Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

SMAAK 35: De Ontwerper

Het belangrijkste nieuws in SMAAK 35 is het startsein voor het ontwerp van het Internationaal Strafhof in Den Haag, dat gebouwd zal worden op het terrein van de Alexanderkazerne aan de voet van de duinen. Er is wereldwijd een advertentie geplaatst waarin architecten worden opgeroepen zich met een ontwerp of idee te melden. Het hele jaar 2008 zal met de procedure gemoeid zijn. Ander nieuws is de bekendmaking van de nieuwe rijksbouwmeester: Liesbeth van der Pol volgt na de zomer Mels Crouwel op en is daarmee de eerste vrouw op die post. Binnenkort worden ook de nieuwe rijksadviseurs bekend gemaakt.

SMAAK 35 staat in het teken van het ontwerp dat een verrijking kan betekenen voor een gebouw. Voor het eerst geeft kunstenaar John Körmeling inzicht in zijn visie op het paviljoen voor de wereldtentoonstelling van Shanghai in 2010: Happy Street wordt een collage van The best of Holland. Maanden zijn eroverheen gegaan om het kunstwerk van Germaine Kruip te installeren in een gang in het Valkenhuis, onderdeel van Algemene Zaken. Dat had te maken met de installatie die werkt met sensoren: zodra iemand zich aanmeldt treedt er een lichtprogramma in werking. En zo krijgen de ambtenaar of de bezoeker een bijzondere belevenis voordat ze het ministerie binnengaan. Als op 24 april de Vijverhof/Valkenhuis officieel opengaat, zal het lichtkunstwerk van Kruip helemaal op waarde worden geschat.

De ontwerper is degene die een gebouw meerwaarde geeft, waardoor je het nooit meer vergeet als je vertrekt. Ervaringen bedenken, gebruikers prikkelen, het beste nog beter maken: dat is van toepassing op de werkwijze van Germaine Kruip, Jurgen Bey, John Körmeling, Jan van der Ploeg en Rob Hootsmans. Door het tafelvoetbalspel wit te schilderen, alsmede de poppetjes die worden bewogen, kunnen gedetineerden in Alphen aan de Rijn zelf hun fantasie op gang brengen er schijnen al vestjes gebreid te worden voor de houten poppen. Dat is ook de taak van een ontwerper: dat anderen op een idee voortborduren.

Van der Ploeg stond voor de ongemakkelijke taak om de wanden van het rijksverzamelkantoor Beatrixpark tot leven te brengen. Waren dat eerst zakelijke neutrale wanden, dankzij Van der Ploegs diagonale banen in allerlei kleuren kreeg het gebouw eindelijk karakter. Hootsmans had bij de rechtbank Zwolle een andere, minstens zo moeilijke, opdracht: hij moest zijn oorspronkelijk ontwerp nog beter maken, zodat het gebouw zich ook zou kunnen lenen voor ander hergebruik en een flexibele indeling. Zwolle krijgt daardoor als laatste een nieuwe rechtbank, maar volgens kenners wel een van de beste van Nederland.

Verder in SMAAK35 een interview met Wim Deetman, nu lid van de Raad van State en daarvoor jaren burgemeester van Den Haag. Hij spreekt vrijuit over de beperkingen die de Raad kan opleggen aan een bestuurscollege, over de positie van de stad Den Haag en zijn weigering om mee te doen aan het integratiedebat. De serie De Voorziening is dit keer gewijd aan de vergadercultuur. Hebben alle buitenissige opstellingen en verschillende sferen wel zin? Tenslotte in SMAAK een fotoreportage over het verdwijnende postkantoor. De Escher uit Den Haag hangt nu bij de douane op Schiphol.

SMAAK 36 verschijnt eind april.

HOOFDREDACTEUR EN EINDREDACTIE SMAAK: Jaap Huisman