BouwNed

Graafschades in toekomst beperkt
27-02-2008

Nu op 5 februari ook de Eerste Kamer heeft ingestemd met de Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten, is formeel een eind gekomen aan een drie jaar durend wetgevingstraject. De nieuwe Grondroerdersregeling zal volgens Bouwend Nederland graafschades in de toekomst sterk helpen verminderen.

Nederland wordt jaarlijks door gemiddeld zo'n 40.000 graafschades getroffen. Dat leidt tot een geschatte directe schadepost van meer dan 50 miljoen euro. De financiële effecten van gevolgschades en stagnatie bij de aannemer liggen nog vele malen hoger. Daar komen dan nog de effecten op het gebied van veiligheid en betrouwbaarheid bij. Deze zijn echter lastig in geld uit te drukken.
Duidelijk is dat graafschade forse financiële en maatschappelijke gevolgen heeft. Dat was reden voor het ministerie van Economische Zaken om hier paal en perk aan te willen stellen door het invoeren van een zogeheten Grondroerdersregeling.
De Grondroerdersregeling stelt eisen aan het opdrachtgeverschap, de voorbereiding en de uitvoering van machinale graafwerkzaamheden (heien, funderen, damwanden, grondverzet, bemalingen, aanleg kabels en leidingen, bouwrijp maken, wegenwerk, et cetera). De wet geldt dus niet alleen voor infra-bedrijven, maar ook voor B&U-bedrijven die machinale werkzaamheden in de grond verrichten of laten verrichten. Uitgangspunt in de Grondroerdersregeling is een zorgvuldig graafproces. De grondroerder (aannemer) moet zorgvuldig graven, en de opdrachtgever moet daar gelegenheid voor geven. De wet noopt dus tegelijkertijd tot een zorgvuldige uitvoering als tot zorgvuldig opdrachtgeverschap.
Wat dat concreet inhoudt, heeft de markt zelf vastgelegd in de CROW-Richtlijn 250 `Zorgvuldig Graafproces'. Deze richtlijn werkt de verplichtingen uit voor opdrachtgevers, netbeheerders, aannemers en feitelijke gravers. Hiermee is het zorgvuldig graafproces uit de concurrentiesfeer gehaald.

KLIC-online
Bepaald revolutionair vindt Bouwend Nederland de verplichting tot informatie-uitwisseling over de ligging van ondergrondse netten. Al jaren vindt deze informatie-uitwisseling plaats via het KLIC (Kabels en Leidingen InformatieCentrum). Echter, niet alle aannemers en netbeheerders maken hier gebruik van. Daarnaast wordt er geen verantwoordelijkheid genomen voor de juistheid van de informatie, waardoor er een grote vrijblijvendheid bestaat. De wet maakt hier een eind aan door invoering van een verplichte oriëntatiemelding in de ontwerpfase, een verplichte graafmelding in de uitvoeringsfase én een verplichte verstrekking van liggingsgegevens, waarbij de liggingsgegevens correct en actueel moeten zijn. De informatie-uitwisseling verloopt via het Kadaster. Daarmee zijn de onafhankelijkheid, continuïteit en kwaliteit gewaarborgd. Momenteel ontwikkelt het Kadaster `KLIC-online', een volledig gedigitaliseerd (internet)systeem. Eind 2008 kan de aannemerij hier al gebruik van maken. In 2009 worden alle netbeheerders aangesloten.

Samenwerking
Opvallend is de nauwe samenwerking tussen de betrokken overheden en marktpartijen.
EZ heeft de marktpartijen telkens geconsulteerd en betrokken bij alle ontwikkelingen.
Het Kadaster baseert haar digitale systeem op de handreikingen van marktpartijen en heeft daarvoor diverse gebruikersgroepen ingericht. Het Agentschap Telecom (toezichthouder op de wet) heeft deelgenomen aan het overleg rond de CROW-Richtlijn en bij de samenstelling van haar Toezichtsarrangement heeft zij meerdere sessies met de marktpartijen gehouden.
Vanuit Bouwend Nederland is getracht om een goed inzicht te geven in de problematiek van de aannemerij. Diverse leden van Bouwend Nederland hebben daarvoor verschillende ambtenaren en Kamerleden op hun werken ontvangen.
Daarnaast heeft Bouwend Nederland, tezamen met EZ, Kadaster en KLIC, diverse voorlichtingsbijeenkomsten gehouden, is een gemeenschappelijke digitale nieuwsbrief ontwikkeld en hebben zij in 2007 op een groot gezamenlijk congres de aftrap gegeven voor de voorlichtingsessies over de nieuwe wet.
Ook voor de implementatie van de wet en van KLIC-online zijn gezamenlijke afspraken gemaakt, waar diverse scenario's en communicatietrajecten onderdeel van uitmaken. Bouwend Nederland meent dan ook dat met de nieuwe wet, KLIC-online en de CROW-Richtlijn het graafproces transparant wordt gemaakt. Voor elke ketenpartner is nu duidelijk wat hij moet doen en wat hij van de andere ketenpartners mag verwachten. Door de intensieve samenwerking is dit een evenwichtig geheel en gebaseerd op de mogelijkheden van de markt. Hiermee zal de graafpraktijk voor alle partijen verbeteren en zal op termijn een duidelijke vermindering van graafschades optreden.