Vrije Universiteit Amsterdam

Verpleegkundigen moeten hun kennis uitdragen

6 december 2007

Verpleegkundigen van VUmc beschikken over veel expertise, maar treden daarmee te weinig naar buiten. Een gemiste kans om de organisatie op de kaart te zetten, vindt verpleegkundig consulent Lies Braam.

Voor ze begon aan de opleiding tot verpleegkundig consulent werkte Lies Braam twintig jaar als verpleegkundige op de afdeling neurologie. "Ik wilde meer verdieping. De opleiding reikt je de nodige handvatten aan. Je leert een onderzoek opzetten, artikelen schrijven, presenteren en projecten opzetten en implementeren. In 2002 werd ik aangenomen als verpleegkundig consulent neuro-oncologie om de voorlichting en psychosociale begeleiding van patiënten en hun familie te organiseren en een zorgpad voor neuro-oncologie te ontwikkelen. Het was een pioniersfunctie. Ik heb contact gezocht met collega's in een vergelijkbare functie om te kijken hoe zij alles regelen. De goede dingen nam ik over."

Sneeuwbaleffect
Op een studiedag van de Landelijke Werkgroep Neuro-oncologie richtte Braam met drie collega's de Landelijke Werkgroep Neuro-oncologische Verpleegkundigen op. Inmiddels telt de werkgroep tien leden. Braam maakt zich sterk voor meer verpleegkundig onderzoek. "De patiëntenpopulatie voor hersentumoren is klein; gezamenlijk hebben we een veel grotere patiëntengroep."
Haar eerste presentatie op een symposium van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie veroorzaakte een sneeuwbaleffect en resulteerde in artikelen voor het Tijdschrift voor Verpleegkundigen en Oncologica. Een presentatie op een symposium van de European Association of Neurosciences Nurses (EANN) in Kopenhagen was de grote doorbraak. "Heb je eenmaal buitenlandse contacten, dan rolt de bal vanzelf verder. Ik heb inmiddels een aantal internationale presentaties gedaan, een seminar gegeven en artikelen geschreven. Voor Kopenhagen was ik nog erg nerveus. Was ik wel goed genoeg? Had ik wel wat te vertellen? Maar ik merkte dat VUmc, in vergelijking met andere ziekenhuizen binnen en buiten Nederland, heel veel expertise in huis heeft. We treden er alleen te weinig mee naar buiten."

Gemiste kans
"Waarom aarzelen medewerkers van VUmc om zich extern te presenteren? We hebben veel projecten met meer diepgang dan je tijdens een gemiddelde symposiumpresentatie ziet. Tijdens de procesherinrichting zijn zo veel goede initiatieven ontplooid! Onze problemen zijn niet uniek en veel informatie is direct overdraagbaar naar andere afdelingen of ziekenhuizen. Dit is braakliggend terrein en een gemiste kans om VUmc op de kaart te zetten. Ik pleit er dan ook voor om met onze projecten de boer op te gaan. De ontwikkeling van zorgpaden is een voorbeeld van een specifieke verpleegkundige aangelegenheid. De verpleegkundeprijs is een geweldig instrument om nieuwe ideeën te generen - ik ben het bij geen enkel ziekenhuis tegengekomen. Wie neemt de handschoen op en draagt dit uit?"

Absolute meerwaarde
Gebrek aan interesse, faalangst, te veel extra werk? Dat zijn geen steekhoudende argumenten, vindt Braam. "Laat plankenkoorts of het idee dat je niet goed genoeg bent je niet weerhouden. Geen tijd is de waan van de dag. Het is altijd druk en je werk is nooit klaar. Natuurlijk kost het tijd, maar het schrijven van een artikel of het verzorgen van een presentatie brengt ook veel inspiratie. Door deelname aan symposia bouw je een persoonlijk netwerk op met korte communicatielijnen. Het is leuk om te doen, mijn presentaties en artikelen worden positief ontvangen en mensen doen er wat mee. Ik krijg veel reacties en vragen, vertegenwoordigers uit andere ziekenhuizen komen langs om te kijken hoe wij hier werken. Ik zie het als een absolute meerwaarde voor mijn functioneren. Je krijgt heel veel terug voor de investering in tijd en energie."

Stimulerend management
Braam vindt de vrijheid en mogelijkheden binnen VUmc stimulerend, maar erkent dat alles staat of valt met goed management. "Leidinggevenden zouden verpleegkundigen op de werkvloer moeten stimuleren om meer naar buiten te treden. Zij zorgen immers voor de meeste verbeteringen op de werkvloer! Symposiumbezoek en publicaties passen binnen de professionalisering van de organisatie. Een sterk personeelsbeleid heeft bovendien een aantrekkende werking op actieve verpleegkundigen van buiten het ziekenhuis. VUmc is in potentie een magnet hospital. Ik roep het management op om actieve verpleegkundigen te stimuleren om zich verder te ontplooien. Faciliteer hen, stel budget en geld beschikbaar."

De eerste klap is een daalder waard


* Neem een onderwerp dat past binnen het kwaliteitsbeleid van VUmc, daarmee is de eerste drempel genomen. Werk samen met collega's en informeer hoe anderen een project aanpakken.
* Start een brainstorm. Wat gaat goed, wat moet veranderen? Maak er een project van en laat collega's weten wat je hebt gedaan. Schrijf een artikel voor TvZ of het tijdschrift van je beroepsvereniging.

* Info over symposia en congressen vind je via beroepsverenigingen en internet. Overleg met medisch specialisten op je afdeling over internationale congressen met een verpleegkundige input. Specialisten staan open voor kruisbestuiving. Schrijf je in en draag je kennis over.

* Net afgestudeerd? Je hebt veel tijd en energie gestoken in je afstudeerproject en beschikt over waardevolle gegevens over een actueel onderwerp. Doe er wat mee!

Ursula Wopereis

Foto: COM VU, Peter Valckx

'Waarom aarzelen medewerkers van VUmc om zich extern te presenteren', vraagt Lies Braam zich af
bron: Verpleegkundekatern