Artsen zonder Grenzen


'De aanval op ons team in Kismaayo is een aanval op het principe van humanitaire hulpverlening'

© Evelien Schotsman Twee weken geleden trok Artsen zonder Grenzen alle internationale medewerkers terug uit Somalië. De beslissing volgde op de brute moordaanslag op onze drie collega's Victor, Damien en Bidhaan, maandag 28 januari 2008 in Kismaayo, Somalië. Dit betekent dat wij 87 internationale medewerkers uit 14 projecten uit heel het land terug moesten halen en dat onze Somalische medewerkers voorlopig zonder hen de medische zorg in de projecten moeten voortzetten. Een interview met Christoph Hippchen, onze landencoördinator Somalië.

'De aanval op onze medewerkers was extreem gewelddadig en heeft een ingrijpend gevolg op onze zorgverlening. Nu hebben wij bijvoorbeeld in het ziekenhuis van Kismaayo niemand meer die noodchirurgie kan uitvoeren. Maar ons werk in Somalië stopt niet en we blijven medische voorraden aanvoeren. Onze 800 Somalische medewerkers blijven aan het werk. Sinds de evacuatie van onze internationale teamleden heeft ons ziekenhuisteam in Galkayo bijvoorbeeld 1.164 patiënten behandeld, en het team in Marere 1.110 patiënten.'

Ernst
'Dat Artsen zonder Grenzen de aanwezigheid van alle internationale medewerkers heeft opgeschort, geeft de ernst van de aanval aan. Een bedachtzame, voortdurende evaluatie van de veiligheidssituatie heeft altijd de basis gevormd van ons werk in Somalië. In het verleden hebben wij onze internationale medewerkers regelmatig - uit voorzorg - geëvacueerd. Ons project in Zuid-Galkayo heeft sinds de start in 2003 zo'n 50 evacuaties meegemaakt. Vanwege de instabiele situatie in Somalië hebben wij de coördinatieteams van de projecten in Nairobi, Kenia, gehuisvest.

Toewijding
'Onze Somalische medewerkers zijn zeer toegewijd en spelen een grote rol in ons werk. Tijdens de afwezigheid van onze internationale medewerkers zetten zij ons levensreddend werk voort. Samen geven zij kwalitatieve, gratis medische zorg, inclusief specialistische zorg als chirurgie. En dat is hard nodig, want door het conflict hebben de meeste mensen enorme problemen om toegang tot dat soort zorg te krijgen. De humanitaire situatie is extreem zorgwekkend. Er zijn sterftecijfers die ver de drempel overschrijden van wat internationaal als een humanitaire noodsituatie wordt gezien. De bestaande medische hulp voldoet bij lange na niet aan de behoefte.'

Tegenslag
'Honderdduizenden Somaliërs kunnen nauwelijks overleven en hebben dringend directe hulp nodig. Daarmee is de aanval op ons team in Kismaayo een aanval op het principe van humanitaire hulp en ons vermogen om menselijke nood te lenigen. We werken al meer dan zeventien jaar in Somalië. Maar vooral het afgelopen jaar verkeert het land in een kritieke noodtoestand: escalerend geweld, massale vluchtelingenstromen en acute medische nood. Wij maken ons hartgrondig zorgen over de mensen die we nu niet kunnen helpen. Deze aanval is een zware tegenslag. We willen meer doen in Somalië, maar tegelijkertijd kunnen we niet "gewoon" doorgaan en de moord op onze collega's negeren.'

Vastbesloten
'We weten dat we enorm belangrijk werk doen, en we hebben vele betuigingen van steun en solidariteit gekregen na de aanval van onze Somalische medewerkers, mensen waarmee we samenwerken en de plaatselijke bevolking. In Kismaayo zijn mensen de straat opgegaan om te laten weten dat zij de aanval verwerpelijk vinden. Wij zijn vastbesloten om hulp te blijven verlenen in Somalië, maar we moeten eerst meer duidelijkheid hebben voordat we enig besluit kunnen nemen om onze internationale medewerkers terug te sturen naar de projecten.'

Februari 2008