Internationale vergelijking relativeert topbeloning Nederland

21/02/2008 09:40



Hay Group



Onder de bestuurders en toezichthouders van de Nederlandse AEX- en AMX-fondsen doen zich weinig excessen voor, zegt Hay Group. De Amerikaanse CEO verdient bijna zes keer zoveel als zijn Nederlandse collega. Het internationale onderzoeks- en adviesbureau presenteert vandaag drie verschillende studies over topbeloningen en zet de feiten op een rijtje. De resultaten van de drie onderzoeken relativeren het jaarlijks terugkerende debat over topbeloning dat weer voor de deur staat.

Eén studie van Hay Group gaat over de internationale beloning van de CEO's van de 100 grootste bedrijven van Europa en Amerika. Vier van deze bedrijven zijn Nederlands. Om een Nederlands representatieve uitspraak te kunnen doen, onderzocht het bureau tevens de beloning van alle Raden van Bestuur van AEX- en AMX-fondsen, overige beursgenoteerde bedrijven en grote niet-beursgenoteerde bedrijven. Tot slot keek Hay Group naar de honorering van hun toezichthouders, de Raad van Commissarissen.

In Nederland richt de aandacht voor bestuurdersbeloning zich te eenzijdig op de excessen, waardoor het zicht op de feitelijke praktijk verloren gaat, zo waarschuwt Hay Group. Afgelopen jaar ging alle aandacht uit naar de tientallen miljoenen van onder meer Jan Bennink (Numico) en Rijkman Groenink (ABN AMRO). Zij ontvingen echter een veelvoud van de Nederlandse en zelfs Amerikaanse gemiddelden. "Bennink en Rijkman Groenink vormen dan ook echte uitzonderingen," aldus Jeroen Kirch, directeur executive compensation bij Hay Group.

Tien miljoen meer per jaar
De Nederlandse AEX-CEO verdient gemiddeld 2,3 miljoen euro per jaar. "Dat is een krappe 50 procent van het gemiddelde in Europa en 18 procent van het salaris van topbestuurders in de VS," aldus Kirch. "Zij verdienen met gemiddeld bijna dertien miljoen euro per jaar, een dikke tien miljoen per jaar meer dan onze topbestuurders."

De beloning van topbestuurders in Amerika ligt niet alleen hoger, de opbouw van hun salaris is ook significant anders dan in Europa. Zo ligt het basissalaris in de VS gemiddeld ongeveer 20 procent lager. De Amerikaan moet het meer hebben van zijn bonus en nog meer van zijn aandelenregelingen: die zijn goed voor respectievelijk 300 en 590 procent van hun basissalaris. In Nederland zijn bonussen en aandelenregelingen achtereenvolgens 105 en nogmaals 105 procent van het basissalaris.

Schandalen en excessen
Kirch: "Rond de Nederlandse boardrooms is een beeld ontstaan van 'snelle zakkenvullers'. Wat daarbij zelden wordt belicht, is dat voorzitters en leden van Raden van Bestuur in ons land gemiddeld dertien jaar bij de onderneming werken waar ze nu leiding aan geven. Die mensen zitten er dus niet in om even snel te cashen over de hoofden van hun mensen." Kirch vindt dat commissarissen scherper moeten kijken naar de daadwerkelijke prestaties. "Als er geen succes wordt geboekt, dan moet de bestuurder natuurlijk niet met een grote zak geld naar huis."

Volgens Kirch bereik je een averechts effect met het voortdurend uitlichten van enkele uitzonderingen: "Natuurlijk moeten we kritisch blijven als maatschappij en vragen blijven stellen, maar het ironische is dat de extra aandacht voor excessen de beloning alleen maar opdrijft."

Voor de gemiddelde Nederlander is de nuance inmiddels tamelijk onzichtbaar, meent Kirch. "Natuurlijk is die 2,3 miljoen euro een hoop geld en veel mensen zouden dat ook wel willen hebben. Maar hoeveel mensen zijn bereid het klokje rond te werken én zijn geschikt om de verantwoordelijkheid te dragen voor de prestaties en de toekomst van een concern met tienduizenden medewerkers? Daarnaast moeten we niet vergeten dat de eigenaren van die concerns - de aandeelhouders - en ook de commissarissen de beloningen moeten goedkeuren. Dit vraagstuk is een veelkoppig monster. Er is namelijk niet één antwoord te geven op de vraag of het te veel, genoeg of te weinig is, hoe frustrerend dat ook is".

Toezichthouder op niveau directiesecretaresse
Uit een analyse van de beloning van de toezichthouders die deze bestuurders moeten controleren, oftewel de Raden van Commissarissen, blijkt dat de gemiddelde president commissaris een jaarlijkse vergoeding van 70.000 Euro ontvangt. Een secretaresse van de Raad van Bestuur kan dat ook verdienen. Bovendien bedraagt in het Verenigd Koninkrijk de jaarlijkse vergoeding van voorzitter van de Raad van Commissarissen een slordige 740.000 Euro. In vergelijking daarmee wordt de Nederlandse toezichthouder terughoudend betaald, zelfs in het licht van de ietwat zwaardere verantwoordelijkheid die de rol van voorzitter in het Verenigd Koninkrijk met zich meebrengt.

Over de studies
Dit bericht is gebaseerd op een drietal onderzoeken. Voor het onderzoek 'How Chief Executives Are Paid' onderzocht Hay Group de 100 voornaamste bedrijven naar marktkapitalisatie in Europa en de Verenigde Staten. Nederlandse ondernemingen die zijn meegenomen in de analyse zijn: ING, ABN AMRO, Fortis en Unilever. De Koninklijke Shell is hierbij ingedeeld onder de Britse bedrijven, vanwege de eerste beursnotering in Londen.

Een tweede onderzoek is een analyse van de beloning van de Raden van Bestuur in Nederland. De database van Hay Group bevat beloningsinformatie van 503 bestuurders en 164 bedrijven. In deze rapportage wordt een aantal analyses gegeven van de AEX, AMX (Midkap), 'Overige beursgenoteerde'- en 'Niet beursgenoteerde bedrijven'.

Voor het derde onderzoek is de beloning van commissarissen en toezichthouders onder de loep genomen. Deze Hay Group database bevat beloningsgegevens van 1120 commissarissen uit 202 organisaties met een onderscheid tussen AEX, AMX, 'Overige beursgenoteerde'- en 'Niet beursgenoteerde bedrijven'.

De genoemde salarissen bestaan in alle vergelijkingen uit een basissalaris vermeerderd met jaarlijkse bonussen (short term incentives) en lange(re) termijn aandelenregelingen (long term incentives). Alle bedragen zijn in euro's gerekend (wisselkoers september 2007).

Onderstaand overzicht maakt de verschillen inzichtelijk tussen de salariëring van Raden van Bestuur-voorzitters (CEO's) in de Verenigde Staten, Europa en specifiek Nederland. Daarnaast is gekeken naar de beloning van President Commissarissen of non-executive board chairmen.

Hay Group
Hay Group is een wereldwijd onderzoeks- en adviesbureau op het gebied van strategie, organisatie en Human Resources. Hay Group is meer dan zestig jaar actief in het ontwikkelen van talent en helpt organisaties beter te werken door mensen te motiveren om optimaal te presteren. Met ruim 2000 mensen, werkzaam in 86 kantoren in 47 landen, werkt Hay Group voor ruim 7000 internationale bedrijven en organisaties. Zie ook www.haygroup.nl





http://www.haygroup.nl