Ingezonden persbericht
Enquete onder raadsleden wijst op spagaat
"Meer verantwoordelijkheid voor burgers"
Den Haag, 27 december - Wijkbewoners moeten met geld van de gemeente zelf besluiten kunnen nemen over de inrichting van hun buurt. Deze wijkbudgetten moet de invloed van burgers op hun wijk vergroten en burgerinitiatieven bevorderen. Dat blijkt uit een enquête van Nicis Institute onder wethouders en raadsleden van grote steden. Uit de reactie van 253 respondenten blijkt dat het gemeentebestuur wel de regie moet houden over het beleid en een wijkreferendum als middel om besluiten te forceren gaat de gemeentelijke bestuurders te ver.
"Actief burgerschap" is een actueel thema in de steden. Veel steden onderzoeken hoe de burgers meer bij het beleid betrokken kunnen worden. Uit het onderzoek van Nicis Institute blijkt dat bijna 80 procent van de ondervraagden het eens is met de stelling dat de verantwoordelijkheid voor het oplossen van problemen meer bij burgers moet liggen. Meer dan de helft van de wethouders en raadsleden is van mening dat burgers onvoldoende worden betrokken bij het maken en uitvoeren van het beleid, terwijl bijna 95 procent de stelling onderschrijft dat actief burgerschap altijd meerwaarde heeft.
Het vertrouwen dat gemeentelijke bestuurders in de burgers hebben, is groot. Negen van tien respondenten is van mening dat burgers voldoende in staat zijn om zelf doeltreffende oplossingen te bedenken voor problemen in hun stad. Ruim een derde van de respondenten vindt echter dat daarvoor te weinig financiële middelen aanwezig zijn. De eigen gemeente zou wel actiever kunnen zijn in het benaderen van burgers, meent 42 procent.
Wetenschappelijk directeur prof. dr. Wim Hafkamp van Nicis Institute zegt naar aanleiding van de resultaten dat gemeentelijke bestuurders in een spagaat zitten. "Enerzijds zie je dat zij burgers vertrouwen als het gaat om initiatieven, dat er geld en draagvlak voor is en anderzijds dat er in de praktijk weinig van terecht komt." Volgens Hafkamp geven de wethouders en raadsleden in de enquête voldoende redenen aan voor het mislukken van burgerinitiatieven. "Gebrek aan vertrouwen, de hooghartige houding van de gemeente, bureaucratie en verkokering en starre procedures zijn daar enkele van."
Uit de enquête blijkt verder dat 77 procent van de gemeentebestuurders aangeeft dat er in hun gemeente geen centraal aanspreekpunt bestaat, waar burgers ideeën voor verbetering kunnen inleveren en bespreken. De wijkbudgetten als middel voor meer invloed van burgers wordt door 97 procent van de raadsleden en wethouders onderschreven. Deze eensgezindheid ontbreekt bij de invoering van een wijkreferendum, daarvoor is bijna 62 procent een tegenstander van. De tegenstanders worden vooral gevonden bij bestuurders die lid zijn van CDA, VVD en CU.
Prof. Hafkamp adviseert de gemeenten een andere houding aan te nemen ten opzichte van de burger. "Politici en ambtenaren moeten de natuurlijke neiging weerstaan om voor elk probleem een overheidsoplossing te verzinnen. Als je als overheid vertrouwen aan de burgers geeft, krijg je ook verassend vaak het vertrouwen terug. Fopinspraak is iets waar burgers een vreselijke hekel aan hebben."
Noot voor de redactie /