ChristenUnie
Bijdrage debat over de Najaarsnota 2007
Bijdrage debat over de Najaarsnota 2007
donderdag 20 december 2007 11:05
De heer Cramer (ChristenUnie):
Voorzitter. U kent mij als een man die overal wel snel een mening over
heeft, maar vandaag sta ik toch enigszins in tweestrijd. Staan wij er
aan het eind van 2007 nu goed voor of lijkt het alleen maar zo?
Laat ik vooropstellen dat ik het heb over het halen van de geraamde
financiële doelstellingen. Het zegt niets over de staat van het land
of de persoonlijke financiële omstandigheden van mensen. Deze week
kwam de armoedemonitor van het SCP uit. Daaruit bleek dat 240.000
huishoudens, 3,7%, echt arm te noemen is. Een groot deel van deze
mensen is zelfs arm terwijl zij meer dan 24 uur per week werken.
Daar schrik ik van. Gisteren is al gesproken over armoede en schulden,
ook door de minister. Ik ga hier verder niet op in, maar wij moeten
beseffen dat geld een middel is om het land te dienen. Herverdeling
vraagt verantwoorde keuzes van het parlement. Daar is veel wijsheid
voor nodig.
Ik had het over mijn tweestrijd. Bij het lezen van de Najaarsnota viel
mijn oog meteen op het EMU-saldo in 2007. Het kan bijna niet anders,
want het staat heel triomfantelijk op de eerste pagina. Het tekort
komt uit op 0,2% bbp in plaats van de verwachte 0,4% bbp. Dat is mooi.
Kijken wij echter naar de hardheid van de resultaten en naar de
oorzaken, dan wordt het verhaal wat minder triomfantelijk.
Zo is er geen nieuwe uitvoeringsinformatie beschikbaar voor de zorg.
Wij weten dat de laatste jaren zich bij het zorgkader de grootste
tegenvallers hebben voorgedaan. Is het dan niet een illusie, te
veronderstellen dat er nu geen wijzigingen in het resultaat zullen
optreden? Heeft de minister al meer informatie over de zorguitgaven?
Graag krijg ik een reactie.
Verder is er voor in totaal 1 mld. onderuitputting bij het FES en het
Infrastructuurfonds. Het gaat hierbij echter om uitstel van projecten,
waardoor deze kosten volgend jaar waarschijnlijk wel worden gemaakt.
Je moet jezelf dan niet rijk rekenen. Ik krijg het gevoel dat dit nu
wel gebeurt. Immers, het is geld dat je niet over hebt, maar dat je
volgend jaar gaat besteden. Kan de minister aangeven wat deze schuif
zal betekenen voor het verwachte EMU-saldo van 2008 en voor de
gewenste verbetering die wij hebben afgesproken in het
coalitieakkoord?
Het resultaat van de uitgavenkaders is dus wat geflatteerd. Daar komt
bij dat de verbetering van het tekort voor een groot deel komt door de
gasbaten, een post die nauwelijks door het kabinet te beïnvloeden is.
Kortom, de vraag die bij mij opkomt is op zijn Gronings "het kon
minder" of op zijn Hollands "kon het soms beter?". Bij gebrek aan een
oordeel vraag ik dat maar aan de minister.
Een ander punt dat opvalt in de Najaarsnota betreft de tegenvaller in
het SZA-kader. Voor 100 mln. wordt dit veroorzaakt doordat de
werkloosheid minder snel is gedaald dan verwacht en dat terwijl de
werkloosheid historisch laag is op dit moment. Moeten wij hieruit
concluderen dat de werkgelegenheidsambities van dit kabinet niet reëel
zijn? Wat gaat dat betekenen voor de komende jaren, waarin het kabinet
nog een forse groei voorstaat van de werkgelegenheid?
Nu wij het toch over groei hebben: de groeiramingen van het CPB voor
2008 zijn nog onverminderd positief, maar wij moeten wel alert
blijven. Met name de inflatie kan tot een spook worden. De Europese
Centrale Bank heeft ook hiervoor gewaarschuwd. Wat zijn de
verwachtingen van de minister over het inflatieniveau in Nederland?
Moeten wij ons zorgen maken of loopt dat nog wel los volgens de
minister?
Over de gevolgen van de kredietcrisis zijn de meningen verdeeld, maar
toch zou ik mij zeker wat aantrekken van de president van de
Nederlandsche Bank. Hij voorziet een impact van de kredietcrisis op
onze economie, een niet mis te verstaan signaal. Heeft de minister dit
signaal ook opgepikt en zo ja, wat gaat hij er dan mee doen?
Voorzitter. Ik rond af. Zo voor het einde van het jaar ben je altijd
geneigd de balans op te maken. Dat heb ik hier vandaag ook willen
doen. Hoe ging het in 2007 en hoe staan wij, op basis van onze kennis
van vandaag, ervoor in 2008, uiteraard vanuit een financieel
perspectief? Dan is de ChristenUnie best tevreden. De financiën over
2007 leveren op dit moment nog geen echte stress op -- dat kan
natuurlijk nog komen bij de jaarrekening -- en voor 2008 staat er een
stevig kader.
Maar ik wil niet alleen naar de zaak kijken, maar ook naar de mens. Ik
dank de minister voor de debatten die wij het afgelopen jaar mochten
voeren. Voor het komend jaar wens ik ons veel leuke debatten toe en de
minister daarbij veel wijsheid en inzicht en vooral een gezegend 2008.
Tweede termijn
De heer Cramer (ChristenUnie):
Voorzitter. Het is goed dat de minister vandaag klip en klaar
duidelijkheid heeft geschapen over de financiële ontwikkelingen en de
waarschuwingen die daarover zijn gegeven. Hij zegt daarover niet
bezorgd te zijn, maar volgens mij is hij wel bezorgd. Hij zegt ook dat
hij er zeer alert op is, en dat spoort met die bezorgdheid; als iemand
bezorgd is, is hij extra alert. Het is goed dat de minister het zo
nadrukkelijk zegt, want dat is het kader waarbinnen wij dit soort
dingen moeten bekijken.
Vanochtend stond ik in tweestrijd: kon het beter of kon het slechter?
Ik trek nu de conclusie dat het beter kon. Een aantal cijfers waarop
nog geen zicht is, kan het eindbeeld nog behoorlijk vertekenen.
Verschillende collega's refereerden aan de historische ontwikkeling en
aan hoe het de afgelopen jaren verder is gegaan. Ik noem in dit
verband het zorgkader. Dergelijke zaken kunnen nog fors uitlopen. Dan
kunnen er nog andere cijfers gepresenteerd worden. Is dat reden tot
bezorgdheid? Ik denk het niet, want dat is een beetje "all in the
game". Alertheid is echter wel degelijk geboden. Mijn fractie vindt
het overigens erg moeilijk dat over zo'n grote post als de zorg zo
weinig cijfers bestaan.
Ik maak twee laatste opmerkingen. Ik dank de collega's die telkens zo
ruimhartig mijn fractievoorzitter citeren. Ik ben daar zeer blij mee.
Ik adviseer hen echter ook om het stuk even goed te lezen. Natuurlijk
is het een politiek gebruik om selectief te winkelen. De heer Slob
heeft echter een heleboel behartigenswaardige opmerkingen gemaakt, ook
over andere partijen.
Ik heb vanmorgen de minister omstandig bedankt voor zijn bijdragen dit
jaar. Bij dezen bedank ik ook de collega's voor hun bijdragen. Zij
waren teleurgesteld dat ik die dank niet hardop uitsprak.
De heer Pechtold (D66):
Ik heb het heel goed gelezen en ik vind dat u er gewoon te gemakkelijk
mee wegloopt. Ik vind het nogal wat als een fractievoorzitter van een
coalitiepartij, zo vlak voor het kerstreces terugkijkend, dit soort
uitspraken doet over de daadkracht van het kabinet. Daadkracht
vertaalt zich altijd in uitgavenpatronen. Daar heeft de heer Slob
heldere uitspraken over gedaan, of u moet ze nu terugnemen. Volgens
mij zat daar geen woord Chinees tussen.
De heer Cramer (ChristenUnie):
Dat ben ik volstrekt met u eens. Er zat geen woord Chinees tussen.