Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Graven uit Romeinse catacomben tonen beeld van Vroeg Christelijk leven

25 januari 2008

De opkomst van het Christendom heeft niet geleid tot een verbetering van de algehele gezondheidssituatie. Dat concludeert archeologe Constance van der Linde aan de hand van haar onderzoek aan de menselijke resten uit de vierde eeuw na Christus in de St. Callixtus catacombe in Rome. Van der Linde promoveert 8 februari aan de Universiteit Utrecht.

Het voornaamste doel van Van der Linde's interdisciplinaire onderzoek was beeldvorming van de gemiddelde levensverwachting, de gezondheidstoestand en het dieet van de overleden Romeinse burgers. De Liberiaanse regio van de vroegchristelijke St. Callixtus catacombe aan de Via Appia diende daarbij als casestudie. Een vergelijking van de skeletpopulatie uit deze catacombe met gelijktijdige en vroeg-Romeinse skeletpopulaties uit andere delen van Italië toonde aan dat de opkomst van het Christendom niet leidde tot een verbetering van de algehele gezondheidssituatie.

Jonge viseters

Na een zorgvuldige inventarisatie van alle catacombegraven, werd aangetoond dat het merendeel al op 20-30 jarige leeftijd stierf. Dit werd gedaan aan de hand van speciale levenstabellen en de 'tooth cementum annulation'- methode, het tellen van jaarringen in de tandwortel. Tandanalyse gaf echter ook aan dat een enkeling een 60, 70 of zelfs 80-jarige leeftijd kon bereiken. Het leven was tijdens de eerste kinderjaren voor velen onstabiel, wat kon worden geconstateerd aan de hand van glazuurhypoplasie in de gebitten. Isotopenonderzoek toonde aan dat riviervis in aanzienlijke mate werd geconsumeerd. Dit kon worden afgeleid aan de hand van de koolstof - stikstof ratio, uit bot collageen Er was geen sprake was van sociale differentiatie in de consumptie.

In dit onderzoek staan de overledenen uit de catacomben centraal. Dit is vernieuwend in catacombenonderzoek. Ondanks het feit dat catacomben in essentie altijd hebben gefungeerd als laatste rustplaats voor overledenen, waren tot op heden de menselijke resten nooit goed onderzocht.

............................

Noot voor de redactie,