Uitstekende kansen op een baan in de sector Zorg en Welzijn

20/12/2007 09:00



Prismant



In de komende jaren ontstaan er veel vacatures in grote delen van de sector Zorg en Welzijn. Dit betekent een grote kans op een baan voor verzorgenden in de ouderenzorg, maatschappelijke werkers, medewerkers maatschappelijke zorg in de gehandicaptenzorg en pedagogisch medewerkers in de kinderopvang. Invulling van deze vacatures is van groot belang om de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van zorg en welzijn te garanderen.

Dit zijn enkele bevindingen uit het rapport Arbeid in zorg en welzijn 2007, dat het onderzoeksinstituut Prismant in opdracht van VWS, de arbeidsmarktfondsen in de zorg, FCB Dienstverlenen in Arbeidsmarktvraagstukken, CWI en Calibris heeft opgesteld. Dit rapport bevat een terugblik op de ontwikkelingen van de afgelopen jaren en een vooruitblik op de komende jaren.

Dreigend groot tekort aan zorg en agogisch personeel op niveau 3 Ook al neemt de arbeidsproductiviteit (zoals bv. in de ziekenhuizen) sneller toe dan in het verleden, de doorgaande groei van de zorgvraag (zoals ouderenzorg) vraagt hoe dan ook veel nieuw personeel. Over vijf á tien jaar komt daar een sterk stijgende vervangingsvraag als gevolg van de vergrijzing van het huidige personeelsbestand bij. Daar staat tegenover dat de Nederlandse arbeidsmarkt krapper wordt. Het traditionele aanbod voor de sector, vooral schoolverlaters en herintreders, slinkt. Bij verzorgenden leidt dit sectorbreed al snel tot dreigende problemen. Voor de gehandicaptenzorg gaat het nu om MBO niveau 3 in zijn algemeenheid; in de nabije toekomst om medewerkers maatschappelijke zorg.

Noodzaak nieuwe doelgroepen
Het aanboren van nieuwe groepen of het opnieuw aanboren van groepen waar de sector in het verleden succes had, is zonder meer noodzakelijk. Er werken in de zorg nog maar weinig mensen met een Turkse en Marokkaanse achtergrond. Werkgevers zouden hier meer aandacht voor moeten hebben. Onderzoek naar mogelijke belemmeringen die deze doelgroepen ervaren om in de verpleging en verzorging te gaan werken heeft hoge prioriteit. Uit recent onderzoek van het ROA valt af te leiden dat er gelijktijdig op niveau 3 een overschot is aan horecapersoneel en kappers. Mogelijk kan een deel van deze groep bereid worden gevonden om zich om te scholen richting Zorg en Welzijn. Verder moet het vergroten van de instroom in de opleidingen problemen voorkomen.

Behoud van personeel
Voor de sector is het verhogen van de leeftijd waarop men met (pré)pensioen gaat van belang om over vijf tot tien jaar niet op grote schaal geconfronteerd te worden met een enorme vervangingsvraag. In tegenstelling tot elders zijn er voor de sector nog weinig tekenen dat zich veranderingen voor gaan doen in dit uittredingsproces. Verlenging van de wekelijkse arbeidstijd kan het aanbod ook vergroten. Bij de huidige werknemers lijkt de animo hiertoe niet groot. Waar deze zich wel manifesteert (bijvoorbeeld bij jongeren die net op de arbeidsmarkt komen) zullen werkgevers dit met beide handen moeten aangrijpen en moeten honoreren, ook al vraagt dit om creatieve oplossingen bij bijvoorbeeld de inroostering van werknemers.

Blijven opleiden steeds belangrijker
De aansluiting van het beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt vraagt veel aandacht. Ook de toerusting van het zittende personeel op huidige en toekomstige taken is van groot belang. Scholing van het personeel is een noodzakelijke voorwaarde om kwalitatief goede zorg en diensten op het terrein van WJK te kunnen blijven verlenen.

De paradox van verloopbeheersing en mobiliteitsbevordering
Een deel van met name jonge werknemers in de sector is zeer mobiel; voor ouderen is het vaak minder eenvoudig om van functie te wisselen. De sector wordt geconfronteerd met de noodzaak om het vertrek van personeel zoveel mogelijk te beperken en tegelijkertijd de interne doorstroom te bevorderen. Dit vraagt om een integrale en planmatige aanpak van de personeelsplanning.

Oordeel over het werk
Medewerkers zijn betrokken bij het werk, maar zijn daar ook kritisch over. Het werk ervaart men als zwaar en men zou het graag beter willen doen. Een derde van de medewerkers wordt geconfronteerd met agressie. Men vindt vaak dat de betaling te wensen over laat, maar men is doorgaans tevreden met de werktijden. In elke instelling blijft dus aandacht voor arbeidsomstandigheden en -voorwaarden van groot belang om het belangrijke werk zo aantrekkelijk mogelijk te houden.

Regionale verschillen
Uit onderzoek blijkt dat de problemen en mogelijke oplossingen per regio verschillen. Tekorten aan verzorgenden manifesteren zich vrijwel overal. Er zijn echter grote verschillen tussen regio's op de volgende punten: het beslag dat de sector legt op de regionale arbeidsmarkt, de populariteit van het verpleegkundig, verzorgend en sociaal-agogische onderwijs, de ontwikkeling in die populariteit in de jaren 2000-2006, de participatiegraad van vrouwen op de arbeidsmarkt, het verloop en de mate waarin in deeltijd gewerkt wordt en de mate waarin het personeelsbestand vergrijsd is en verder zal vergrijzen. Tussen deze factoren onderling is weinig samenhang. Dat betekent dat de beste aanpak voor het oplossen van dreigende personeelsproblemen per regio verschilt.





http://www.prismant.nl