Universiteit van Tilburg

5 maart 2008

Sociale steun vermindert stress door combineren werk en gezin

Promotie arbeids- en organisatiepsychologe aan de Universiteit van Tilburg

Het combineren van werk en gezin is voor veel mensen een stressfactor. Het werk kan zoveel tijd opeisen dat er voor het huishouden geen ruimte overblijft, en vice versa. Spanningen thuis kunnen het werk ook nadelig beinvloeden, of omgekeerd. Wanneer iemand moeilijkheden ondervindt met de combinatie werk en gezin, is er sprake van een werk-thuis conflict. Geertje van Daalen onderzocht hoe de steun van collega's, leidinggevenden, partner, familie en vrienden van invloed is op dit conflict. De belangrijkste conclusie: die steun vermindert de stress. Mannen en vrouwen verschillen wel in van wie die steun afkomstig zou moeten zijn.

In de Nederlandse huishoudens werken de mannen over het algemeen fulltime. Vrouwen hebben een parttime baan, en zijn voor het leeuwendeel verantwoordelijk voor de huishoudelijke en zorgtaken. Om zich gezond en gelukkig te voelen, zo blijkt uit het onderzoek van arbeids- en organisatiepsychologe Geertje van Daalen, moeten vrouwen meer dan mannen het hoofd bieden aan factoren in zowel het werk- als het thuisdomein. Het welzijn van mannen daarentegen hangt hoofdzakelijk samen met werkgerelateerde factoren.

Situaties waarin het werk bemoeilijkt wordt door taken en verantwoordelijkheden thuis, dragen bij aan emotionele uitputting en een verminderde gezondheid. Wanneer het werk naar huis wordt meegenomen, brengt dit zowel voor mannen als voor vrouwen en hun partners een verminderde tevredenheid met het leven mee. Sociale steun helpt dan, ongeacht de mate van stress, zowel bij mannen als bij vrouwen. Om effectief te zijn, maakt het voor de steun per sekse wel uit van welke bron deze afkomstig is. Zo werkt bij vrouwen de steun van collega?s positief op de gezondheid, bij mannen vermindert die steun de stress rond het combineren van werk en gezin. Mannen zijn meer gebaat bij steun van hun leidinggevende, terwijl deze voor vrouwen juist averechts werkt. Daarom beveelt Van Daalen organisaties en leidinggevenden aan rekening te houden met deze verschillen. Daarbij zouden organisaties, naast parttime banen en flexibele werktijden, veel meer gebruik kunnen maken van de op het werk aanwezige sociale relaties.

Geertje van Daalen (1973, Hank) studeerde arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit van Tilburg. Ze voerde haar promotieonderzoek uit bij het departement Personeelswetenschappen. Momenteel werkt zij als onderzoekster en consultant bij OSA Institute for Labour Studies (departement Bedrijf en arbeidsmarkt) aan de Universiteit van Tilburg. Binnen bedrijven doet zij op een breed terrein van HRM-vraagstukken onderzoek, zoals diversiteit, work-life balance en levensfasebewust personeelsbeleid. Tevens adviseert ze bedrijven hierover.