Evaluatie Preferendum Havenkwartier Rijnboog (18-03-08)
LEREN VAN EEN MISLUKT PREFERENDUM
Het college van BenW heeft het evaluatierapport preferendum Rijnboog
vastgesteld. De evaluatie maakte deel uit van het Plan van Aanpak
Preferendum Rijnboog. De evaluatie, opgesteld door de universiteit
Tilburg, concludeert dat het preferendum op zichzelf een mislukking
was maar als middel wel de democratische betrokkenheid bij de
ontwikkeling van Rijnboog heeft vergroot.
Daaruit kunnen we lering trekken, zonder het middel overboord te
gooien, verwoordt wethouder Willem Hoeffnagel de reactie van het
college.
Op 6 juni 2007 vond in Arnhem het preferendum Havenkwartier Rijnboog
plaats. Daarin ging het om de keuze voor 1 van de 3 varianten voor de
invulling van de toekomstige haven in Rijnboog. Het preferendum vormde
het sluitstuk van een langdurige discussie in de stad over Rijnboog en
met name over de geplande haven in het gebied.
Met een opkomst van 10,2% werd de kiesdrempel niet gehaald en daarmee
het preferendum ongeldig. De meeste stemmen gingen naar de variant
Sluis. Zonder geldig referendum was de gemeenteraad zelf weer aan zet.
De raad koos in juni 2007 voor ontwikkelscenario Sluis.
De universiteit van Tilburg kreeg opdracht het preferendum te
evalueren en deed dat middels interviews met een groep betrokkenen van
raad, projectmedewerkers en burgers.
Omstandigheden
De opstellers van de evaluatie hebben een heldere analyse gemaakt van
wat er aan het preferendum voorafging. Onder het kopje Terugblik
concluderen zij twee opvallende zaken in de besluitvorming: de
voorgestelde ontwikkeling van Rijnboog-Havenkwartier is nooit
onomstreden geweest en het debat hierover is betrekkelijk laat op gang
gekomen. Het grote publiek was nauwelijks betrokken bij de inhoud en
achtergronden van de plannen. De stadsdialoog moest daar verandering
in brengen maar richtte zich alleen op de inrichting van de haven.
Hoewel de stadsdialoog zelf goed georganisaeerd was en veel heeft
opgeleverd, was de opgave eigenlijk niet reeël, meent Hoeffnagel. Het
was zoals de onderzoekers treffend hebben gesteld dammen op een
schaakbord. Het politieke debat ging over de wenselijkheid van het
havenkwartier, niet over de varianten.
Lessen trekken
Een heel hoofdstuk is gewijd de lessen en leerervaringen van het
eerste Arnhem preferendum. Heel waardevol, vindt Hoeffnagel. In feite
zijn we al begonnen om deze lessen toe te passen. We hebben niet voor
niets een nota Burgerparticipatie vastgesteld. Daarin staan duidelijke
kaders en keuzes voor de verschillende vormen van particpatie van
burgers in onze stad. Ook een referendum blijft tot de mogelijkheden
behoren, maar dan wel gekoppeld aan een reguliere verkiezing voor
bijvoorbeeld gemeenteeraad of Tweede Kamer. Voor het Coehoorngebied
start binnenkort, onder regie van de raadswerkgroep, een debat over de
wenselijke ontwikkelingsrichting.
Gemeente Arnhem