in functie van de leeftijd. Het stelsel van de banenplannen wordt
eenvoudiger en doorzichtiger.
De verhoging van de uitkering tijdens de eerste maanden zal de
financiële schok van het werkloos worden verlichten; de vermindering
van de uitkering naarmate de werkloosheidsduur toeneemt, moet
aanzetten zo snel mogelijk een nieuwe job aan te nemen. Aan de
Nationale Arbeidsraad worden daarover voorstellen gevraagd. Het
toepassingsgebied van het dienstenchequestelsel willen wij verruimen.
Voor jongeren, vrouwen, allochtonen, oudere werknemers en personen met
een handicap zal de toegang tot de arbeidsmarkt gemakkelijker gemaakt
worden.
Wij willen een regering zijn die mensen helpt die getroffen worden
door ziekte of tegenslag. Niemand kiest er immers voor ziek te zijn,
niemand vraagt om tegenslag.
Daarom zullen wij de tweejaarlijkse aanpassing van de uitkeringen aan
de welvaart behouden en versterken. De minimumuitkeringen bij
invaliditeit en de uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid zullen wij
verhogen. Parallel daaraan worden inspanningen gedaan om de
inkomenssituatie te verbeteren van de gezinnen waarvan twee personen
een invaliditeitsuitkering ontvangen. In overleg met de Gewesten en de
Gemeenschappen zal de regering een plan uitwerken om een handicap met
zware zorgbevoevendheid beter ten laste te nemen en dat het mogelijk
maakt in dag- en opvangcentra en in kortverblijven meer plaatsen voor
te behouden voor deze mensen. Wij heffen de zogenaamde prijs van de
liefde op, door voor de integratietegemoetkoming niet langer rekening
te houden met het inkomen van de partner van een persoon met een
handicap.
Wij willen een regering zijn die hoogstaande gezondheidszorg
betaalbaar houdt. Gezondheid is immers een kostbaar goed.
Voor geen enkele patiënt mag het persoonlijke aandeel in de
ziektekostenrekening nog toenemen; waar dat nodig is, moet het
integendeel dalen. Het remgeld voor de goedkoopste geneesmiddelen
zullen wij verlagen. In onze gezondheidszorg zullen wij bijzondere
aandacht hebben voor kankerpatiënten, chronisch zieken, ernstig zieke
kinderen en mensen met een uiterst zeldzaam ziektebeeld.
Zorgverstrekkers verdienen respect. De regering zal de centrale
positie van de huisarts verder versterken en ondersteunen. Het beroep
van verpleegkundige moet aantrekkelijker worden gemaakt. In overleg
met de Gemeenschappen ontwikkelen wij een sociaal en fiscaal statuut
voor mensen die een familielid verzorgen.
Wij willen een regering zijn die gezinnen ondersteunt. Van vaders en
moeders met kinderen wordt immers veel gevraagd en veel verwacht.
Ik heb al verwezen naar maatregelen om de koopkracht te versterken,
onder meer door de gezinsbijslag welvaartvast te maken. Daarnaast
willen wij het ouderschapsverlof en het adoptieverlof sterker en
toegankelijker maken, en het bevallingsverlof aanpassen. De invoering
van een loopbaanrekening, waarover met de sociale partners zal worden
gesproken, kan mensen in staat stellen hun gezins- en beroepsleven
beter op elkaar af te stemmen. Met hetzelfde doel zullen wij met de
sociale partners overleggen over een soepeler invulling van de
38-urenweek, zelfs tot op jaarbasis.
Omdat elk kind gelijk is, zal de regering het kinderbijslagstelsel
voor zelfstandigen nog meer gelijkschakelen met dat van werknemers.
Voor gezinnen met een kind met een handicap wordt de belastingaftrek
verhoogd en de verhoogde gezinsbijslag uitgebreid.
Wij stellen de Dienst voor Alimentatievorderingen voor meer
eenoudergezinnen open en verhogen het bedrag van de tegemoetkomingen.
Wij willen een regering zijn die investeert in een gezond leefmilieu.
De klimaatverandering roept immers heel wat vragen op.
Om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, zetten wij in op
meer hernieuwbare energie, energiezuinige gebouwen en
energiebesparende renovatiewerken. Op die manier kunnen, in een
alliantie tussen milieu en werk, trouwens heel wat nieuwe, groene
banen gecreëerd worden. Biobrandstof tanken aan de pomp zullen wij
verder aanmoedigen. Bij de omschakeling van fossiele op `groene'
energie zullen wij ervoor zorgen dat de stroomvoorziening gewaarborgd
is. De regering zal een sociaal energiebeleid voeren dat het iedereen
mogelijk maakt zijn rekening te betalen en zijn verbruik te beheersen.
Met een vergroening van het belastingbeleid willen wij burgers en
bedrijven aansporen milieuvriendelijker te leven en te produceren. Wij
verhogen de fiscale aftrekbaarheid voor energiebesparende
investeringen. Bedrijven zullen hun energiebesparende investeringen
versneld of degressief kunnen afschrijven. De aankoop van wagens die
aan de strengste milieunormen voldoen en de plaatsing van een
roetfilter moedigen wij fiscaal aan.
De vermindering van de uitstoot van broeikasgassen kan ook door het
autogebruik af te remmen en door te investeren in nieuwe treinen en
innovatieve spoorprojecten, zodat meer mensen gebruik kunnen maken van
het openbaar vervoer.
Wij willen een regering zijn die de veiligheid van de mensen beter
verzekert. Veiligheid is een basisvoorwaarde voor een samenleving
waarin mensen zich vrij en verbonden voelen.
Ook overlast en kleine criminaliteit zullen centraal staan in het
veiligheidsbeleid van deze regering. Ernstige misdrijven met soms
blind geweld worden door steeds maar jongere daders gepleegd. Daarom
zullen wij van de aanpassing van de Jeugdbeschermingswet aan het
recente arrest van het Grondwettelijk Hof gebruik maken om andere
aanpassingen te onderzoeken. Het geïntegreerd drugsbeleid wordt verder
versterkt: producenten, trafikanten, groothandelaars en verkopers
worden hard aangepakt.
De politie krijgt meer agenten en meer ruimte om zich toe te leggen op
haar basistaken, waaronder de wijkwerking. De politie- en
inlichtingendiensten zullen wij bijzondere instrumenten geven in hun
strijd tegen het internationale terrorisme.
Nu alle burgers van dit land de positieve resultaten zien van de
politiehervorming, moet de hervorming van het gerecht worden
voortgezet. Met informatisering en beheersverantwoordelijkheid willen
wij de gerechtelijke achterstand verminderen. Zo kunnen binnen een
redelijke termijn conflicten beslecht en misdrijven bestraft worden.
De straffen die de rechter oplegt moeten worden uitgevoerd. Wij zullen
daarom nieuwe gevangenissen bouwen, het elektronisch toezicht
uitbreiden en het systeem van alternatieve straffen organiseren op ons
hele grondgebied. Bij zeer ernstige misdrijven zal de rechter kunnen
bepalen welk deel van de gevangenisstraf hoe dan ook moet worden
uitgezeten. Dat geeft zekerheid aan de veroordeelde en is een teken
van respect voor het slachtoffer.
Wij willen een regering zijn die zorgvuldig omgaat met het geld van de
belastingbetaler.
Wij zullen er nauwgezet op toezien dat de fiscus alle burgers en
bedrijven gelijk behandelt. Al even nauwgezet zullen wij erop toezien
dat iedereen die recht heeft op een sociale uitkering, gelijk
behandeld wordt. Wij zullen erop letten dat de belastingwetgeving en
de sociale wetgeving eenvormig worden toegepast. De heffing van
belastingen en sociale bijdragen enerzijds, en de toekenning van
uitkeringen anderzijds moeten in heel het land op een gelijke wijze
gebeuren. Fiscale en sociale fraude zullen wij krachtig bestrijden.
Wij willen een regering zijn die de verscheidenheid in onze
samenleving tot haar recht laat komen.
In een open en verdraagzaam land als het onze, is er plaats voor
mensen met een verschillende culturele achtergrond. Openheid en
verdraagzaamheid kunnen niet zonder gedeelde waarden en duidelijke
afspraken. Geen rechten zonder plichten.
Wie tot Belg genaturaliseerd wil worden, moet vijf jaar onafgebroken
en wettelijk in ons land wonen en aantonen dat hij of zij bereid is
zich te integreren. De nieuwe asielwet zullen wij correct uitvoeren.
Wie geen verblijfsrecht krijgt, wordt het land uitgezet - vrijwillig
en begeleid als het kan, met humane dwang als het moet.
Vreemdelingen die vóór 31 maart 2007 duurzaam in ons land waren en
uitzicht hebben op werk of een zelfstandige activiteit, kunnen
uitzonderlijk een arbeidsvergunning en verblijfsrecht verkrijgen. Die
maatregel sluit aan bij de economische migratie waarvoor wij op korte
termijn de mogelijkheid willen openen.
De criteria voor regularisatie op individuele basis worden
verduidelijkt. Het gaat in het bijzonder om asielzoekers die
verwikkeld zijn in een langdurige procedure en om vreemdelingen die
een duurzame lokale verankering in ons land kunnen aantonen.
Ten slotte, willen wij een regering zijn die zich verantwoordelijk
weet voor de internationale gemeenschap en die solidair is met het
Zuiden.
Ons land zal een actief buitenlands beleid voeren, dat ingebed is in
een Europees en multilateraal kader. De regering zal de trein trekken
van de versterking en verdieping van de Europese Unie. Wij zullen ons
actief inzetten voor vrede en internationale veiligheid, ook op het
terrein zelf. Wij blijven ons inspannen voor een duurzaam herstel van
rust en vrede in het Grote Merengebied in Centraal-Afrika.
Zoals uit de begroting van 2008 blijkt, houden wij vast aan onze
gezamenlijke doelstelling tegen 2010 eindelijk 0,7% van ons nationaal
inkomen aan ontwikkelingssamenwerking te besteden.
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren,
Deze regering heeft concrete ambities, maar ze is zich ook bewust van
haar beperkingen. Wij durven onze nek uitsteken, ook al stellen wij
ons daardoor kwetsbaar op.
Wij staan open voor ideeën en suggesties die ons worden aangereikt
vanuit de samenleving, door de coalitiefracties en door de oppositie.
Elk constructief voorstel zullen wij op zijn waarde en zijn
haalbaarheid beoordelen, binnen de krijtlijnen van ons
beleidsprogramma en de begrotingsruimte. Ik dank alvast die
oppositiefracties, die samen met de regering en de coalitiefracties
bereid zijn om mee te werken aan de verdere staatshervorming.
Mijnheer de voorzitter,
Dames en heren,
België is en blijft een land waar het goed is om te wonen en dat veel
heeft om trots op te zijn. Een land met een hoge levensstandaard en
een benijdenswaardige levenskwaliteit. Een land met een fijnmazig
netwerk van collectieve voorzieningen en een stevige sociale
bescherming. Een land van mensen met ontzettend veel talenten, met
werkkracht en met ondernemingszin. Een land dat kan terugkijken op een
rijk verleden en kan hopen op een bloeiende toekomst - als het maar
bereid is te veranderen.
Het is de opdracht van de politiek zaken in beweging te brengen en
verandering te sturen. Dát wil ik samen met de collega's van deze
regering doen. Omdat wij ervan overtuigd zijn dat er een betere
toekomst is voor iedereen, als we de moed hebben daar samen naar te
streven, daar samen en solidair voor te werken, daar samen voor te
strijden. Dan wordt wat onmogelijk lijkt, mogelijk.
Als regeringsploeg willen wij ons daar voor inzetten, met het
regeerakkoord dat u op uw bank hebt gevonden. De doelstellingen en
hoofdlijnen ervan heb ik in vogelvlucht voorgesteld. Ze worden de
komende maanden nader uitgewerkt en tegen de begrotingscontrole van
juni vertaald in een voorafbeelding van de begroting van 2009 en de
volgende jaren. We zullen dat doen met de nodige voorzichtigheid om
budgettaire avonturen te vermijden.
Ik kijk uit naar het debat dat wij zaterdag over ons beleidsprogramma
zullen hebben. Voor dat programma en voor ons engagement vragen wij uw
vertrouwen.