Zoektocht naar topkunst
De overheid wil haar beleid veranderen en alleen nog subsidie
verstrekken aan topkunst. Maar wat is topkunst eigenlijk en wie
bepaalt dat? Tijdens de drukbezochte themabijeenkomst 'Wat is
topkunst'? probeerden kunstenaars een antwoord te vinden op deze
vraag.
De zogenoemde meer voor minder regeling verschuift steeds meer geld
naar de instellingen en weg van de kunstenaars. In Nederland zijn er
ongeveer 15.000 (beroeps)kunstenaars. Allen streven zij naar kwaliteit
in hun werk en dit kan niet zonder vallen en opstaan worden bereikt.
Wie kunst wil maken moet risicos durven nemen, want kunst bedenk je
niet vooraf, dat is iets wat gaandeweg in het proces ontstaat, net
zoals de kwaliteit, sprak beeldend kunstenaar Nora Hooijer tijdens de
bijeenkomst. En om dat proces te doorlopen moet een kunstenaar de tijd
hebben om in een stuk te investeren en het geld voor materiaal en een
werkplaats. Dat geld is een probleem voor kunstenaars in Nederland.
Slecht een zeer beperkt percentage beroepskunstenaars kan rondkomen
van de kunst alleen, de overgrote meerderheid heeft er een baan naast,
een uitkering of komt simpelweg niet rond. Hoe dan nog tot kwaliteit
te komen, laat staan tot topkunst.
Het fonds BKVB zou uitkomst moeten bieden. Kunstenaars kunnen een
beroep doen op dit fonds, en een zeer klein gezelschap krijgt
daadwerkelijk subsidie via het fonds. Zeker geen vetpot, maar wel een
steun in de rug. Deze kleine groep gelukkigen dreigt met het nieuwe
kunstbeleid van de overheid een verder uitstervend ras te worden. De
overheid wil meer geld voor minder kunstenaars beschikbaar stellen.
Dat betekent dat alleen de zogenoemde topkunstenaars nog subsidie
ontvangen uit het fonds. Dit maakt experimenteren voor nog meer
kunstenaar een financieel risico dat bijna niet te nemen is. En
wanneer dit risico niet meer wordt genomen kun je er vanuit gaan dat
kwalitatief hoogstaande kunst, zeg maar topkunst, verdwijnt uit
Nederland, aldus Hooijer.
Topkunst stap te ver voor het Fonds
De term topkunstenaars schiet zelfs de voorzitter van het fonds BKVB,
Lex ter Braak, in het verkeerde keelgat. Wij gaan als fonds niet mee
in de meer voor minder gedachte van de overheid. Het gaat ons om het
werk en dat wordt in veel verschillende vormen van kwaliteit
aangeboden. Het gaat ons daarbij niet hoe professioneel de kunstenaar
is, maar hoe bijzonder het werk is. Een commissie van kunstkenners
bepaalt of iemand wel of niet in aanmerking komt voor een beurs. En
succes in het verleden is daarbij geen garantie voor de toekomst. Ter
Braak is het misschien niet eens met de houding van de overheid,
concrete stappen om hiertegen in te gaan zijn er ook niet. De uitkomst
is daarmee dat er weer minder geld is voor de kunstenaars in
Nederland.
Zonder kunstenaars geen kunst
Blijft het hier dan bij? Als het aan Anne Berk (kunstrecensent) ligt
niet. Zij kon het debat over het kunstbeleid dat in december in de
kamer werd gehouden maar moeilijk aanhoren. Om de cultuur in Nederland
te waarborgen wil men kantklossen gaan subsidiëren, het woord
kunstenaar is tijdens het hele debat niet gevallen, zegt Berk. Berk
vindt dat het tijd wordt dat de kunstenaars eens iets van zich laten
horen. Daarom is zij samen met verschillende kunstenaars het platform
Zonder kunstenaars geen kunst begonnen. FNV KIEM ondersteunt dit
initiatief. Met een actie wil het platform meer geld voor meer
individuele kunstenaars realiseren.
Wil jij ook de actie Zonder kunstenaars geen kunst steunen? Ga dan
naar de website http://zonderkunstenaarsgeenkunst.wordpress.com en
teken de petitie. Hier vind je ook alle informatie over de actie.
---
FNV KIEM