Stichting Aids Fonds

Vaginale gel Carraguard beschermt niet tegen hiv-infectie

Volgende stap is hiv-remmers aan 'microbiciden' toevoegen


18-02-2008
Het middel Carraguard voldoet niet als vaginaal microbicide tegen hiv. Dat blijkt uit onderzoeksresultaten die op 18 februari door de Population Council in New York zijn vrijgegeven en binnenkort in the Lancet zullen verschijnen. Microbiciden zijn gels of ringen die vaginaal of rectaal worden ingebracht om zo de overdracht van het aidsvirus te voorkomen. Carraguard is een natuurlijke gel, gemaakt uit zeewier, met een blokkerende werking. Onderzocht werd of de gel hiv tegenhoudt. Dit blijkt dus niet het geval. Gezien deze uitkomst ontkomen we er niet aan microbiciden te ontwikkelen waaraan hiv-remmers zijn toegevoegd, stelt het Aids Fonds. In 2010 zullen de resultaten bekend zijn van het eerste onderzoek naar microbiciden met hiv-remmers.

Het onderzoek
Doel van het Carraguard onderzoek was om te weten of het middel de overdracht van hiv van mannen op vrouwen voorkomt. Ook werd gekeken naar de veiligheid van het middel als het twee jaar lang wordt gebruikt.
Uit het onderzoek blijkt dat Carraguard geen bijwerkingen veroorzaakt maar niet tegen een hiv-infectie beschermt. Het aantal hiv infecties in de Carraguard groep was lager dan in de placebo groep maar het effect is niet statistisch significant.
Het onderzoek werd van maart 2004 tot maart 2007 in Zuid-Afrika uitgevoerd. In totaal deden 6202 vrouwen mee. Ze werden in twee groepen verdeeld. De ene groep kreeg Carraguard, de andere een placebo. De vrouwen werd gevraagd om voor de seks de gel vaginaal in te brengen. Het onderzoek ging gepaard met periodieke controles, gesprekken over het seksuele gedrag van de vrouwen, vrij veilig-voorlichting en behandeling van geslachtsziekten. Ook kregen de vrouwen gratis condooms.

Hiv-remmers toevoegen
Carraguard is een natuurlijke gel die is gemaakt uit zeewier. Het heeft een algemeen blokkerende werking. Het idee was dat hiv ook zou worden tegengehouden. De voordelen van Carraguard zijn dat het goedkoop is, geen bijwerkingen kent en geen gevaar voor resistentie oplevert.
Nu Carraguard niet blijkt te werken, ontkomen we niet aan het toevoegen van hiv-remmers aan microbiciden. Het gaat om zeer kleine hoeveelheden hiv-remmers maar het zal microbiciden duurder maken. Als microbiciden met hiv-remmers effectief blijken te zijn, vergt het extra inspanningen om ze betaalbaar te maken voor ontwikkelingslanden, stelt het Aids Fonds. Misschien dat zelfs meerdere hiv-remmers toegevoegd moeten worden, om zo de kans op resistentievorming te verkleinen, zegt microbicide-deskundige Janneke van de Wijgert van het AMC. Inmiddels zijn er onderzoeken met hiv-remmers gestart. De uitkomst van de gel met de hiv-remmer Tenofovir wordt in 2010 verwacht. En het onderzoek met een vaginale gel en/of ring met TMC 120 (beschikbaar gesteld door farmaceut Tibotec) start volgend jaar. De uitkomsten daarvan worden in 2012 verwacht.
Om de microbicide betaalbaar te maken maakt het International Partnership for Microbicides (IPM), waarvan voormalig minister Els Borst-Eilers voorzitter is, nu al afspraken met farmaceuten. Zo heeft IPM onlangs met Pfizer afgesproken dat de farmaceut de hiv-remmer Celsentri gratis beschikbaar stelt voor microbicide-onderzoek.