Ministerraad
Kabinet bestudeert en beperkt mogelijke risico's staatsfondsen
Persbericht | 15-02-2008
Staatsfondsen zijn tot nog toe stabiele investeerders gebleken en
bestaande wet- en regelgeving biedt een stevig kader voor hun
functioneren op de Nederlandse markt, zo blijkt uit een feitelijk
onderzoek naar het gedrag van deze fondsen. Gedrag van staatsfondsen
uit het verleden biedt echter geen garantie voor de toekomst. Om
potentiële risico's verder te beperken, neemt het kabinet aanvullende
maatregelen zonder dat deze ten koste gaan van het Nederlandse
investeringsklimaat. Daarnaast zet het internationaal in op meer
transparantie. De ministerraad heeft daar op voorstel van minister Bos
van Financiën en minister Van der Hoeven van Economische Zaken mee
ingestemd.
Staatsfondsen zijn investeringsfondsen van buitenlandse overheden.
Zowel nationaal als internationaal zijn er zorgen over hun mogelijke
gedrag: in hun beleggingsbeleid en aandeelhouderschap zouden ze
politieke motieven kunnen nastreven. Uit het onderzoek naar het gedrag
van deze fondsen blijkt echter dat er vooralsnog geen aanwijzingen
zijn dat ze vanuit andere dan financieel-economische motieven
investeren in westerse landen. Staatsfondsen blijken zich te gedragen
als stabiele aandeelhouders, gericht op de lange termijn.
Internationale verwevenheid biedt ook kansen voor Nederlandse
ondernemingen die actief willen worden op de thuismarkten van de
fondsen. Al met al dragen staatsfondsen hierdoor bij aan welvaart en
financiële stabiliteit.
Risico's die met de staatsfondsen samenhangen, kunnen met het
bestaande instrumentarium klein worden gehouden. De publieke belangen
in Nederland zijn geborgd via mededingingstoezicht, ondernemingsrecht,
financiële toezichtswetgeving en sectorspecifieke wet- en regelgeving.
Om potentiële risico's voor de toekomst verder te beperken, heeft het
kabinet aanvullende maatregelen genomen in de sfeer van corporate
governance (aanscherpen van de verplichtingen van aandeelhouders) en
het staatsdeelnemingenbeleid. Daarnaast blijft versterking van het
investerings- en vestigingsklimaat belangrijk. Verdergaand beleid,
zoals een toets op fusies met een belang voor de nationale veiligheid,
wordt nader bestudeerd. Het kabinet is terughoudend protectionistische
maatregelen te introduceren die de baten van staatsfondsen beperken en
mogelijk leiden tot een tegenreactie waarin andere landen ook
beschermingsconstructies optuigen.
In internationale fora zal het kabinet inzetten op het beperken van
mondiale onevenwichtigheden en op meer transparantie en een
internationale gedragscode. Meer inzicht in het opereren van
staatsfondsen is nodig om de aansturing, investeringsactiviteiten en
intenties te kunnen monitoren. Dit vraagt om een gedragscode voor
staatsfondsen en vereist een mondiale aanpak. Het kabinet heeft de
zaak aanhangig gemaakt tijdens de laatste jaarvergadering van het IMF
en de Wereldbank. Ook wordt binnen IMF en Wereldbank al ingezet op het
identificeren en verspreiden van 'best practices'. Daarnaast zal het
kabinet in bilaterale contacten, zoals handelsmissies, aandacht vragen
voor het vergroten van de transparantie van de fondsen.