European Union



Brussel, 5 maart 2008

Coördinatie en versterking van de EU-rampenbestrijding binnen en buiten de Unie

De Europese Commissie heeft vandaag een mededeling goedgekeurd over de versterking van het reactievermogen van de EU bij rampen. Om het hoofd te bieden aan de toenemende uitdagingen van natuurrampen en door de mens veroorzaakte rampen, wordt voorgesteld om de capaciteit van de Europese Unie om in binnen- en buitenland civiele bescherming en humanitaire bijstand te verlenen, te versterken. De Commissie heeft haar huidige middelen gescreend en stelt als eerste stap een actieplan voor met specifieke maatregelen, die voor eind 2008 kunnen worden uitgevoerd. Zo gaat de mededeling specifiek in op de vraag hoe de Unie bosbranden beter zou kunnen bestrijden.

Commissievoorzitter José Manuel Barroso verklaarde: "Of het nu gaat om hulpverlening aan tsunami-slachtoffers in Zuidoost-Azië, om de evacuatie van EU-burgers uit een door oorlog verscheurd Libanon of om de bestrijding van overstromingen en bosbranden in Europa, wij kunnen onze burgers alleen beschermen, en anderen alleen dan helpen, als wij solidair samenwerken. Zoals zo dikwijls geldt, is Europa bij de bestrijding van dit soort rampen op haar sterkst wanneer wij onze krachten bundelen en onze diversiteit en uiteenlopende expertise benutten.

Grote natuurrampen als de tsunami van 2004 in de Indische Oceaan, crises als die in Libanon, of, recenter, de bosbranden en overstromingen in Europa in de zomer van 2007, en gevallen van zeevervuiling, hebben de roep om een doeltreffend reactievermogen van de EU bij rampen versterkt. De huidige bedreigingen zijn dikwijls grensoverschrijdend van aard en vereisen multilateraal en gecoördineerd optreden. Tegelijkertijd worden de grenzen tussen interne en externe bedreigingen steeds vager: de tsunami in de Indische Oceaan trof zowel Europese toeristen als de lokale bevolking, overstromingen en branden treffen zowel EU-lidstaten als buurlanden en epidemieën kunnen zich van het ene naar het andere werelddeel verspreiden. De Unie moet voldoen aan de verwachtingen van haar burgers, die een effectieve en efficiënte reactie willen zien op dit soort bedreigingen. Binnen de EU en in andere plaatsen op de wereld, waar bijstand een duidelijke uiting van Europese solidariteit vormt.

De mededeling die vandaag is goedgekeurd, omvat onder meer de volgende voorstellen:

* het communautair mechanisme voor civiele bescherming (waarnemings- en informatiecentrum) omvormen tot een echt operationeel centrum en van reservemiddelen voorzien, zoals standby-modules of aanvullende Europese middelen;

* humanitaire hulp versterken door huidige tekortkomingen weg te werken, het internationale reactievermogen te vergroten (met name VN en Rode Kruisbeweging) en de coördinatie van de diverse humanitaire organisaties te verbeteren;

* een Europees opleidingsnetwerk voor rampenbestrijding opzetten op basis van de ervaring van de lidstaten met opleiding terzake van civiele bescherming;

* rampenplannen zowel binnen de EU als in derde landen verbeteren, evenals systemen voor vroegtijdige waarschuwingen (bv. voor tsunami's in de Middellandse Zee) en het gebruik van het uniforme Europese alarmnummer 112;

* krachtig oproepen tot meer interinstitutionele samenwerking, zo nodig door de inzet van gezamenlijke plannings- en operationele teams, wanneer de bestrijding van specifieke rampen meerdere instrumenten vereist.

Deze mededeling is een eerste stap. Het stuk is gebaseerd op de bestaande institutionele regelingen, maar doet niets af aan de nieuwe mogelijkheden waarin het Verdrag van Lissabon voorziet. De Commissie meent dat de huidige capaciteit nu al kan worden versterkt door nieuwe vormen van synergie aan te boren en de bestaande middelen beter te coördineren.

Achtergrond

In de nasleep van de tsunami in Azië heeft de Commissie een mededeling goedgekeurd over de versterking van het reactievermogen van de EU op rampen en crisissituaties. Het EU-voorzitterschap en de voorzitter van de Commissie hebben Michel Barnier in januari 2006 verzocht de rol te onderzoeken die de EU speelt bij het reageren op crises. In mei 2006 bracht hij een verslag uit over het opzetten van een Europese civiele bescherming. De Commissie heeft eveneens een aantal voorstellen ingediend (met name op het gebied van consulaire bescherming) en haar interne coördinatiemechanismen herzien. De Europese Raad van december 2006 riep toekomstige voorzitterschappen op om verder te werken aan alle aspecten van het vermogen van de Unie om in actie te komen. De Commissie heeft een taskforce opgezet om zo doeltreffend mogelijk te kunnen reageren op noodsituaties, crises en rampen binnen en buiten de Unie.

In de mededeling is het begrip 'ramp' bewust breed opgevat. Het dekt zowel natuurrampen als door de mens veroorzaakte rampen, binnen en buiten de Europese Unie.

U vindt deze mededeling, plus een bijlage over bosbranden, op:

http://ec.europa.eu/commission_barroso/president/index_en.htm.