Ingezonden persbericht
Zoetermeer, 26 februari 2008
TLN-conjunctuurbericht: 2007 als 'goed' jaar de geschiedenis in, ondanks teleurstellend 4e kwartaal
Uit het conjunctuurbericht van Transport en Logistiek Nederland (TLN) over het 4e kwartaal 2007 blijkt dat wat betreft transportondernemers het jaar 2007 als 'goed' jaar de geschiedenis ingaat. Ondanks het feit dat de totale bedrijvigheid van 2006 niet is overtroffen en het 4e kwartaal tegenvalt, zegt bijna 80 procent 2007 met winst af te sluiten. Wat betreft de toekomst is de transportondernemer voorzichtig.
De bedrijvigheid daalde licht ten opzichte van 2006. Het vierde kwartaal 2007 viel voor veel ondernemers tegen door een te hoge inschatting van de transportbedrijvigheid. Consumenten namen wat gas terug met betrekking tot het kopen van non-foodartikelen. Winkels in non-foodartikelen boekten in december net als in november nauwelijks meer omzet dan een jaar eerder. De productiegroei in de industrie vlakte vorig jaar af vergeleken met 2006. Dit tezamen resulteerde in een te hoge verwachting van de bedrijvigheid. Met name in de internationale transport en logistieke activiteiten bleef de verwachte bedrijvigheid uit. Naast de bedrijvigheid bleef zowel het omzet- als winstniveau in de schaduw staan van dezelfde indicatoren in het 4e kwartaal 2006. Desondanks wordt het gehele jaar 2007 met evenveel waardering beoordeeld als het jaar 2006.
Hoewel de verwachting voor 2008 gematigd positief is, wil tweederde van alle ondernemers dit jaar uitbreiden. Het aantal bedrijven dat van plan is het pakket logistieke diensten uit te breiden is ten opzichte van een jaar eerder teruggelopen. Het vertrouwen daalt voor de derde maal op rij, maar staat nog steeds op een hoog niveau. De hoge dieselprijs in het laatste kwartaal en het tekort aan chauffeurs gooien voor velen roet in het eten. Wat de toekomst betreft is de transportondernemer voorzichtig.
Het TLN-conjunctuurbericht is voor een belangrijk deel gebaseerd op de conjunctuurenquête, die TLN sinds 1995 vier keer per jaar onder zijn leden houdt. De jongste uitkomsten geven een beeld van de stemming in de branche over het vierde kwartaal van 2007. TLN hanteert daarbij de zogenaamde stemmingsindicator. Deze bestaat uit weging van het percentage positief en negatief gestemde ondernemers ten opzichte van het totale aantal.
---
Bel voor meer informatie naar de afdeling Communicatie, Esther Vorenkamp, 079-3636115 of 06-51806340
Bijlage:
Conjunctuurbericht 4e kwartaal 2007:
1
INHOUDSOPGAVE
Bedrijvigheid viel tegen
Internationale bedrijvigheid
onder niveau van vorig jaar
Omzet- en winstniveau lager
dan in 2006
Dieselprijs zorgt voor
kostenstijging
Vrachtprijs op redelijk niveau
Vacaturegraad neemt af
Hogere investeringsgraad
Vertrouwen daalt voor derde
maal op rij
Vierde kwartaal viel tegen
Eerste kwartaal 2008 rustig
Beoordeling 2007 en
verwachting 2008
2007 als 'goed' jaar de
geschiedenis in
Bedrijvigheid synchroon aan
voorspelling
Hogere omzetverwachting
Beoordeling 2007 en verwachting
2008 per grootteklasse
bedrijven en per soort bedrijf
Ondernemers bij grote
bedrijven meest positief
Bedrijven die uitbreiden in de
minderheid
Meeste bedrijven sluiten
af met winst
Bijlage:
Beoordeling 2007 en verwachting
2008 per provincie en
TLN deelmarkt (indicatief)
Conjunctuurbericht
Conjunctuurbericht, 4e kwartaal 2007
Inclusief beoordeling 2007 en verwachting 2008
Ondanks een tegenvallend 4e kwartaal oordelen transportondernemers positief over 2007.
De Nederlandse economie groeide dan ook met 3,5 procent. Bijna 80 procent van alle
transportondernemers zegt 2007 met winst af te sluiten. De bedrijvigheid daalde ten opzichte
van 2006 licht. Hoewel de verwachting voor 2008 gematigd positief is, wil tweederde
van alle ondernemers dit jaar uitbreiden. Het vertrouwen daalt voor de derde maal op rij,
maar nog steeds vormen positieve ondernemers een grote meerderheid. De hoge dieselprijs
in het laatste kwartaal en het tekort aan chauffeurs gooien voor velen roet in het eten. Wat
de toekomst betreft, is de transportondernemer voorzichtig.
Bedrijvigheid viel tegen
De bedrijvigheid in het 4e kwartaal viel tegen. Terwijl een jaar geleden 68% van alle ondernemers
in het 4e kwartaal meer bedrijvigheid ondervonden ten opzichte van een jaar terug
was het ditmaal 50% dat op jaarbasis meer bedrijvigheid ondervond. Op basis van eerdere
voorspellingen had de stemmingsindicator uit moeten komen op 7,0, maar in plaats daarvan
kwam deze uit op 6,7. De eerder opgegeven verwachting met betrekking tot bedrijvigheid
in de laatste maanden van 2007 lijkt achteraf gezien te optimistisch.
Stemmingsindicator bedrijvigheid
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 7,5 7,8 10,0 8,0 7,4 6,8 7,7
kw.3-2007 6,2 6,5 7,2 6,5 6,0 6,7 6,4
kw.4-2007* 6,7 6,9 9,5 6,6 7,1 6,5 7,0
kw.4-2007 6,4 6,8 6,9 6,7 6,0 7,1 6,7
kw.1-2008* 5,1 4,7 4,7 4,5 5,4 3,8 4,9
*raming
In het 4e kwartaal 2006 stond de stemmingsindicator voor het niveau van bedrijvigheid op
7,7 en in 4e kwartaal 2007 op 6,7. De stemmingsindicator voor het niveau van bedrijvigheid
moest op basis van voorspelling bij kleine bedrijven uitkomen op 6,7. Maar in plaats daarvan
kwam deze uit op 6,4. Bij middelgrote bedrijven kwam de indicator uit op 6,8 in plaats
van 6,9, bij grote bedrijven op 6,9 in plaats van 9,5. Bij bedrijven met overwegend internationale
activiteiten kwam de indicator iets hoger uit dan was voorspeld, namelijk op 6,7 in
plaats van 6,6. Bij bedrijven met overwegend internationale activiteiten had de indicator
voor bedrijvigheid uit moeten komen op 7,1, maar in de praktijk kwam deze uit op 6,0.
Logistieke bedrijven hadden voor het 4e kwartaal een voorzichtige voorspelling gedaan. De
indicator kwam uiteindelijk uit op 7,1 in plaats van 6,5. De verwachtingen met betrekking
tot bedrijvigheid in het 1e kwartaal 2008 zijn niet hoog gespannen, wat voor een 1e kwartaal
niet meer dan logisch is. Een eerste kwartaal kent van alle kwartalen gemiddeld de
laagste bedrijvigheid.
Internationale bedrijvigheid onder niveau van vorig jaar
De afgelopen decembermaand was voor de Nederlandse in- en uitvoer een rustige maand.
Het uitvoervolume steeg op jaarbasis met 4% en het invoervolume met 2%; voor beide
14e jaargang, nr 52 21 februari 2008
Nederlands Beroepsgoederenvervoer over de Weg
2
geldt dat het de laagste groei in 2007 betreft. Hierdoor viel waarschijnlijk ook de bedrijvigheid
in het internationale vervoer in het laatste kwartaal wat tegen. De internationale bedrijvigheid
haalde het niveau niet van een jaar eerder. De indicator bleef op 5,8 steken,
terwijl deze vorig jaar uitkwam op 6,5. Ten opzichte van het voorgaande kwartaal daalde de
indicator bij kleine bedrijven van 5,7 naar 5,6, bij middelgrote bedrijven van 6,2 naar 5,8
en bij grote bedrijven van 6,6 naar 6,5. Net als bij de totale bedrijvigheid steeg de indicator
wel bij bedrijven waarvan de omzet niet alleen door transportactiviteiten wordt bepaald
maar voor een groot gedeelte ook door logistieke activiteiten. Bij deze bedrijven zien we
een lichte stijging van de indicator van 6,5 naar 6,6.
Stemmingsindicator internationale bedrijvigheid
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 6,3 6,5 8,6 - - 7,1 6,5
kw.3-2007 5,7 6,2 6,6 - - 6,5 6,1
kw.4-2007 5,6 5,8 6,5 - - 6,6 5,8
Omzet- en winstniveau lager dan in 2006
Vergeleken met het 4e kwartaal van 2006 zijn omzet- en winstniveau in het laatste kwartaal
van 2007 flink teruggelopen. Maar vergeleken met het voorgaande 3e kwartaal is er bij het
omzetniveau sprake van een lichte toename. De winstindicator bleef op hetzelfde niveau
hangen.
Bij kleine bedrijven steeg op kwartaalbasis de stemmingsindicator voor het niveau van de
omzet van 6,2 naar 6,5, bij middelgrote bedrijven van 6,8 naar 7,2 en bij grote bedrijven
van 7,6 naar 7,8. Bij bedrijven met overwegend binnenlandse activiteiten steeg de indicator
van 6,6 naar 7,0 en bij internationaal georiënteerde bedrijven bleef de indicator met 6,6
gelijk. Dit geldt ook voor logistieke bedrijven waar de indicator bleef hangen op 6,5. Voor
alle bedrijven tezamen steeg de omzetindicator op kwartaalbasis van 6,6 naar 6,9.
Stemmingsindicator omzet
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 7,0 6,9 9,0 7,1 7,2 5,5 7,1
kw.3-2007 6,2 6,8 7,6 6,6 6,6 6,5 6,6
kw.4-2007 6,5 7,2 7,8 7,0 6,6 6,5 6,9
Ontwikkeling stemmingsindicator winst
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV
2003 2004 2005 2006 2007
(kwartaal/jaar)
CONJUNCTUURBERICHT
Begripsomschrijving:
Categorie bedrijven:
Klein (
Middelgroot (5-50 vrachtauto's)
Groot (>50 vrachtauto's)
Binnenlands (>75% omzet uit binnenlandse
activiteiten)
Internationaal (> 75% omzet uit internationale
activiteiten)
Logistiek (> 40% omzet uit logistieke
diensten, naast transport)
De Stemmingsindicator zoals in dit
bericht bedoeld, stelt TLN samen uit het
percentage positieve en negatieve respondenten
ten opzichte van het totaal aantal
respondenten, waarbij de uitkomst wordt
gewogen. Het minimum is 0, maximum is
11
Vacaturegraad = aantal vacatures ten
opzichte van het aantal ingevulde arbeidsplaatsen,
als percentage weergegeven
Investeringsgraad = aantal geplande
aanschaffen voertuigen (koop/lease) ten
opzichte van het in gebruik zijnde aantal
voertuigen, als percentage weergegeven
3
Stemmingsindicator winst
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 6,5 6,2 8,0 6,6 6,9 5,8 6,4
kw.3-2007 5,7 5,7 4,9 5,7 5,1 6,1 5,7
kw.4-2007 5,5 5,8 6,1 5,8 5,1 4,8 5,7
De indicator voor het winstniveau bleef met 5,7 ongewijzigd ten opzichte van het 3e kwartaal.
Bij kleine bedrijven daalde de winstindicator van 6,5 naar 5,5. Bij middelgrote bedrijven
steeg de indicator licht van 5,7 naar 5,8. Bij grote bedrijven steeg de indicator fors van
4,9 naar 6,1. Bij binnenlandse bedrijven steeg de indicator van 5,7, bij internationale bedrijven
bleef de indicator met 5,1 gelijk en bij logistieke bedrijven daalde de indicator van
6,1 naar 4,8.
Dieselprijs zorgt voor kostenstijging
Vier kwartalen achtereen klimt vanwege de stijgende dieselprijs de stemmingsindicator voor
het kostenniveau. De dieselprijs steeg in het 4e kwartaal ten opzichte van het 3e met 7% en
vergeleken met hetzelfde kwartaal een jaar eerder met 14%. Naast de stijgende brandstofkosten
zijn het ook personeelskosten die het kostenniveau omhoogstuwen. Personeels- en
brandstofkosten hebben samen een aandeel van bijna 70% in de totale kostprijs.
Ontwikkeling dieselprijs en stemmingsindicator kostprijsniveau
0
2
4
6
8
10
12
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV
2003 2004 2005 2006 2007
0
20
40
60
80
100
120
stemmingsindicator dieselprijs
(kwartaal / jaar)
stemmingsindicator dieselprijs in eurocent
Bron: BP
De stemmingsindicator voor het kostenniveau steeg bij kleine bedrijven van 8,8 naar 9,6,
bij middelgrote bedrijven van 9,4 naar 10,0 en bij grote bedrijven van 9,5 naar 10,2. Bij
binnenlandse en internationale bedrijven steeg de indicator van 8,9 naar 9,8 en van 9,1
naar 9,9. Bij logistieke bedrijven steeg de stemmingsindicator van 9,9 naar 10,2. De indicator
voor alle bedrijven steeg van 9,1 naar 9,8.
Stemmingsindicator kosten
klein middel groot bin. int. log. Totaal
kw.4-2006 6,6 6,9 6,5 6,5 6,5 7,4 6,7
kw.3-2007 8,8 9,4 9,5 8,9 9,1 8,9 9,1
kw.4-2007 9,6 10,0 10,2 9,8 9,9 10,2 9,8
Vrachtprijs op redelijk niveau
Ten aanzien van het vrachtprijsniveau liet elk kwartaal in 2007 ten opzichte van dezelfde
kwartalen in 2006 een verbetering zien. Voor een vierde kwartaal geldt een gemiddelde
indicator van 6,4. De indicator in het 4e kwartaal 2007 kwam uit op 7,0 en bereikt hiermee
CONJUNCTUURBERICHT
4
een redelijk niveau. In het 3e kwartaal stond de indicator voor het vrachtprijsniveau op 6,8
en een jaar eerder op 6,4. De indicator laat over de hele linie een stijging zien, behalve bij
internationale bedrijven. Bij internationale bedrijven bleef de indicator in het 4e kwartaal
met 7,0 gelijk aan het 3e kwartaal. Bij bedrijven met overwegend binnenlandse activiteiten
steeg de vrachtprijsindicator van 6,7 naar 6,9. Bij kleine en middelgrote bedrijven zien we
een gelijke stijging van 6,8 naar 7,0 en bij grote bedrijven van 6,8 naar 7,5.
Stemmingsindicator vrachtprijs
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 6,2 6,4 7,5 6,2 6,9 6,5 6,4
kw.3-2007 6,8 6,8 6,8 6,7 7,0 6,5 6,8
kw.4-2007 7,0 7,0 7,5 6,9 7,0 6,6 7,0
Vacaturegraad neemt af
Nederland telde eind december 227.000 vacatures wat neerkomt op 3 procent van alle werkenden.
Een recordhoogte. Met betrekking tot vacatures voor chauffeur zoeken transportbedrijven
er ± 4.200. De vacaturegraad rijdend personeel kwam eind 2007 uit op 4,7%.
Een daling van 0,8 procentpunt ten opzichte van de vacaturegraad van eind september. De
daling is waarschijnlijk ontstaan doordat een rustig eerste kwartaal is aangebroken. De
totale vacaturegraad (rijdend en niet rijdend personeel) daalde van 5,0 naar 4,6%. Niet
alleen nam het aantal vacatures af, ook het aantal bedrijven dat één of meerdere vacatures
had, daalde van 33,8 naar 28,4%.
Ontwikkeling aantal transportbedrijven met één of meerdere vacatures
28,8%
21,1%
25,3%
31,3% 30,9%
29,4%
33,6%
27,0%
39,7%
38,3%
33,8%
28,4%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
I II III IV I II III IV I II III IV
2005 2006 2007
(kwartaal/jaar)
Vacaturegraad naar soort personeel, 4e kwartaal 2007
voor: klein middel groot bin. int. log. totaal
chauffeur 5,2% 5,0% 4,0% 5,4% 3,1% 7,0% 4,7%
Niet rijdend 2,9% 5,3% 2,9% 5,7% 2,4% 6,0% 4,3%
totaal personeel 4,6% 5,1% 3,7% 5,5% 3,0% 6,5% 4,6%
Bij kleine bedrijven steeg de vacaturegraad van 3,7 naar 4,6%, bij middelgrote bedrijven
daalde de vacaturegraad van 5,4 naar 5,1% en bij grote bedrijven van 4,5 naar 3,7%. Bij
binnenlandse bedrijven daalde de vacaturegraad licht van 5,6 naar 5,5% en bij internationale
bedrijven fors van 5,3 naar 3,0%. Bij internationale bedrijven stond de vacaturegraad
op het laagste punt sinds het 1e kwartaal 2006. De vacaturegraad bij logistieke bedrijven
steeg van 5,2 naar 6,5%.
CONJUNCTUURBERICHT
5
Vacaturegraad
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 3,5% 3,7% 4,4% 4,7% 3,8% 3,5% 4,4%
kw.3-2007 3,7% 5,4% 4,5% 5,6% 5,3% 5,2% 5,0%
kw.4-2007 4,6% 5,1% 3,7% 5,5% 3,0% 6,5% 4,6%
Ontwikkeling vacaturegraad voor chauffeur
1,6%
1,8%
4,6%
2,3%
2,6%
2,4%
3,0%
3,7%
2,6%
2,0%
3,7%
4,0%
4,7%
3,8%
5,6%
5,0%
6,6%
4,9%
5,5%
4,7%
0,0%
1,0%
2,0%
3,0%
4,0%
5,0%
6,0%
7,0%
8,0%
9,0%
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV
2003 2004 2005 2006 2007
(kwartaal/jaar)
Hogere investeringsgraad
De investeringsgraad met betrekking tot vervoermaterieel steeg van 4,9% het derde kwartaal
naar 9,2% in het vierde kwartaal. Bij kleine bedrijven steeg de investeringsgraad van
8,5 naar 13,2%, bij middelgrote bedrijven van 5,6 naar 9,3% en bij grote bedrijven van 3,4
naar 8,4%. Bij bedrijven met overwegend binnenlandse activiteiten steeg de investeringsgraad
van 4,9 naar 8,6% en bij internationale bedrijven van 4,9 naar 9,8%. Bij logistieke
bedrijven zien we de grootste stijging van 2,8 naar 10,5%. Van alle voorgenomen plannen
tot aankoop of lease van vervoermaterieel heeft 46,7% van de voertuigen betrekking op
uitbreiding van het aantal voertuigen. De overige 53,3% heeft betrekking op vervanging.
Investeringsgraad
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 12,5% 7,0% 6,9% 7,2% 10,2% 4,7% 7,8%
kw.3-2007 8,5% 5,6% 3,4% 4,9% 4,9% 2,8% 4,9%
kw.4-2007 13,2% 9,3% 8,4% 8,6% 9,8% 10,5% 9,2%
Investeringsgraad naar soort materieel, 4e kwartaal 2007
klein middel groot bin. int. log. totaal
trekker 16,5% 11,5% 10,8% 10,6% 14,0% 12,3% 11,5%
oplegger 10,7% 7,5% 5,9% 5,7% 8,0% 6,3% 7,1%
motorwagen 11,1% 10,2% 11,0% 10,3% 5,9% 11,9% 10,5%
aanhangwagen 9,2% 4,3% 5,8% 4,4% 5,4% 3,8% 5,1%
bestelauto 17,5% 13,7% 12,2% 14,2% 7,1% 18,1% 13,9%
totaal materieel 13,2% 9,3% 8,4% 8,6% 9,8% 10,5% 9,2%
Als we de investeringgraad van bestelauto's over een langere periode bekijken, wint de
bestelauto steeds meer terrein binnen het goederenvervoer over de weg. Met name in de
CONJUNCTUURBERICHT
6
categorie kleine bedrijven is er relatief veel in bestelauto's geïnvesteerd. De investeringsgraad
per voertuigcategorie is aan het einde van 2007 als volgt verdeeld: trekkers 11,5%,
opleggers 7,1%, motorwagens 10,5%, aanhangwagens 5,1% en bestelauto's 13,9%.
Vertrouwen daalt voor derde maal op rij
Vanaf het hoogste punt gezien in het 1e kwartaal van 2007 daalt de stemmingsindicator
voor het ondernemersvertrouwen voor de derde maal op rij. Niet alarmerend, aangezien de
indicator met 7,2 in het 4e kwartaal nog steeds op een redelijk hoog niveau staat. De gemiddelde
indicator voor vierde kwartalen staat namelijk op 6,5. Hoewel het vertrouwen van
ondernemers in de Nederlandse industrie in december een stijging laat zien, loopt de vertrouwensindicator
van transportondernemers vrijwel parallel aan die van industriële ondernemers.
De oorzaak van het afnemende vertrouwen bij de transportondernemer is deels te
verklaren. De stijgende dieselprijs en het tekort aan chauffeurs zijn twee hoofdoorzaken.
Daarnaast heerst er wat betreft de toekomst toch enige onzekerheid. De economische groei
voor 2008 is door het Centraal Plan Bureau (CBP) bijgesteld van 2,25 naar 1,75% en de
inflatie zal dit jaar mogelijk oplopen tot 2,75 procent waardoor de koopkracht van consumenten
dit jaar daalt. Dit alles heeft invloed op het transport van goederen. Vergeleken met
de afgelopen 2 jaren levert 2008 voor transportbedrijven een minder rooskleurig beeld op.
Stemmingsindicator vertrouwen
klein middel groot bin. int. log. totaal
kw.4-2006 8,2 7,5 8,5 7,8 8,5 8,1 7,9
kw.3-2007 7,4 7,4 8,9 7,5 7,4 7,1 7,5
kw.4-2007 7,3 7,0 8,0 7,3 6,8 6,8 7,2
De stemmingsindicator voor het niveau van ondernemersvertrouwen daalt bij kleine bedrijven
van 7,4 naar 7,3, bij middelgrote bedrijven van 7,4 naar 7,0 en bij grote bedrijven van
8,9 naar 8,0. Bij binnenlands georiënteerde bedrijven daalt de indicator van 7,5 naar 7,3 en
bij internationaal georiënteerde bedrijven van 7,4 naar 6,8. Ook ondernemers bij logistieke
bedrijven hebben vergeleken met het voorgaande kwartaal iets minder vertrouwen in de
toekomst. De indicator daalt bij deze bedrijven van 7,4 naar 6,8.
Ontwikkeling vertrouwensindicator transportondernemers
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
10,0
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV
2003 2004 2005 2006 2007
(kwartaal/jaar)
Vierde kwartaal viel tegen
Het vierde kwartaal 2007 viel voor veel transportbedrijven tegen. De verwachtingen voor
het vierde kwartaal waren te hoog gespannen. Het tegenvallende resultaat staat overigens
haaks op de economische groeicijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Volgens de laatste meting groeide de Nederlandse economie in het 4e kwartaal met 4,4%.
CONJUNCTUURBERICHT
7
De hoogste groei in 7 jaar. Een groot deel van deze forse groei is te danken aan de uitvoer
en stijgende prijs van aardgas.
Een te hoge inschatting van de transportbedrijvigheid is de oorzaak van het tegenvallende
resultaat. De eerder opgegeven verwachting met betrekking tot bedrijvigheid in de laatste
maanden van 2007 lijkt achteraf gezien veel te optimistisch. Met name in de internationale
transport en logistieke activiteiten bleef de verwachte bedrijvigheid uit. Naast de bedrijvigheid
bleef zowel het omzet- als winstniveau in de schaduw staan van dezelfde indicatoren in
het 4e kwartaal 2006. De laatste keer dat transportondernemers een verkeerde inschatting
maakten van komende bedrijvigheid was voor het 2e kwartaal 2005. Ondanks een tegenvallend
4e kwartaal wordt het gehele jaar 2007 met evenveel waardering beoordeeld als het
jaar 2006.
4e kwartaal 2007 t.o.v. 4e kwartaal 2006 en gemiddelde resultaten (4e kwartalen)
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
Winst
Bedrijvigheid
Vrachtprijs
Omzet
Vertrouwen
Int. bedrijvigheid
kwartaal 4 2007
gem. indicator 4e kwartalen
kwartaal 4 2006
Eerste kwartaal 2008 rustig
Een eerste kwartaal is door de bank genomen inherent aan een rustige periode in de transportbranche.
Het zal in ieder geval gemiddeld een stuk minder druk zijn vergeleken met het
voorgaande kwartaal. De stemmingsindicator voor bedrijvigheid komt op basis van voorspelling
niet hoger dan 4,9. De algemene zakelijke verwachting voor het hele jaar 2008 is
positief.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kwam het conjunctuurbeeld in de
eerste maand van 2008 overeen met die van december. Nog steeds verkeerd Nederland in
hoogconjunctuur. Met uitzondering van het consumentenvertrouwen scoren alle indicatoren
bovengemiddeld. In januari daalde het consumentenvertrouwen iets, terwijl ondernemers in
de industrie die maand uitzonderlijk positief waren. In de zakelijke dienstverlening zijn ondernemers
die in het 1e kwartaal meer orders en een hogere omzet verwachten ruim in de
meerderheid.
CONJUNCTUURBERICHT
8
Beoordeling 2007 en verwachting 2008
2007 als 'goed' jaar de geschiedenis in
Het jaar 2007 gaat volgens de transportondernemer als 'goed' jaar de geschiedenis in, ondanks
het feit dat de totale bedrijvigheid van 2006 niet is overtroffen. Precies 55% zegt dat
2007 een 'goed tot uitstekend' jaar was. Vergeleken met kleine bedrijven zijn vooral ondernemers
van grote transport en logistieke bedrijven nog het meest enthousiast over 2007.
Hoewel beide typen ondernemers positief zijn over het afgelopen jaar, zijn ondernemers
van bedrijven met overwegend binnenlandse activiteiten duidelijk meer te spreken over
2007 dan ondernemers van bedrijven met overwegend internationale activiteiten. Ook per
provincie en per deelmarkt zijn er zichtbare verschillen.
Algemene zakelijke beoordeling van het afgelopen jaar
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Uitstekend jaar 5,7% 4,9% 5,7% 2,0% 4,7% 8,6% 8,6%
Goed jaar 24,6% 21,7% 24,7% 22,9% 29,5% 48,8% 46,4%
Normaal jaar 32,1% 33,5% 25,3% 34,6% 28,6% 26,6% 30,4%
Matig jaar 31,5% 31,6% 38,1% 33,7% 29,9% 13,3% 12,0%
Slecht jaar 6,2% 8,3% 6,3% 6,9% 7,3% 2,7% 2,6%
Indicator: 5,1 4,6 4,7 4,4 5,2 8,1 8,1
Bedrijvigheid afgelopen jaar ten opzichte van voorgaand jaar
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Gestegen 35,3% 27,9% 26,5% 37,3% 54,3% 69,9% 63,8%
Gelijk gebleven 30,4% 37,9% 33,1% 37,3% 29,3% 25,4% 29,0%
Gedaald 34,3% 34,2% 40,5% 25,5% 16,4% 4,7% 7,2%
Indicator: 5,6 5,2 4,7 6,1 7,6 9,1 8,6
Bedrijvigheid synchroon aan voorspelling
Als we kijken naar voorspellingen van transportondernemers, dan blijkt dat deze aardig uitkomen.
Het niveau van bedrijvigheid loopt goed synchroon aan de voorspelling. De bedrijvigheid
liep vorig jaar terug vergeleken met het jaar 2006. De stemmingsindicator daalde van 9,1 naar
8,6.
Verwachte bedrijvigheid komend jaar ten opzichte van voorgaand jaar
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Stijging 32,2% 22,5% 26,1% 33,3% 51,4% 48,0% 43,4%
Gelijk 44,8% 51,9% 58,2% 50,9% 42,6% 46,5% 49,2%
Daling 23,0% 25,6% 15,8% 15,8% 6,0% 5,5% 7,5%
Indicator: 6,0 5,3 6,1 6,5 8,0 7,8 7,5
Ontwikkeling niveau bedrijvigheid en voorspelling 2001-2008
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
10,0
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
bedrijvigheid voorspelde bedrijvigheid
CONJUNCTUURBERICHT
9
Verwachte omzet komend jaar ten opzichte van voorgaand jaar
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Stijging 40,6% 29,6% 28,0% 39,7% 52,8% 50,8% 51,8%
Gelijk 43,5% 44,5% 54,3% 43,6% 39,7% 43,8% 42,2%
Daling 15,9% 25,9% 17,8% 16,7% 7,5% 5,5% 6,0%
Indicator: 6,9 5,7 6,1 6,8 8,0 8,0 8,0
Hogere omzetverwachting
Terwijl transportondernemers minder bedrijvigheid in 2008 voorspellen, verwacht bijna
52% meer omzet te realiseren. De stemmingsindicator blijft met 8,0 gelijk aan de afgelopen
2 jaren. De algemene zakelijke verwachting voor het komende jaar is minder positief dan
de verwachtingen die ondernemers hadden voor 2007. De stemmingsindicator daalt dan
ook van 8,0 naar 7,4.
Algemene zakelijke verwachting komend jaar
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Uitstekend jaar 2,9% 0,7% 1,7% 0,3% 1,3% 2,0% 2,9%
Goed jaar 24,3% 13,8% 18,2% 17,6% 29,7% 48,0% 38,6%
Normaal jaar 45,8% 41,4% 44,7% 46,7% 53,0% 43,8% 48,3%
Matig jaar 26,9% 37,4% 32,1% 33,3% 15,3% 6,3% 9,5%
Slecht jaar 0,0% 6,6% 3,3% 2,0% 0,7% 0,0% 0,6%
Indicaror: 5,7 3,6 4,6 4,5 6,4 8,0 7,4
Plannen ten aanzien van personeel, vervoermaterieel en logistieke diensten
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Personeelsleden
Uitbreiden 24,0% 18,4% 18,9% 23,5% 31,3% 32,4% 33,4%
Inkrimpen 11,4% 11,8% 8,4% 3,1% 2,5%
Gelijk houden 69,7% 64,7% 60,3% 64,5% 64,1%
Vervoermaterieel
Uitbreiden 24,1% 16,9% 18,8% 23,5% 30,4% 28,9% 30,5%
Inkrimpen 8,3% 10,5% 8,4% 2,0% 3,5%
Gelijk houden 72,9% 66,0% 61,2% 69,1% 65,9%
Logistieke diensten
Uitbreiden 17,6% 17,3% 20,5% 30,4% 32,6% 27,7% 22,5%
Inkrimpen 6,8% 4,9% 4,4% 1,6% 2,3%
Gelijk houden 72,7% 64,7% 63,0% 70,7% 75,3%
Beoordeling 2007 en verwachting 2008 per grootteklasse bedrijven
en per soort bedrijf
Ondernemers bij grote bedrijven meest positief
Hoewel alle transportondernemers positief zijn over het afgelopen jaar zijn ondernemers bij
grote transportbedrijven nog het meest positief. Dit geldt zowel voor de beoordeling van
2007 als voor de verwachtingen over 2008. Daarna zijn het weer de ondernemers bij middelgrote
bedrijven die positiever zijn dan ondernemers bij kleine bedrijven.
Algemene zakelijke beoordeling afgesloten jaar
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Uitstekend jaar 6,5% 10,1% 12,0% 9,3% 7,5% 10,4% 8,6%
Goed jaar 42,0% 49,7% 54,0% 50,4% 40,1% 47,9% 46,4%
Normaal jaar 39,3% 23,3% 20,0% 29,1% 32,6% 31,3% 30,4%
Matig jaar 10,2% 14,0% 10,0% 8,5% 15,5% 8,3% 12,0%
Slecht jaar 2,0% 3,0% 4,0% 2,7% 4,3% 2,1% 2,6%
Indicator: 7,7 8,3 8,8 8,5 7,2 8,6 8,1
Conjunctuurbericht
CONJUNCTUURBERICHT
10
Bedrijvigheid ten opzichte van voorgaand jaar
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Gestegen 52,8% 71,9% 84,0% 66,7% 56,1% 68,8% 63,8%
Gelijk gebleven 39,3% 20,9% 14,0% 27,1% 35,8% 27,1% 29,0%
Gedaald 7,9% 7,2% 2,0% 6,2% 8,0% 4,2% 7,2%
Indicator: 8,0 9,1 10,0 8,8 8,1 9,1 8,6
Verwachting bedrijvigheid komend jaar
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Hoger dan 2007 37,9% 46,7% 60,0% 41,9% 41,2% 37,5% 43,4%
Gelijkaan2007 55,8% 44,6% 34,0% 50,0% 50,8% 52,1% 49,2%
Lager dan 2007 6,3% 8,7% 6,0% 8,1% 8,0% 10,4% 7,5%
Indicator: 7,2 7,6 8,5 7,4 7,3 7,0 7,5
Verwachting omzet komend jaar
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Hoger dan 2007 46,7% 54,5% 70,0% 49,4% 52,4% 43,8% 51,8%
Gelijkaan2007 46,3% 40,0% 28,0% 43,4% 42,8% 47,9% 42,2%
Lager dan 2007 7,0% 5,5% 2,0% 7,2% 4,8% 8,3% 6,0%
Indicator: 7,7 8,2 9,2 7,8 8,1 7,4 8,0
Bedrijven die uitbreiden in de minderheid
De meeste bedrijven gaan dit jaar niet uitbreiden, noch in het personeelsbestand, noch in
vervoermaterieel en noch in logistieke diensten. Wat personeel betreft zegt 33% dit jaar te
willen uitbreiden, 64% wil het personeelsbestand gelijk houden en 3% wil dit jaar het personeelsbestand
inkrimpen. Dezelfde verhouding geldt voor het voertuigenpark. 31% Zegt
uit te willen breiden en 4% zegt in te willen krimpen. De overige 66% houdt het aantal
voertuigen gelijk aan het aantal van vorig jaar. Het pakket logistieke diensten is een ander
verhaal. Driekwart van alle ondernemers ziet het niet zitten het dienstenpakket uit te breiden
en 2,3% is zelfs van plan bepaalde diensten af te stoten. Maar 23% wil het aantal logistieke
diensten uitbreiden. Het zijn ook dit maal de grote bedrijven die relatief in de
meerderheid zijn bij het uitbreiden van logistieke diensten.
Plannen ten aanzien van personeel, vervoermaterieel en logistieke diensten 2007
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Personeel
Uitbreiden 15,3% 46,9% 66,0% 35,1% 29,9% 31,3% 33,4%
Inkrimpen 2,5% 2,7% 0,0% 3,1% 1,6% 6,3% 2,5%
Gelijk houden 82,2% 50,3% 34,0% 61,8% 68,4% 62,5% 64,1%
Vervoermaterieel
Uitbreiden 17,8% 40,2% 52,0% 32,8% 24,1% 31,3% 30,5%
Inkrimpen 2,9% 4,2% 2,0% 4,7% 2,1% 6,3% 3,5%
Gelijk houden 79,2% 55,6% 46,0% 62,6% 73,8% 62,5% 65,9%
Logistieke diensten
Uitbreiden 11,5% 30,2% 46,0% 24,0% 21,9% 33,3% 22,5%
Inkrimpen 2,9% 1,9% 0,0% 3,3% 1,6% 6,3% 2,3%
Gelijk houden 85,6% 67,9% 54,0% 72,7% 76,5% 60,4% 75,3%
Algemene zakelijke verwachting komend jaar
Klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Uitstekend jaar 2,9% 3,2% 0,0% 3,5% 4,3% 4,2% 2,9%
Goed jaar 37,9% 38,1% 50,0% 39,9% 35,3% 41,7% 38,6%
Normaal jaar 49,9% 47,6% 42,0% 47,1% 50,3% 41,7% 48,3%
Matig jaar 8,6% 10,6% 8,0% 8,7% 9,1% 12,5% 9,5%
Slecht jaar 0,7% 0,6% 0,0% 0,8% 1,1% 0,0% 0,6%
Indicator: 7,4 7,3 7,8 7,5 7,3 7,6 7,4
Conjunctuurbericht
CONJUNCTUURBERICHT
11
Meeste bedrijven sluiten af met winst
De vraag hoe men 2007 financieel afsluit is natuurlijk een beetje te vroeg gesteld. Echter,
de overgrote meerderheid weet feilloos wat het resultaat zal zijn voordat de boeken gesloten
worden. Meer dan driekwart zegt 2007 met winst af te zullen sluiten. Bij 19% zal de
winst nog eens hoger uitvallen dan begroot. Daarnaast zegt 19% dat de winst zal worden
weggestreept door de kosten en 5% zal 2007 met verlies afsluiten. Het gemiddeld verwachte
rendement (voor belastingen) komt uit op 5,2%.
Verwachting financiële afsluiting 2007
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Winst 74,7% 77,8% 82,0% 80,4% 71,7% 72,9% 76,6%
Quitte 22,1% 16,5% 12,0% 15,9% 22,5% 22,9% 18,8%
Verlies 3,2% 5,7% 6,0% 3,7% 5,9% 4,2% 4,6%
Verwachting ten aanzien van 'winst'
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Hoger dan verwacht 15,7% 20,9% 24,4% 17,1% 22,4% 20,0% 18,8%
Zoals verwacht 60,1% 53,0% 56,1% 58,3% 53,0% 54,3% 56,4%
Lager dan verwacht 8,2% 15,2% 19,5% 12,0% 13,4% 14,3% 12,3%
Nog niet in te schatten 16,0% 10,9% 0,0% 12,5% 11,2% 11,4% 12,6%
Verwachting ten aanzien van 'quitte'
klein middel groot bin int log.bedr. totaal
Zoals verwacht 55,1% 50,0% 50,0% 52,4% 59,5% 72,7% 52,7%
Niet zoals verwacht 16,3% 24,4% 33,3% 19,5% 26,2% 18,2% 20,3%
Geen verwachting of
Doelstelling 28,6% 25,6% 16,7% 28,0% 14,3% 9,1% 26,9%
Verwachting ten aanzien van 'verlies'
klein middel Groot bin int log.bedr. totaal
Groter dan verwacht 21,4% 33,3% * 26,3% 45,5% * 34,1%
Zoals verwacht 28,6% 44,4% * 42,1% 36,4% * 36,4%
Lager dan verwacht 7,1% 11,1% * 10,5% 9,1% * 9,1%
Nog niet in te schatten 42,9% 11,1% * 21,1% 9,1% * 20,5%
* Aantal respondenten binnen categorie nihil
Conjunctuurbericht
CONJUNCTUURBERICHT
12
Bijlage: Beoordeling 2007 en verwachting 2008 per provincie en TLN
deelmarkt (indicatief)
Stemmingsindicatoren per provincie
Oordeel 2007
Rapportcijfer 2007
Bedrijvigheid 2007 t.o.v. 2006
Verwachte bedrijvigheid 2008
Verwachte omzet 2008
Algemene verwachting 2008
Nederland 8,1 7,0 8,6 7,5 8,0 7,4
Flevoland 10,0 7,4 10,0 8,6 9,2 8,6
Utrecht 9,0 7,1 9,0 7,8 8,8 8,5
Zuid-Holland 8,7 7,2 8,9 7,6 8,1 7,7
Overijssel 8,6 6,9 8,6 7,9 8,4 8,5
Noord-Holland 8,4 7,1 8,4 7,2 7,6 7,1
Limburg 8,4 7,1 8,0 7,5 7,9 7,8
Gelderland 7,9 7,0 8,5 7,5 8,0 7,3
Drenthe 7,5 6,7 9,0 7,9 8,0 7,2
Noord-Brabant 7,4 6,9 8,6 7,4 7,9 7,0
Groningen 7,3 6,6 8,7 6,9 8,0 6,1
Friesland 7,2 6,9 8,3 7,1 7,9 6,2
Zeeland 6,8 6,9 8,7 7,8 8,3 7,3
Verwachte financiële afsluiting 2007 per provincie
Winst Quitte Verlies
Nederland 76,6% 18,8% 4,6%
Flevoland 100,0% 0,0% 0,0%
Utrecht 80,9% 14,9% 4,3%
Zuid-Holland 80,5% 14,8% 4,7%
Gelderland 79,8% 16,9% 3,2%
Groningen 79,5% 12,8% 7,7%
Limburg 79,5% 15,1% 5,5%
Noord-Holland 78,4% 20,7% 0,9%
Friesland 74,6% 17,5% 7,9%
Overijssel 72,6% 19,4% 8,1%
Noord-Brabant 71,7% 24,1% 4,2%
Zeeland 67,6% 26,5% 5,9%
Drenthe 66,7% 28,2% 5,1%
CONJUNCTUURBERICHT
13
Gemiddelde van door ondernemers opgegeven en geschatte rentabiliteit (als percentage
van de omzet vóór belastingen) per TLN deelmarkt 2007
6,6
6,5
6,3
5,8
5,8
5,7
5,4
5,4
5,4
5,3
4,5
4,5
4,4
4,2
4,0
5,2
0 1 2 3 4 5 6 7
Veetransport (Saveetra)
Exceptioneel transport
Autotransport
Verhuizers (OEV)
Alliantie Zeecontainer Vervoer (AZV)
Bouwmaterialenvervoer
Kwaliteit distributeurs Nederland (KDN)
Vereniging Sierteeltvervoerders (VSV)
Afvalstoffentransport
Kiepautobedrijven
Agrarisch vervoer
Koeriers en expresse bedrijven (VKE)
Geconditioneerd vervoer
Rijdende melkontvangst (RMO)
Tank Silo Vervoer (DTSA)
TOTAAL
(%)
Stemmingsindicatoren per TLN deelmarkt
Oordeel 2007
Rapportcijfer 2007
Bedrijvigheid 2007 t.o.v. 2006
Verwachte bedrijvigheid 2008
Verwachte omzet 2008
Algemene verwachting 2008
TOTAAL 8,1 7,0 8,6 7,5 8,0 7,4
Kwaliteit distributeurs Nederland (KDN) 10,0 7,3 10,2 9,2 9,7 10,0
Verhuizers (OEV) 9,5 7,2 9,0 6,2 6,3 7,0
Alliantie Zeecontainer Vervoer (AZV) 9,4 7,2 8,7 8,0 9,3 7,9
Koeriers en expresse bedrijven (VKE) 9,3 7,1 9,4 8,6 9,1 9,3
Exceptioneel transport 9,3 7,3 9,3 7,9 8,3 7,8
Bouwmaterialenvervoer 8,6 7,2 9,2 7,8 8,2 7,6
Kiepautobedrijven 8,6 7,0 8,5 6,2 6,9 6,5
Afvalstoffentransport 8,0 6,9 8,8 6,9 7,3 7,3
Tank Silo Vervoer (DTSA) 7,7 6,9 9,9 10,0 10,0 9,4
Agrarisch vervoer 7,6 7,0 9,1 7,1 7,3 6,8
Rijdende melkontvangst (RMO) 7,4 7,1 7,4 6,1 5,5 6,1
Vereniging Sierteeltvervoerders (VSV) 7,2 6,9 9,7 8,0 9,3 7,6
Geconditioneerd vervoer 7,0 6,8 8,6 7,6 7,8 6,9
Veetransport (Saveetra) 7,0 6,9 9,2 8,1 9,2 8,1
Autotransport 6,5 6,6 9,0 7,5 7,0 8,0
CONJUNCTUURBERICHT
14
Verwachte financiële afsluiting 2007 per TLN deelmarkt
Winst Quitte Verlies
TOTAAL 76,6% 18,8% 4,6%
Alliantie Zeecontainer Vervoer (AZV) 87,3% 9,5% 3,2%
Veetransport (Saveetra) 86,7% 13,3% 0,0%
Kwaliteit distributeurs Nederland (KDN) 85,7% 14,3% 0,0%
Vereniging Sierteeltvervoerders (VSV) 84,6% 15,4% 0,0%
Bouwmaterialenvervoer 83,1% 13,0% 3,9%
Rijdende melkontvangst (RMO 82,4% 17,6% 0,0%
Autotransport 81,8% 18,2% 0,0%
Exceptioneel transport 80,3% 16,7% 3,0%
Tank Silo Vervoer (DTSA) 80,0% 0,0% 20,0%
Verhuizers (OEV) 78,8% 12,1% 9,1%
Afvalstoffentransport 78,8% 16,7% 4,5%
Koeriers en expresse bedrijven (VKE) 78,0% 14,6% 7,3%
Kiepautobedrijven 77,9% 20,9% 1,2%
Agrarisch vervoer 76,2% 20,2% 3,6%
Geconditioneerd vervoer 74,1% 20,4% 5,6%
Gemiddelde van door ondernemers opgegeven en geschatte rentabiliteit (als percentage
van de omzet vóór belastingen) per provincie 2007
9,0
7,5
6,8
5,8
5,4
5,4
5,2
5,1
5,1
4,9
4,7
3,8
5,2
0 2 4 6 8 10
Zeeland
Utrecht
Flevoland
Overijssel
Groningen
Friesland
Gelderland
Limburg
Zuid-Holland
Noord-Holland
Noord-Brabant
Drenthe
TOTAAL
(%)
CONJUNCTUURBERICHT
Colofon
Het Conjunctuurbericht Nederlands
Beroepsgoederenvervoer over de weg
is een uitgave van Transport en
Logistiek Nederland. De gegevens in dit
Conjunctuurbericht zijn gebaseerd op
resultaten uit een enquête die elk
kwartaal wordt afgenomen onder leden
van Transport en Logistiek Nederland.
De gegevens in deze uitgave hebben
betrekking op de periode oktober t/m
december 2007.
Hoewel bij het samenstellen van dit
Conjunctuurbericht de uiterste zorgvuldigheid
is betracht, wordt aansprakelijkheid
voor eventuele onjuistheden
door Transport en Logistiek Nederland
niet aanvaard, noch aansprakelijkheid
voor schade, van welke aard dan ook,
die het directe of indirecte gevolg is
van handelingen en/of beslissingen die
(mede) gebaseerd zijn op de informatie
in dit bericht.
Uitgave
Transport en Logistiek Nederland
Collectieve Belangen, Research
Boris Pasternaklaan 22
Postbus 3008, 2700 KS
Zoetermeer
Telefoon 079 3636111
fax 079 3636200
Onderzoek
Afdeling Research, E.R. Doppert
Samenstelling en redactie
E.R. Doppert
Nadere inlichtingen
Afdeling Research
telefoon 079 3636126
fax 079 3636233
E-mail: edoppert@tln.nl
© Bronvermelding is verplicht.
Verveelvoudiging voor eigen gebruik
of intern gebruik is toegestaan.