Vilans

agressie, claimen en klagen

Veel minder agressie, claimen en klagen

Verbetertraject Probleemgedrag helpt

Utrecht, 25 februari 2008 - Agressiviteit, extreem veel aandacht vragen en klagen: in de zorg komt probleemgedrag vaak voor. Toch kan er wat aan gedaan worden, zo blijkt uit het Verbetertraject Probleemgedrag van Zorg voor Beter. In alle instellingen die deelnamen aan dit traject is het probleemgedrag verminderd. Bij sommige cliënten verdween het probleemgedrag zelfs helemaal.

Verzorgenden hebben regelmatig te maken met probleemgedrag van cliënten. Soms gaat dat ten koste van hun werkplezier én hun gevoel van veiligheid. Om daar wat aan te doen, hebben elf instellingen uit de verstandelijk gehandicaptensector en de sector verpleging en verzorging in 2007 deelgenomen aan het Verbetertraject Probleemgedrag. Volgens een stappenplan brachten de deelnemers het probleem in kaart, probeerden ze het gedrag van de cliënt te begrijpen en bedachten ze daar vervolgens oplossingen voor. Door bij te houden hoe vaak het probleemgedrag voorkwam, kregen zij inzicht in de gevolgen van hun handelingen. Resultaat: het probleemgedrag verminderde aanzienlijk, zowel in getal als in de beleving van de betrokkenen.

Oplossingen
De instellingen richtten zich allemaal op een paar cliënten die probleemgedrag vertoonden. De deelnemers leerden beter naar de cliënt zelf te kijken, in plaats van naar zijn gedrag, aldus projectleider Nienke Uniken Venema van Vilans. Naar aanleiding daarvan bedachten zij voor die cliënt passende interventies, zoals het creëren van meer rust, het aanbieden van meer activiteiten of het veranderen van het dagritme van de cliënt. Soms hadden kleine veranderingen grote effecten. Zo bleek een cliënt veel minder claimend gedrag te vertonen na het ophangen van een klok. In andere gevallen werd er door spel of muziek afleiding geboden. Hierdoor nam de onrust van cliënten af.

Bewustwording
Een ander belangrijk resultaat is dat medewerkers zich meer bewust zijn geworden van hun eigen rol. Die bewustwording ontstaat omdat ze dankzij het traject veel meer met elkaar praten over het probleemgedrag. Hierbij hebben ze ook de cliënten en hun verwanten betrokken, aldus Venema. Sommige instellingen zijn met scholing begonnen, bijvoorbeeld over ziektebeelden in relatie tot gedragsproblemen. Die bewustwording bij de medewerkers is erg belangrijk om het stappenplan en het meten structureel een plaats te geven op de afdelingen en zelfs in de gehele organisatie.

Over Zorg voor Beter
Het Verbetertraject Probleemgedrag is een onderdeel van het kwaliteitsprogramma Zorg voor Beter en wordt uitgevoerd door Vilans in samenwerking met het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) en de beroepsvereniging voor verpleeghuisartsen en sociaal geriaters (NVVA). Zorg voor Beter stimuleert organisaties in de langdurende zorg om te werken aan kwaliteitsverbetering en duurzaamheid van de zorg. Zorg voor Beter is een initiatief van het ministerie van VWS. ZonMw heeft de regie. Vilans en TNO-Kwaliteit van Leven voeren uit.