Droom van Westerse welvaart trok streep onder pijnlijk Duits verleden
Promotie Antropologie
donderdag 21 februari, 10.00 uur
Toen Oost-Duitsers in het najaar van 1989 voor het eerst kennismaakten met de West-Duitse consumptiemaatschappij, voelden zij zich de koning te rijk. Huilend van geluk betraden zij de winkels aan de andere kant van de Muur en tot groot verdriet van een kleine groep kritische landgenoten koos een ruime meerderheid bij de eerstvolgende verkiezingen voor een zo snel mogelijke aansluiting bij het welvarende westen. De euforie duurde echter niet lang. Milena Veenis gaat na waarom de West-Duitse consumptiewereld voor veel Oost-Duitsers in eerste instantie zo betekenisvol, maar al zo snel zo teleurstellend was. Volgens Veenis waren westerse goederen in de DDR het aanknopingspunt voor collectieve fantasieën, die weliswaar leken te gaan over het leven aan de andere kant van de Muur, maar die veeleer betrekking hadden op problemen in de sociale textuur van de Oost-Duitse samenleving zelf. Door zich te identificeren met het welvarende bestaan van hun westerse buren, waar problemen en spanningen onbestaanbaar leken, spiegelden Oost-Duitsers zich in een geïdealiseerde zelfrepresentatie. Hoewel het Oost-Duitse verlangen naar de westerse consumptiemaatschappij vaak is geïnterpreteerd als een impliciete kritiek op de socialistische samenleving, was dat verlangen volgens Veenis eerder een uitvloeisel van een vorm van consensus tussen de dictatoriale Oost-Duitse staat en de inwoners van de DDR. Die vorm van consensus dateert van kort na de Tweede Wereldoorlog, toen het streven naar materiële en consumptieve verbetering in heel Duitsland werd omarmd als een bruikbare manier om een streep te trekken onder het pijnlijke verleden.
Mw. M. Veenis: Dromen van dingen: Oost-Duitse fantasieën over de westerse consumptiemaatschappij. Promotor is prof. dr. J. Verrips.
Locatie: Aula van de UvA, Singel 411, Amsterdam.
Dit is een overzicht van promoties, oraties, afscheidscolleges en andere activiteiten aan de Universiteit van Amsterdam. Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail:
Universiteit van Amsterdam