Universiteit Leiden


* donderdag 13 maart 16.15uur
Stephan van Galen
Arakan and Bengal. The rise and decline of the Mrauk U kingdom (Burma) from the fifteenth to the seventeenth century AD Faculteit: Letteren
Promotor: prof.dr. D.H.A. Kolff

In het noorden van de Golf van Bengalen op de grens van de hedendaagse staten Bangladesh en Birma (Myanmar) bevinden zich in de jungles van Arakan de ruïnes van de stad Mrauk U. Nog vrijwel onontdekt is deze stad met zijn honderden Boeddhistische tempels en stupas het levende bewijs van de macht en rijkdom van het vroegmoderne koninkrijk Arakan. In de zeventiende eeuw onderhielden de Nederlandse kooplieden van de VOC nauwe handelscontacten met dit koninkrijk. Arakan was immers de belangrijkste leverancier van slaven voor de VOC.Samen met de koningen van Arakan groeide de VOC in de zeventiende eeuw uit tot de grootste slavenhandelaar in Azië.
Dit proefschrift beschrijft de opkomst en ondergang van het koninkrijk Arakan van de vijftiende tot en met de zeventiende eeuw en maakt daarbij voor een wezenlijk deel gebruik van Nederlandstalige bronnen. Arakan groeide vanaf het begin van de vijftiende eeuw van een klein koninkrijk gelegen aan de Kaladan rivier in Birma uit tot een machtige staat die een gebied controleerde dat zich uitstrekte langs de kusten van de Golf van Bengalen van Dhaka (Bangladesh) tot Rangoon (Birma). Aan het einde van de zeventiende eeuw stortte het rijk echter weer even snel in elkaar als dat het gegroeid was. De redenen voor deze snelle expansie en evenzo snelle ineenstorting worden in deze dissertatie gezocht in de relatie van Arakan met het naburige Bengalen. Vanaf de vijftiende eeuw groeide de economie van Bengalen explosief. De koningen van Arakan wisten door het sluiten van allianties met Portugese vrijbuiters een groot deel van de Bengaalse rijkdommen zich toe te eigenen. Met de komst van de Indiase Mogol keizers naar Bengalen in de zestiende eeuw kregen zij er echter een geduchte concurrent bij. De Boeddhistische koningen van Arakan zouden uiteindelijk, in een negentig jaar durende oorlog, de strijd om Bengalen verliezen van de Islamitische Mogol keizers. Het verlies van Bengalen betekende tevens het einde van de Arakanese bloei. De prachtige tempels, de uitgebreide fortificaties en de oude factorij van de VOC in Mrauk U getuigen echter nog van de rijke geschiedenis van Arakan.

The Arakanese kingdom (Rakhine state in modern Myanmar) grew from the fifteenth century AD from a small agrarian state with its nucleus in the hart of the Kaladan valley to a significant local power by the early seventeenth century. Arakan asserted its influence across the northern shores of the Bay of Bengal. In the first decades of the seventeenth century the Arakanese kings of Mrauk U received tribute from local rulers between Dhaka and Pegu, cities more than a thousand miles apart. The Mughal rulers of Bengal were even forced to build a string of forts to defend the areas around Dhaka and Hugli against Arakanese incursions. From the middle of the seventeenth century the Arakanese state was gripped by a seemingly sudden decline that would culminate in civil war at the end of the seventeenth century and the loss of control over south-eastern Bengal, followed by the conquest of Arakan by the Burmese in the eighteenth century. The rapid rise and decline of the Arakanese state between the early fifteenth and the end of the seventeenth century is the subject of this dissertation.

In verband met de verbouwing in het Academiegebouw vinden de promoties plaats in de Lokhorstkerk (Pieterskerkstraat)