abcdefgh
Aan
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG
Contactpersoon Doorkiesnummer
- -
Datum Bijlage(n)
26 februari 2008 -
Ons kenmerk Uw kenmerk
VenW/DGP/2008-1087 2070810070
Onderwerp
kamervragen
Geachte voorzitter,
Naar aanleiding van vragen van het lid Roemer over treinvandalisme door obstakels op het
spoor te leggen kan ik u als volgt informeren.
1. Wat is uw mening over het bericht dat een nachttrein bij Leeuwarden
beschadigd is geraakt omdat vandalen een spoorstaaf op het spoor hadden
gelegd? 1
1. Ik spreek mijn afschuw uit over het treinvandalisme-incident bij Leeuwarden
dat aanleiding kan geven tot een ernstig ongeluk. Gelukkig is de schade
beperkt gebleven tot alleen materiele schade aan de nachttrein.
2. Kunt u uiteenzetten in hoeverre deze vorm van vandalisme zich de afgelopen jaren
heeft ontwikkeld?
2. Uit de Trendanalyse 2006 blijkt dat er vanaf 2003 een duidelijk dalende lijn is
van het aantal vandalismemeldingen. De meldingen hebben betrekking op de
twee categorieën "(bijna) aanrijding van objecten door vandalisme" en
"schade door vandalisme". Voor het jaar 2007 lijkt deze dalende trend van
het aantal meldingen zich voort te zetten.
1
Postadres Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 351 61 71
Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597 JG Den Haag Fax 070 351 78 95
bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)
VenW/DGP/2008-1087
3. Is er in de regio Leeuwarden ook voorlichting gegeven op scholen over de risico's en
de veroorzaakte overlast? Waar vindt deze voorlichting plaats en met welk resultaat?
Zo neen, waarom niet?
3. De Inspectie Verkeer en Waterstaat voert een onderzoek uit naar de
achtergronden van spoorwegvandalisme. Het rapport van dit onderzoek zal
binnenkort worden gepubliceerd. Uit het rapport komt onder meer naar voren
dat vooral voorlichting op basisscholen effectief blijkt te kunnen zijn. Kinderen
die nog geen vandalisme hebben gepleegd, zijn nog ontvankelijk voor
voorlichting. Jongeren van het voortgezet onderwijs lijken hier minder
ontvankelijk voor.
ProRail heeft de afgelopen jaren in het kader van de voorlichting voor zowel
het basis- als het voortgezet onderwijs lespakketten ("Luisteris", "Wat spoort
hier allemaal niet? "en de Nieuwsbrief "Spelen bij het spoor: levensgevaarlijk
en verboden! Informatie voor leerkrachten van basisscholen") ontwikkeld. De
lespakketten zijn jaarlijks aan alle scholen aangeboden en ook in de regio
Leeuwarden zijn deze verspreid. Desgevraagd is ook toelichting op de scholen
gegeven. Uit een telefonische enquête blijkt dat bijvoorbeeld van de 4000
basisscholen, bijna de helft gebruik heeft gemaakt van het materiaal van
ProRail. Van die groep denkt ruim 82% dat kinderen door het gebruik van het
materiaal beter zullen uitkijken!
4. Kunt u uiteenzetten of in de regio Leeuwarden maatregelen genomen zijn om
het spoor minder makkelijk bereikbaar te maken? Zo neen, waarom niet?
Waar zijn dergelijke maatregelen wel genomen en met welk effect?
4. Het incident heeft plaatsgevonden in de nabijheid van een met een
automatische halve overwegbomeninstallatie (AHOB) uitgeruste
spoorwegovergang. De situatie ter plekke voldoet aan de gestelde normen
om het spoor minder makkelijk bereikbaar te maken. Een spoorwegovergang
blijft uiteraard gezien het openbare karakter ervan een kwetsbaar punt.
In het hele land zijn in de afgelopen jaren op basis van analyses op `hotspots' door
ProRail een aantal maatregelen getroffen, zoals bijvoorbeeld het afsluiten van het
spoor door poorten, hekwerken, begroeiing en sloten, het verhogen van het toezicht
bij het spoor door surveillance, het plaatsen van camera's op plaatsen waar veel
vandalisme voorkomt, het opruimen van de spooromgeving, acties op communicatief
vlak zoals het plaatsen van waarschuwingsborden bij sluiproutes, het sturen van
informatiebrieven naar omwonenden en voorlichting op scholen.
---
VenW/DGP/2008-1087
5. Zijn de aannemers recent nog aangesproken op het laten slingeren van materiaal langs
het spoor bij Leeuwarden? Zo neen, waarom niet? Waar is dit wel gebeurd en met
welk resultaat?
5. ProRail is al enkele jaren bezig met een `Preventieprogramma' in het kader
van de actie "schoon en veilig spoor". ProRail richt zich daarbij in eerste
instantie tot de verantwoordelijke aannemers en spreekt hen daar continu op
aan. Met hen zijn hierover ook contractuele afspraken gemaakt.
6. Hoe staat het met de uitvoering van de overige maatregelen die u noemt in
de Kadernota railveiligheid `Veiligheid op rails' uit november 2004?2
6. De Inspectie Verkeer en Waterstaat heeft brede aandacht voor vandalisme op
het spoor en is op drie fronten met dit onderwerp bezig. Ten eerste voert zij
objectgerichte inspecties uit. Uit de inspecties uitgevoerd in 2004 en 2005
bleek dat vooral op het gebied van het opruimen van materiaal na
werkzaamheden nog veel verbetering nodig was. Met name het toezicht
hierop door ProRail bleek althans in die jaren onvoldoende. ProRail heeft
hierop een reeks van maatregelen afgekondigd om de aanwezigheid van
(bouw)materialen bij het spoor terug te dringen. In 2006 en 2007 heeft de
Inspectie Verkeer en Waterstaat tijdens reguliere inspecties gecontroleerd op
objecten langs het spoor die aanleiding tot vandalisme kunnen geven en voor
een onveilige situatie kunnen zorgen. Hoewel nog op diverse plaatsen
objecten langs het spoor werden aangetroffen, signaleert de Inspectie een
positieve ontwikkeling met betrekking tot de beheersing van ongewenste
materialen langs het spoor.
Ten tweede voert de Inspectie een fundamenteel onderzoek uit naar
spoorwegvandalisme. Dit onderzoek heeft als doel beter inzicht te verkrijgen
in de achtergronden van spoorwegvandalisme. Zo worden de omvang, aard
en ernst van het probleem onderzocht, zijn de herstelkosten van
spoorwegvandalisme in kaart gebracht en zijn de oorzaken en mogelijke
maatregelen tegen spoorwegvandalisme geanalyseerd.
Tot slot worden afspraken met het OM gemaakt over een gezamenlijke
aanpak van spoorwegvandalisme. Er is nu nog een overlap op dit gebied
tussen de werkzaamheden van de Inspectie Verkeer en Waterstaat van het
OM en het KLPD. In een convenant zullen werkafspraken met betrekking tot
spoorwegvandalisme (of spoorwegcriminaliteit) tussen partijen worden
vastgelegd.
2 http://www.verkeerenwaterstaat.nl/Images/Tweede%20Kadernota%20Veiligheid%20reader%20
(08-11-2004)_tcm195-166276.pdf
---
VenW/DGP/2008-1087
7. Welke (aanvullende) maatregelen gaat u nemen om vandalisme bij het spoor
verder terug te dringen?
7. In het verlengde van de vorige vraag neemt de Inspectie Verkeer en
Waterstaat op drie fronten maatregelen om vandalisme op het spoor verder
terug te dringen.
Ten eerste gaat de Inspectie dit jaar - op gelijke wijze als in 2004 en 2005 -
gerichte inspecties uitvoeren naar de aanwezigheid van (bouw)materialen
langs het spoor.
Ten tweede zal in het tweede kwartaal van dit jaar het rapport
"spoorwegvandalisme" met de resultaten van het fundamentele onderzoek
van de inspectie worden uitgebracht. Met dit rapport informeert de Inspectie
de spoorbranche en de maatschappij over de stand van zaken van
spoorwegvandalisme in Nederland. Met een beter inzicht in de problematiek
kan het vandalisme op het spoor dan effectiever worden bestreden. Dit
rapport zal ook aan de Tweede Kamer worden aangeboden.
Tot slot zal naar alle waarschijnlijk in maart dit jaar het convenant tussen de
Inspectie en het OM worden ondertekend. In het convenant is afgesproken
dat de inspectie en het OM elkaar op de hoogte houden van geconstateerde
ontwikkelingen in het vandalisme en de maatregelen die hiertegen zijn of
gaan worden genomen.
Ook door ProRail wordt op grond van gemaakte analyses een optimale mix
van maatregelen gekozen die leiden tot het gewenste effect. In het algemeen
gesteld gaat het om het volgende pakket aan maatregelen:
- analyses dadergroepen
- analyse probleemlocaties `hotspots'
- technische maatregelen: plaatsen en herstellen van hekwerken ter afscherming van
de spoorinfrastructuur, plaatsen van verboden toegangbordjes, bieden van
alternatieve paden, de inzet van camera's en andere detectie middelen, het
aanbrengen van extra verlichting, opruimen en schoonhouden van de
spooromgeving
- communicatieve maatregelen: communicatie en contacten met omwonenden,
communicatie met bedrijven, samenwerken met overheden en organisaties
voorlichting op scholen (lespakketten voor basis- en middelbaaronderwijs)
voorlichtingscampagne en uitdragen van de "boodschap vandalisme" levert
gevaarlijke situaties op, schade is enorm, er wordt hard opgetreden hoge boetes,
ProRail verhaalt altijd de schade
---
VenW/DGP/2008-1087
- extra toezicht door beveiligingsdiensten en preventief en repressief toezicht door de
BOA's van ProRail i.s.m. KLPD Spoor.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
Camiel Eurlings
---
Ministerie van Verkeer en Waterstaat