Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
MEVA/AEB-2822793
20 december 2007
Inleiding
In het debat gisteren is er vanuit uw Kamer met instemming gereageerd
op het principe van uniformering van de verschillende
eigenbijdrageregelingen die nu nog voor de intramurale AWBZ-zorg naast
elkaar worden gehanteerd. Daardoor zijn de afgelopen jaren aan
verzekerden met gelijke inkomens verschillende bedragen voor de eigen
bijdrage AWBZ in rekening gebracht. Op 1 januari wordt deze situatie
beëindigd. De categorie verzekerden die de afgelopen jaren soms
honderden euro's minder heeft betaald dan op grond van hun
inkomenssituatie en de huidige regeling aan de orde zou zijn, gaat dan
een eigen bijdrage betalen die vergelijkbaar is met die van de
verzekerden die al langer onder de huidige regeling vallen. Ik hecht
er aan nog eens te benadrukken dat er geen sprake is van een nieuwe
eigenbijdrageregeling. De huidige regeling zal met ingang van 1
januari 2008 ook worden toegepast voor de verzekerden die tot dan toe
onder de `overgangsmaatregel' vielen. Het gaat bij ca 23.000 mensen om
een stijging van meer dan EUR100 per maand als gevolg van het
beëindigen van deze overgangsmaatregel.
Het late moment waarop de nieuwe bedragen aan de verzekerden konden
worden gemeld, maakt het problematisch voor de verzekerden om het
bestedingspatroon aan te passen aan de hogere eigen bijdrage. Dat vind
ik een belangrijk aspect en ook uw Kamer heeft dat gisteren
aangegeven. Bovendien indiceerden de meest recente cijfers van het
CAK, die vorige week beschikbaar kwamen, ook voor mij onverwachts, dat
er meer mensen een hogere eigen bijdrage gingen betalen dan ik tot dan
toe had verondersteld. Bovendien was de verhoging ook forser dan
voorzien. Om die reden ben ik nagegaan welke mogelijkheden er zijn
voor een geleidelijker gewenningstraject waarbij gedurende de eerste
vier maanden van 2008 een gehele of gedeeltelijke gewenningsbijdrage
zou worden gegeven voor de gestegen eigen bijdrage.
Het heeft mijn voorkeur om deze gewenning zo simpel mogelijk te doen.
Een automatische aanpassing ligt dan voor de hand. Dit zal dan via
dezelfde instantie moeten lopen die de bijdrage int, het Centrale
Administratiekantoor (CAK). Extra voordeel is dat via deze route voor
de cliënt de gewenning automatisch gebeurt.
Zoals ik gisteren reeds in het Algemeen Overleg heb aangegeven, is de
geautomatiseerde uitvoering hiervan helaas niet mogelijk. Om die reden
heb ik verkend op welke wijze, met een uiterste inspanning, een
handmatige oplossing kan worden gevonden voor de bovengenoemde
gewenningsperiode. Gisteren heb ik aangegeven dat dat bij alleen bij
een beperkte groep verantwoord kan plaatsvinden (de groep die meer dan
EUR 500 per maand meer moeten betalen). Vandaag heb ik in spoedoverleg
met onder andere het CAK en een gemeente opnieuw bekeken of met nog
meer krachtsinspanningen een grotere groep bereikt kan worden.
Ik ben tot de volgende conclusie gekomen. Ik voer een
gewenningsregeling in van maximaal vier maanden. Bijdrageplichtigen
die onder het oude regime vielen en die een stijging van meer dan EUR
100 ervaren, komen in januari en februari in aanmerking voor een
gewenningsbijdrage. Ik maximeer dus in januari en februari de stijging
van de eigen bijdrage op EUR 100. De stijging boven dit bedrag wordt
gerestitueerd. In materiële zin is dus sprake van een toeslag voor
deze categorie verzekerden. In maart en april wordt de stijging
gemaximeerd op EUR 250. Bijdrageplichtigen met een stijging van de
eigen bijdrage die hoger is dan EUR 250 ontvangen dus ook in die
maanden nog een restitutie. De gewenningsbijdrage is een correctie op
de maandelijkse nota die handmatig zal worden toegepast. Op 1 mei zal
de gewenningsperiode derhalve aflopen.
Concreet betekent dit dus dat iemand met bijvoorbeeld een eigen
bijdrage van EUR 90 in 2007 en een nieuwe eigen bijdrage van EUR 525
in januari en februari een maandelijkse gewenningsbijdrage zal
ontvangen van EUR 335 (dit is het verschil tussen EUR 525 en (EUR 90 +
EUR 100)). In materiële zin betaalt deze verzekerde dan dus een eigen
bijdrage van EUR 190 per maand. In maart en april bedraagt de
gewenningsbijdrage EUR 185 per maand. De verzekerde betaalt in die
maanden dus een eigen bijdrage van EUR 340 (EUR 90 + EUR 250). Vanaf
mei betaalt deze verzekerde dan een eigen bijdrage die gelijk is aan
de eigen bijdrage die verzekerden onder de huidige regeling met een
vergelijkbaar inkomen betalen. Daarbij zie ik twee mogelijke routes,
te weten gewenning via een gemeentelijke route en een route via het
CAK.
Variant: gewenning via de gemeente
Een variant die ook in de Kamer is geopperd betreft de mogelijkheid om
de gewenning aan de hogere eigen bijdrage via de gemeente te laten
verlopen. Omdat de bijdrage nu op het actuele inkomen wordt bepaald,
kunnen de verzekerden zich melden bij het gemeenteloket. Indien zij de
twee beschikkingen (2007 en 2008) kunnen overleggen, kan de gemeente
het verschil uitrekenen.
Omdat de gemeenten naar verwachting het onderscheid niet kunnen maken
tussen een stijging als gevolg van het beëindigen van de
overgangsmaatregel en een stijging binnen het kader van de huidige
regeling, is de groep die bij de gemeente kan aankloppen fors groter.
Het budgettaire beslag van deze variant is potentieel circa EUR 50
mln.
De gemeenten zullen op declaratiebasis achteraf moeten worden
gecompenseerd vanuit de begroting van VWS, door middel van een
specifieke uitkering. Over deze variant heeft slechts met één gemeente
een oriënterend overleg plaatsgevonden. De gemeente heeft aangegeven
dat dit een uiterst complexe operatie zal zijn, bijvoorbeeld in
verband met verschillende gemeentelijke verordeningen waardoor het
bereik van de regeling wordt ingeperkt. In deze variant zal de
bijdrageplichtige zelf actief om de gewenningsbijdrage moeten vragen,
hetgeen ook gevolgen kan hebben voor het niet-gebruik.
Variant: gewenning via het CAK
Gewenning aan de hogere bijdrage is ook mogelijk via het CAK door een
handmatige aanpassing van de maandelijkse bijdrage.
De handmatige correctie (exclusief uitvoeringskosten CAK), volgens
bovenstaande principes, kost ca EUR 20 mln. In deze variant is het
mogelijk de gewenningsbijdrage alleen te richten op die mensen die
onder de overgangsmaatregel vallen, ca. 23.000. Blijft de gewenning
beperkt tot deze doelgroep, is compensatie waarschijnlijk nog mogelijk
in januari. Het CAK informeert de bijdrageplichtige en draagt zorg
voor de toepassing van de gewenningsbijdrage.
Tot slot
Ik hecht er nogmaals aan te benadrukken dat wij geen verschil van
inzicht hebben in de wenselijkheid dat mensen met gelijke
inkomenssituaties gelijke bijdragen betalen. Het aflopen van het
overgangsregime wordt dan ook breed gesteund. Ik heb echter ook oog
voor de relatief korte gewenningsperiode vanwege het laat in het jaar
beschikbaar komen van de nieuw berekende eigen bijdrage. Om die reden
geef ik gehoor aan de ook in uw Kamer levende wens om de stijging van
de eigen bijdragen geleidelijker te laten verlopen via een regeling
via het CAK. Gegeven de korte voorbereidingstijd en gegeven de
handmatige uitvoering, zal de uitvoering wel risico's met zich
meebrengen. Vanzelfsprekend zal ik in nauw overleg met het CAK blijven
om dit proces zorgvuldig te laten verlopen.
Mijn ministerie heeft vandaag overleg gevoerd met cliëntenorganisaties
en het CAK over de wijze waarop we de betrokkenen hierover informeren
en de voorlichting op elkaar kunnen afstemmen.
De Staatssecretaris van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
mw. dr. J. Bussemaker