Senternovem
28-02-2008 | Gemeenten dragen actief bij aan doelstellingen EnergieTransitie
Kopgroep op weg naar CO2-neutraliteit
Hoe word je als gemeente zo snel mogelijk CO2-neutraal en wanneer is
dit doel bereikt? De verkenning `Routekaarten voor een CO2-neutrale
gemeente' geeft het antwoord op deze vragen voor de gemeenten
Apeldoorn, Heerhugowaard en Tilburg. Groningen en Den Haag hebben zelf
verkennend onderzoek uitgevoerd. Dit vijftal vormt de koplopersgroep
voor klimaatneutrale gemeenten.
Steeds meer gemeenten werken aan CO2 neutraliteit, vertelt Marian
Poolen van SenterNovem. Zij is opdrachtmanager van Kompas
deelprogramma Transitie dat koplopers faciliteert en kijkt hoe anderen
van deze ervaringen en kennis kunnen profiteren..Gezien het uitdijend
netwerk is het streven van SenterNovem erop gericht zoveel mogelijk
ervaringsgegevens vast te leggen. "Gemeenten die met een bepaald
initiatief aan de slag willen, kunnen hiermee hun voordeel doen.
Verder willen we - en dat is van belang voor VROM - de knelpunten in
kaart brengen die gemeenten onderweg tegenkomen, bijvoorbeeld op het
gebied van wet- en regelgeving. De koplopers spelen daarbij een
belangrijke voortrekkersrol, ook als het gaat om het inhoudelijke
invulling van het Klimaatakkoord van gemeenten en Rijk."
Wat is realistisch?
Apeldoorn, Heerhugowaard en Tilburg hadden al langer ervaring met
CO2-neutraliteit, maar wilden een stap verder. Poolen: "De vraag was
bijvoorbeeld of neutraliteit voor alle sectoren (wonen, werken
inclusief industrie, en mobiliteit) realistisch was, en op welke
termijn? En: waar hangt het laaghangend fruit dat nu al plukrijp is en
wat zijn de knelpunten? De verkenning, uitgevoerd door Build Desk,
heeft dergelijke vragen goed kunnen beantwoorden. Helder is dat zowel
forse energiebesparing in alle sectoren, als een flink toenemend
gebruik van duurzame energie een absolute voorwaarde is."
Maatwerk per gemeente
De tijdhorizon waarin CO2-neutraliteit bereikt kan worden, varieert
van 2025 (Heerhugowaard) tot 2040 (Tilburg). Apeldoorn neemt de
tussenpositie in: 2035. Ook de routekaarten zelf zien er per gemeente
verschillend uit. In Apeldoorn speelt bio-energie een belangrijke rol,
terwijl in Heerhugowaard de glastuinbouw als energieproducent zou
kunnen fungeren. Ook zijn nieuwbouwwoningen in deze `stad van de zon'
voorzien van zonnecellen. Tilburg kent een vrij uitgebreid
warmtenetwerk dat, bij gebruikmaking van duurzame warmtebronnen, kan
bijdragen aan CO2-neutraliteit.
Continuïteit waarborgen en verankeren
Het gaat overigens zeker niet alleen om `technische oplossingen'. Ook
op bestuurlijk en financieel gebied moet alles uit de kast, al was het
maar om de continuïteit te verankeren en deze niet afhankelijk te
maken van de bestuursperiode van vier jaar. Daarnaast kan een gemeente
maar in beperkte mate zelf investeren. Andere partijen moeten ook een
duit in het zakje doen. Voor het overwinnen van dergelijke drempels
reikt de verkenning diverse mogelijke oplossingen aan. Eén ervan is
het opzetten van een Gemeenschappelijk Duurzame Energiedienstenbedrijf
(GDEB) dat zonder winstoogmerk alle duurzaam opgewekte energie inkoopt
en levert aan afnemers binnen de gemeente. Daarnaast zou een Lokaal
Energiefonds kunnen worden ingesteld als een revolverend fonds waaruit
leningen worden verstrekt. Een deel van de lokale opbrengst van de
energiebelasting zou dan bijvoorbeeld ten goede kunnen komen aan het
LEF.
U kunt het rapport over de Routekaarten CO2-neutrale steden [Pdf, 3,33
Mb] downloaden op de Gemeenten-website van SenterNovem.