IVN Nederland


Op zoek naar de heikikker & excursie naar de Paalberg

IVN Groene Zoom organiseert 9 maart een publieksexcursie naar 'de Paalberg' wat deel uitmaakt van van het Grenspark ZoomKalmthoutse Heide. We wandelen langseen aantal verschillende vennen die het park rijk is. Zoals het Kriekelaarsven, het Putsemoer, de Kambuusduinen en Mont Noir (voor zover bereikbaar in verband met werkzaamheden).

De excursie richt zich op waarneming van de zeldzaam voorkomende heikikker. De mannetjes krijgen gedurende de baltsdagen, een mooie blauwe gloed. We observeren niet alleen de kikker, we kijken ook naar mogelijk duizenden ei-afzettingen. Hopelijk kunnen we die goed waarnemen. Er bestaat een kans dat we ook de paringsrituelen kunnen aanschouwen in het heldere koude water van de net uit de winterslaap ontwaakte amfibieën.

Natuurlijk bespreken we ook het biotoop van de heikikker en andersoortige amfibieën. In dit park zien we méér dan alleen maar de heikikker. Mogelijk treffen we in de hei reptielen, zoals de levendbarende hagedis, die dan net uit zijn winterslaap is gekomen. Ook reptielen zijn koudbloedig en kunnen dus alleen maar gedurende relatief warme perioden worden waargenomen. De (natte) hei in combinatie met het pijpenstrootje vormt een ideaal biotoop voor de genoemde hagedis. Vooral als dit leefgebied sterk aan de zon wordt blootgesteld. Het pijpenstrootje is door de heftige regenval van het afgelopen jaar sterk in omvang toegenomen. Een hierop volgende kurkdroge periode kan brandgevaar opleveren. Overigens gedijt het pijpenstrootje de laatste decennia ongelooflijk goed in onze contreien, niet alleen door de grote hoeveelheid neerslag, maar méér door de verzurende stoffen die met het hemelwater worden meegevoerd en neergeslagen.

Padden, maar ook kikkers, kunnen (zéér) vroeg ontwaken uit hun winterslaap. Het weer moet dan wel meezitten. De voorwaarden hiervoor zijn dat de luchtvochtigheid én temperatuur een zekere minimale waarde moeten bezitten. Bij té droog weer en een té lage temperatuur is de kans op waarnemingen uiterst beperkt. Amfibieën vereisen naast een voor de voortplanting geschikt waterbiotoop, een ideaal zomer- én winterbiotoop. Agrarische gebieden zijn hiervoor vaak ongeschikt.

Waterbiotopen kunnen op verschillende manieren worden ingedeeld. De zuurgraad van het water zou als uitgangspunt kunnen worden genomen of men zou de indeling kunnen maken in vennen, poelen, sloten en afgravingen. Ook de voedselrijkheid van het water kan als basis worden benut. Tijdens de rondleiding zal hier de nodige aandacht aan worden besteed. Helaas leven in ons land en in België maar een beperkt aantal soorten, zij het dat sommige soorten in vrij grote aantallen kunnen voorkomen.

Enkele praktische zaken

We vertrekken in Bergen op Zoom vanaf de sporthal Gageldonk aan de Gagelboslaan om 9:30 uur. Om 10:15 uur trekken we vanuit het Natuur Educatief Centrum De Vroente, gelegen aan de Putsesteenweg 129 te Kalmthout (België), het Grenspark in. De excursie gaat ruim twee uur duren. Denk aan laarzen, daar bepaalde delen van het park (zéér) vochtig kunnen zijn. Tenslotte, vergeet het identiteitsbewijs niet.

9 maart 2008 09:30 - 12:00 uur
Plaats: Kalmthoutse Heide, bezoekerscentrum De Vroente Kosten: Deelname is kosteloos, een kleine bijdrage wordt op prijs gesteld
Georganiseerd door: Louis Mouwen, natuurgids IVN Groene Zoom

Meer informatie bij:
Louis Mouwen, Natuurgids (0164) 265 614 of kijk op www.ivn.nl/groenezoom