Gezondheidsraad
Health Council of the Netherlands

Datum : 13 maart 2008

Persbericht Bescherm tegen luchtwegallergie op de werkplek door grenswaarden aangevuld met screening

Veel luchtwegaandoeningen op de werkplek ontstaan doordat mensen stoffen inademen die tot een allergie kunnen leiden. Voorbeelden zijn meelstof en latex. Om werknemers te beschermen tegen schade aan hun gezondheid beschikken we in ons land over verschillende instrumenten. Een daarvan is beperken van de blootstelling door grenswaarden vast te stellen. In dit geval zouden die moeten voorkomen dat mensen een allergische overgevoeligheid ontwikkelen ­ op dat punt is de schade namelijk nog omkeerbaar. De grenswaarden zouden bij veel allergenen echter zo laag kunnen liggen dat ze lastig vast te stellen zijn, met de huidige kennis en technische mogelijkheden. Een alternatief is om een blootstelling toe te staan die een klein risico met zich meebrengt. In aanvulling daarop kan screenen van werknemers op overgevoeligheid overwogen worden. Tijdig ingrijpen kan dan erger voorkomen. Dit schrijft de Gezondheidsraad in een advies dat vandaag wordt aangeboden aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Grenswaarden zonder enig gezondheidsrisico zijn moeilijk te bepalen Om werknemers te beschermen tegen schadelijke gezondheidseffecten hebben we in ons land zogenaamde grenswaarden. Dit zijn normen voor een maximaal toegestane blootstelling aan stoffen op de werkplek. In de regel stelt zo'n grenswaarde een niveau van blootstelling voor waarbij geen schadelijke effecten te verwachten zijn. Ook voor allergenen zou in principe zo'n blootstellingsniveau bepaald moeten worden. De raad verwacht echter dat voor een groot deel van de allergenen het niveau waarop geen gezondheidsproblemen ontstaan zo laag ligt dat het in de praktijk niet te meten valt. Het gevolg is dat een gezondheidskundige advieswaarde, die de basis voor een grenswaarde vormt, niet kan worden gegeven.

Grenswaarden op basis van aanvaarde risico's bieden een uitweg

Dit betekent dat een praktische oplossing nodig is om toch een grenswaarde te kunnen gebruiken. Het alternatief is dan om te aanvaarden dat er bij de maximaal toegestane

Bezoekadres Postadres Parnassusplein 5 Postbus 16052 2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag Telefoon (070) 340 75 20 Telefax (070) 340 75 23 E-mail: info@gr.nl www.gr.nl

Gezondheidsraad
Health Council of the Netherlands

Pagina : 2

Persbericht blootstelling nog steeds gevallen van allergische overgevoeligheid zullen optreden. De raad vindt dit een geschikt alternatief als inderdaad blijkt dat een gezondheidskundige advieswaarde niet vastgesteld kan worden. De basis van de grenswaarde wordt dan een referentiewaarde. Hoeveel gevallen nog aanvaardbaar zijn wordt uiteindelijk door de overheid vastgesteld.

Periodieke screening kan een zinvolle aanvulling zijn

Hoewel grenswaarden zeker een bijdrage leveren aan de bescherming van werknemers, kunnen zich gevallen van allergische overgevoeligheid en luchtwegallergie op de werkplek blijven voordoen. Daarom kan het zinvol zijn om werknemers in bepaalde branches periodiek te screenen op het voorstadium van een luchtwegallergie: de allergische overgevoeligheid. Als die tijdig wordt ontdekt en er vervolgens passende maatregelen worden genomen, zal er immers nog geen onherstelbare schade zijn, en zal de werknemer geen blijvende klachten ondervinden. Een voorwaarde is wel dat er betrouwbare tests beschikbaar zijn. Ook vergt zo'n aanpak goede voorlichting, want een geconstateerde overgevoeligheid kan gevolgen hebben voor de invulling van iemands functie. Tot slot blijft het belangrijk om ook oog te houden voor de bijdrage van andere beschermingsmaatregelen, naast grenswaarden en screening.
Samenstelling commsisse:
· prof. dr. T. Smid, hoogleraar arbeidsomstandigheden, VUmc, Amsterdam en, arbeidshygiënist/ epidemioloog, KLM Health Services, Schiphol-Oost, voorzitter · drs. E.C. van den Aker, ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Den Haag, adviseur · dr. A. Burdorf, epidemioloog, Instituut Maatschappelijke Gezondheidszorg, Erasmus MC, Rotterdam · prof. dr. R. Gerth van Wijk, allergoloog, Erasmus MC, Rotterdam · prof. dr. D.J.J. Heederik, hoogleraar gezondheidsrisico-analyse, Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht · dr. G.F. Houben, toxicoloog, TNO Kwaliteit van Leven, Zeist · prof. dr. H. Van Loveren, hoogleraar immunotoxicologie, Universiteit van Maastricht; Laboratorium voor Toxicologie, Pathologie en Genetica, RIVM, Bilthoven · dr. T.M. Pal, bedrijfsarts, Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Amsterdam · drs. G.B.G.J. van Rooy, bedrijfsarts, Nederlands Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen; Institute for Risk Assessment Sciences, Utrecht; Arbo Unie, Utrecht · dr. J.S. van der Zee, longarts, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam · dr. J.M. Rijnkels, Gezondheidsraad, Den Haag, secretaris De publicatie 'Preventie van werkgerelateerde luchtwegallergieën. Advieswaarden en periodieke screening' (nr. 2008/03) is te downloaden van www.gr.nl en in een papieren versie op te vragen bij het secretariaat van de Gezondheidsraad, fax (070)3407523, e-mail: order@gr.nl. Nadere inhoudelijke inlichtingen verstrekt mevr. dr. J.M. Rijnkels, tel. (070)340 6631, e-mail: j.m.rijnkels@gr.nl.

Bezoekadres Postadres Parnassusplein 5 Postbus 16052 2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag Telefoon (070) 340 75 20 Telefax (070) 340 75 23 E-mail: info@gr.nl www.gr.nl