Het Koninklijk Huis
Toespraak door de Prins van Oranje, 20 maart 2008
Wereldwaterdag 2008, Genève
Directeur-Generaal Chan, Directeur-General Ordzhonikidze,
Excellenties, dames en heren,
Soms voel ik me net een rondreizende minstreel die steeds maar weer
hetzelfde liedje zingt.
U mag zich gelukkig prijzen dat ik van dat beroep heb afgezien. Al op
jeugdige leeftijd moest ik namelijk tot mijn spijt vaststellen dat ik
niet zo'n mooie stem heb.
Dus u kunt gerust zijn: ik zal vandaag niet voor u zingen.
Maar, dames en heren, ik heb WEL de woorden en WEL de behoefte mijn
verhaal te doen. Herhaling zorgt voor herkenning en herkenning is wat
we nodig hebben om mensen in beweging te krijgen. En daarom moeten we
ons verhaal keer op keer opnieuw vertellen. Dit verhaal gaat echter
niet over mij, maar over 2,6 miljard arme en kwetsbare mensen die niet
over adequate sanitatie beschikken. Namens deze mensen moeten we de
wereld mobiliseren.
Daarom zijn we vandaag hier in Genève bijeen om Wereldwaterdag 2008 te
vieren. Ik hoop dat het niet lang meer duurt voordat we kunnen
overstappen op een vrolijker liedje in plaats van de blues die we tot
nu toe zongen..
Wereldwaterdag is een bijzondere dag, want dan vestigen we de aandacht
van de wereld op de problemen van water en sanitatie.
2008 is bovendien een bijzonder jaar, want de VN heeft het uitgeroepen
tot het Internationaal Jaar van Sanitatie.
Dit jaar zal ik de hele wereld afreizen in mijn hoedanigheid van
voorzitter van de VN-adviseursgroep voor Water en Sanitatie, beter
bekend als UNSGAB.
Maar, dames en heren, hoeveel bijzondere dagen, jaren en campagnes
zijn er nog nodig voordat we echt in actie komen? Moet er een
wedstrijd of een populaire filmster aan te pas komen om onze zaak
vooruit te helpen?
De cijfers over water en sanitatie zijn zeer verontrustend. Dr. Chan
heeft ze ons al laten zien, dus ik zal ze niet herhalen. U en ik weten
dat we, als we op deze manier blijven doorgaan, de
millenniumdoelstellingen op het gebied van water en sanitatie voor
2015 niet zullen halen.
Vorig jaar heb ik nog voorgesteld Wereldwaterdag te veranderen in
Wereldwateractiedag. En sprong de wereld toen overeind? Zijn we toen
met concrete projecten begonnen? Hebben we resultaten geboekt? Of is
het bij mooie woorden gebleven?
Dames en heren, tijdens dit Internationaal Jaar van Sanitatie moeten
we benadrukken dat we moeten overgaan tot actie. Nu zijn de
wereldleiders aan zet. Maar ook op regionaal en lokaal niveau moeten
mensen in beweging komen.
Een van de doelstellingen van UNSGAB is de wereld bewust te maken van
de problemen die gebrek aan sanitatie veroorzaakt.
Ik ben er echt ondersteboven van dat er nog elke dag 7.500 mensen
overlijden aan watergerelateerde ziekten vanwege de onhygiënische
omstandigheden waarin ze leven. En tweederde van die mensen zijn
kinderen, nog geen vijf jaar oud. Dat kunnen we niet accepteren.
Het is vooral zo moeilijk te aanvaarden omdat veel van deze
sterfgevallen voorkomen hadden kunnen worden als we meer in sanitatie
en schoon drinkwater hadden geïnvesteerd. En volgens mij zijn wij -
dus u en ik - degenen die verantwoordelijk moeten worden gesteld als
we niet proberen de sanitatiecrisis de wereld uit te helpen.
En daarom klim ik steeds weer op het podium om mijn verhaal te doen.
Onze goede bedoelingen verzanden als we nu niet tot concrete actie
overgaan. Deze speciale dagen en jaren hebben geen enkele zin als er
geen concrete resultaten en uitkomsten uit voortkomen. Dat is mijn
boodschap.
Maar, dames en heren, tot mijn grote blijdschap kan ik u mededelen dat
er inmiddels al wezenlijk vooruitgang is geboekt. Sinds de lancering
van het Internationaal Jaar van Sanitatie in november vorig jaar zijn
de acties ter verbetering van de toegang tot en het gebruik van
sanitaire voorzieningen volop in gang.
Een van onze doelstellingen is bijvoorbeeld alle overheidsniveaus en
stakeholders aan te moedigen sanitatie op te nemen in hun beleid. En
daarbij zijn al een aantal concrete resultaten geboekt.
Tijdens de AfricaSan conferentie in Durban van afgelopen februari
hebben 35 Afrikaanse ministers en delegatieleiders toegezegd alles in
het werk te zullen stellen om de millenniumdoelstellingen op het
gebied van sanitatie te helpen verwezenlijken. Dit alles is
schriftelijk vastgelegd in concrete akkoorden zoals de éThekwini
Commitments on Sanitation en het AfricaSan Action Plan 2008-2010.
De volgende stap is deze akkoorden op 30 juni a.s. te laten
bekrachtigen door de staatshoofden tijdens de Water en Sanitatietop
van de Afrikaanse Unie in Sharm el Sheikh in Egypte.
Dames en heren, ik merk dat de aandacht voor de sanitatiecrisis overal
ter wereld groeit.
Ik ben ontzettend blij te mogen melden dat UNSGAB sinds de lancering
van het Internationaal Jaar van Sanitatie door verschillende
regeringen en internationale organisaties vanuit de hele wereld is
benaderd, omdat ze verontrust zijn over de sanitatiecrisis en met ons
willen samenwerken om deze aan te pakken.
Ondertussen zijn we in gesprek met ministers uit Azië, Latijns-Amerika
en Afrika. Steeds meer mensen voelen zich verantwoordelijk en willen
helpen. Dat is ons doel en precies wat we nodig hebben om de armen de
sanitatieladder op te helpen. Dat verdienen ze. En wie weet kunnen we
in de nabije toekomst dan een vrolijker boodschap brengen over
sanitatie.
Dames en heren, Directeur-Generaal Chan heeft al aangegeven hoe nauw
de relatie is tussen sanitatie en volksgezondheid. Onlangs verscheen
in de British Medical Journal een verslag over een onderzoek onder
artsen over de hele wereld waaruit bleek dat in hun ogen de grootste
vooruitgang van de afgelopen 160 jaar is geboekt toen ontdekt werd hoe
groot de invloed van sanitatie is op de volksgezondheid.
Een goede gezondheid is de basis voor het menselijk leven. En deze
basis hebben we nodig voor een waardig bestaan. Om ons te kunnen
ontwikkelen hebben we een gezond lichaam en een gezonde omgeving
nodig.
Bij schoon water en sanitatie gaat het niet alleen over hygiëne en
ziekte. Door te investeren in schoon water en sanitatie investeren we
in mensen en hun sociale en economische ontwikkeling. Bij sanitatie
gaat het over gezondheid, waardigheid en ontwikkeling. Daarom wil
UNSGAB zich tijdens dit Internationaal Jaar van Sanitatie met name
richten op deze drie punten.
Dames en heren, het recht op water en sanitatie is hier in Genève
onlangs besproken tijdens de Mensenrechtenraad. Erkenning van het
recht op water helpt, want dat zorgt ervoor dat inspanningen worden
gericht op de armste en kwetsbaarste groepen, dat discriminatie en
uitsluiting van bepaalde groepen worden aangepakt en dat mensen worden
aangemoedigd hun rechten op te eisen.
Ik hoop van harte dat de Mensenrechtenraad snel tot een duidelijke
consensus komt wat betreft het recht op water en sanitatie. Maar
erkenning van dat recht alleen is nog niet genoeg. Het is een eerste
stap op weg naar grotere betrokkenheid, meer geld en meer actie. Wat
uiteindelijk echt telt is de implementatie van duurzame projecten in
het veld. Wc's, aansluitingen, betere sanitatie voor de armen: daar
hebben we het over en niet over de zoveelste steen in de muur van
goede bedoelingen. Zorg dat de beleidsmakers en opinieleiders ter
plaatse werkelijk gaan inzien wat het betekent om zonder de meest
elementaire sanitaire voorzieningen te moeten leven, zorg dat hun ogen
worden geopend voor iets wat ze zich in hun eigen leven nauwelijks
kunnen voorstellen.
Het deed mij erg goed te horen over een ander initiatief dat vorige
week in Genève is gelanceerd door het Global Sanitation Fund van de
WSSCC (Water Supply and Sanitation Collaborative Council). Dit fonds
valt ook onder de WHO.
Het Global Sanitation Fund is een financieringsmechanisme met het doel
het bewustzijn van en investeringen in sanitatie en hygiëne te
bevorderen in overeenstemming met het nationale sanitatie- en
hygiënebeleid. Dit fonds kan een belangrijke stap voorwaarts betekenen
want het stelt allerlei donoren (bilaterale en multilaterale
hulporganisaties, het bedrijfsleven, liefdadigheidsinstellingen en
particulieren) in staat een efficiënte en kosteneffectieve bijdrage te
leveren om 's werelds armsten aan elementaire sanitaire voorzieningen
te helpen.
Dames en heren, er zijn al veel maatregelen in gang gezet of ophanden,
maar we hebben nog een lange weg te gaan voordat we
Millenniumdoelstelling 7-10 hebben verwezenlijkt.
We hebben uw actieve steun en die van vele anderen nodig om de
sanitatiecrisis de wereld uit te helpen.
Laten we de handen ineenslaan en een eind maken aan deze
onrechtvaardige situatie, en onze krachten bundelen, "Sanitatie voor
iedereen" betekent ook "Iedereen voor sanitatie".
Betere sanitatie is binnen handbereik. Laten we dat waarmaken en dan
ons lied over sanitatie schrijven.
Ik beloof hierbij plechtig dat ik het niet mee zal zingen.... Maar ik
zal u allen en de rest van de wereld wél blijven ondersteunen en
motiveren om actie te ondernemen voor sanitatie. Ik hoop dat het snel
een vrolijker lied zal worden!
Dank u.
Link naar de toespraak van de Prins van Oranje in het Engels.
* © RVD