Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

Faculteit Bètawetenschappen

11 maart 2008

EMBARGO TOT 12 MAART 17.00 UUR!

Europese prijs voor Antarctisch onderzoek

Het European Project for Ice Coring in Antarctica (EPICA) heeft op 12 maart in Brussel de Descartes prijs van 1,36 miljoen euro gekregen voor haar onderzoek met ijsboringen op Antarctica. Aan het EPICA-project namen onderzoeksteams uit tien landen deel. De Nederlandse deelname bestond uit een onderzoeksteam van het Institute for Marine and Atmospheric Research Utrecht (IMAU) van de Universiteit Utrecht, ondersteund door NWO Aard- en Levenswetenschappen.

Met het EPICA-project, dat van 1996 tot 2005 liep, hebben de onderzoekers gegevens over temperatuur en broeikasgas van de afgelopen 800.000 jaar gevonden aan de hand van ijsboringen op Antarctica. Deze klimaatgegevens gaan twee keer zover terug in de tijd dan tot nu toe uit boorkernen kon worden gehaald. De informatie is essentieel om de huidige klimaatveranderingen te begrijpen.

Gasbelletjes

Voor het EPICA-project zijn twee gaten in het Antarctische ijs geboord, tot een diepte van 3000 meter. Het diepste ijs is het langst geleden gevormd, dus hoe dieper er geboord wordt, hoe verder de onderzoekers terug in de tijd kijken. Bij de vorming van het ijs zijn ook gasbelletjes ingesloten. Uit deze gasbelletjes kan de hoeveelheid broeikasgassen tot honderdduizenden jaren geleden worden gemeten. Door het EPICA-project is het onder andere duidelijk geworden dat de concentratie broeikasgas in de atmosfeer over de afgelopen 650.000 jaar nog nooit zo hoog is geweest als nu.

Descartes Prize

De Descartes Prize for Collaborative, Transnational Research wordt jaarlijks uitgereikt aan teams waarin meerdere landen samenwerken aan excellent onderzoek. De resultaten van het EPICA-project vatten het werk samen van wetenschappers van tien verschillende Europese landen en hun expertise op de verschillende vlakken van ijskernonderzoek. De deelnemende landen zijn: België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Noorwegen, Zweden, Zwitserland en Groot Brittannië. De uitreiking van de Descartes Prize is vanaf 12 maart te zien op http://www.phys.uu.nl/~broeke/

NWO - Nederlands Polair Programma

Het EPICA-project viel binnen het Nederlands Polair Programma (NPP), een onderzoeksprogramma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek NWO (gebied Aard- en Levenswetenschappen). Met het polair programma wil NWO de Nederlandse onderzoekspositie in de polaire gebieden versterken. Het poolonderzoek krijgt nu ook een extra impuls middels het International Polar Year (www.ipy.nl ). Na EPICA zijn er verscheidene vervolgstudies opgezet zoals het NEEM-project (North Greenland Eemian Ice Drilling), waarbij er naar ijsmonsters in het noorden van Groenland wordt geboord.

Focusgebieden: Earth and Sustainability

De Universiteit Utrecht heeft haar toponderzoek gebundeld in vijftien focusgebieden. Met deze focusgebieden wil de universiteit hoogwaardig onderzoek stimuleren en bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Het hierboven beschreven onderzoek valt binnen het focusgebied 'Earth and Sustainability'. Hierin wordt onderzoek gedaan naar een groot aantal processen op en in de aarde in relatie tot de talloze risico's die het leven op aarde bedreigen. Onderzoek naar klimaat, energie en duurzaamheid en nanomaterialen valt hier ook onder. Meer informatie is te vinden op www.uu.nl/focusgebieden .

Meer informatie

Dr. Michiel van den Broeke (IMAU), (030) 253 31 69, broeke@phys.uu.nl

B.g.g. Patrick Rugebregt, persvoorlichter Universiteit Utrecht, (030) 253 2411, P.F.Rugebregt@uu.nl