Rijksuniversiteit Groningen

Stambomen in de zee

Datum: 19 februari 2008

Samenvatting van de oratie van prof.dr. W.T. Stam, hoogleraar Mariene moleculaire fylogenie:

Stam illustreert zijn leeropdracht aan de hand van een tweetal voorbeelden. Het eerste voorbeeld gaat over forensische aspecten van invasieve soorten. Met informatie uit het DNA en een aansluitende fylogenetische analyse van de evolutionaire verwantschappen kunnen (potentiële) invasieve soorten worden opgespoord. Het voorbeeld wordt uitgewerkt aan de hand van het (sub)tropisch groenwier Caulerpa taxifolia, dat sinds de jaren 1980 een plaag vormt in o.a. de Middellandse Zee. Het tweede voorbeeld gaat over populaties van het groot zeegras (Zostera marina). DNA merkers laten zien dat na de laatste ijstijd de Noord Atlantische Oceaan o.m. vanuit de Stille Oceaan via de Noordelijke IJszee geherkoloniseerd is. Onder invloed van de opwarming van de aarde zal deze route voor steeds meer mariene soorten beschikbaar komen. Gevolg is een vermenging van soorten die lange tijd van elkaar gescheiden waren.

Verder beschrijft Stam in zijn oratie hoe de flexibele bachelor binnen het opleidingsinstituut Levenswetenschappen van de grond kwam. Aanleiding, planning, uitvoering, inzet personeel en toekomst worden onder de loep genomen. Hij gaat ook in op zijn eigen aandeel in het biologisch onderwijs sinds 1968. Meer dan 4000 eerstejaars hebben bij hem de cursus Diversiteit van Planten, Schimmels & Algen gevolgd. Volgt nog een korte demonstratie van de software "Tree of Life", een interactief programma dat studenten vertrouwd maakt met de diversiteit van alle levende organismen.

Stam sluit af met enkele punten van zorg, o.a. de gestage en verontrustende afname van onderwijscapaciteit, en het dramatisch en onacceptabele teruglopen van het onderzoek aan fotosynthetiserende organismen (planten) aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Datum en tijd: 19 februari 2008, 16.15 uur

Spreker: prof.dr. W.T. Stam, hoogleraar Mariene moleculaire fylogenetica, vanwege de Stichting Leonardo da Vinci

Titel: Stambomen in de zee

Faculteit: wiskunde en natuurwetenschappen

Plaats: Aula, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.

Informatie: Marine Benthic Ecology & Evolution (MarBEE, http://www.marbee.fmns.rug.nl/ ), Centrum voor Ecological and Evolutionary Science (CEES), Rijksuniversiteit Groningen