Brussel, 20 december 2007
Mediageletterdheid: weet de burger echt hoe hij het best kan omgaan met
blogs, zoekmachines of interactieve tv?
De media ondergaan veranderingen en het gebruik ervan door de burger dus
ook. Door nieuwe informatie- en communicatietechnologieën is het veel
gemakkelijker geworden informatie te verzamelen en te verspreiden, te
communiceren, te publiceren of zelfs uit te zenden. Het vermogen van burgers
om datgene wat zij in de media aantreffen met een kritische blik te
analyseren en een meer geïnformeerde keuze te maken, ook wel
mediageletterdheid genoemd, is dan ook van steeds groter belang voor actief
burgerschap en democratie. Naar aanleiding van een EU-onderzoek dat vorig
jaar plaatsvond, heeft de Europese Commissie vandaag plannen bekend gemaakt
om de ontwikkeling van mediageletterdheid en de uitwisseling van goede
praktijken in heel Europa aan te moedigen.
"In een digitaal tijdperk is mediageletterdheid van cruciaal belang om
ervoor te zorgen dat de burger zich volledig kan ontplooien en zich
actief kan opstellen", aldus Viviane Reding, commissaris voor
informatiemaatschappij en media. "Kunnen lezen en schrijven, de
traditionele geletterdheid, is vandaag de dag niet langer toereikend.
De burgers moeten zich meer bewust worden van de manier waarop zij
zich doelmatiger kunnen uitdrukken en hoe zij wat anderen meedelen,
met name op blogs, via zoekmachines of in reclame, moeten
interpreteren. Iedereen, jong of oud, moet leren om te gaan met de
nieuwe digitale wereld waarin wij leven. Permanente informatie en
educatie is wat dit betreft belangrijker dan regelgeving"
Mediageletterdheid heeft betrekking op alle soorten media met inbegrip
van televisie, film, video, websites, radio, videospelletjes en
virtuele gemeenschappen. Het is, anders geformuleerd, het vermogen om
toegang te krijgen media-inhoud, deze te begrijpen, te evalueren en te
creëren. Gewone burgers krijgen steeds meer toegang tot online-inhoud
en kunnen deze zelf ook online zetten, zodat deze in de hele wereld
zichtbaar is. Vandaag de dag heeft echter niet iedereen een volledig
inzicht in de context waarin dergelijk materiaal wordt geschreven,
gezien of gelezen of de eventuele gevolgen van het zelf publiceren van
materiaal. Iedereen moet nieuwe vaardigheden ontwikkelen om inhoud
actief te kunnen communiceren en creëren. In een mondiale en
multiculturele omgeving doen zich nieuwe problemen voor die verband
houden met de media en die tot bezorgdheid leiden wat betreft
veiligheid, inclusie en toegang voor iedereen.
Deze mededeling van de Commissie is het eerste beleidsdocument over
mediageletterdheid op EU-niveau. De mededeling concentreert zich op de
drie volgende gebieden:
o mediageletterdheid voor commerciële communicatie, waarin thema's
worden behandeld die betrekking hebben op reclame,
o mediageletterdheid voor audiovisuele werken, dat deels gaat over
publieksvoorlichting over Europese film en verbetering van creatieve
vaardigheden,
o en mediageletterdheid online die de burgers meer kennis zal
verschaffen over de wijze waarop Google en andere zoekmachines voor
het internet werken.
De mededeling voegt een nieuwe bouwsteen toe aan een Europees
audiovisueel beleid. Ze vormt een aanvulling op de nieuwe richtlijn
audiovisuele mediadiensten zonder grenzen (zie IP/07/1809) en het
ondersteunende programma MEDIA 2007 voor de ontwikkeling en
distributie van Europese films. Voorts wordt aangekondigd dat in 2008
een studie zal worden uitgevoerd van de wijze waarop niveaus van
mediageletterdheid moeten worden beoordeeld. De resultaten hiervan
zullen worden opgenomen in het verslag over de niveaus van
mediageletterdheid dat op grond van de nieuwe richtlijn audiovisuele
mediadiensten zonder grenzen moet worden opgesteld. "Ik ben van mening
dat het met name wat reclame betreft beter is mediageletterdheid te
bevorderen dan te pleiten voor een verbod op reclame, waar ik geen
voorstander van ben",aldus EU-commissaris Reding.
De Commissie zet zich actief in voor het ontwikkelen en uitwisselen
van goede praktijken inzake mediageletterdheid in de digitale omgeving
door bestaande programma's en initiatieven en zal indien nodig in de
toekomst een reeks aanbevelingen goedkeuren. Tot slot roept de
Commissie de lidstaten op de autoriteiten die verantwoordelijk zijn
voor regelgeving aan te moedigen tot grotere betrokkenheid en meer mee
te werken aan de verbetering van het niveau van mediageletterdheid.
Daarnaast wil zij gedragscodes ontwikkelen, alsmede kaders voor
mederegulering in samenwerking met alle belanghebbende partijen op
nationaal niveau.
Achtergrondinformatie:
De mededeling van de Comissie over mediageletterdheid maakt integraal
deel uit van haar algemene beleid om het vertrouwen in en de invoering
van online- inhoud te verbeteren. Ze volgt op een enquête die vorig
jaar werd gehouden (zie IP/06/1326) onder alle belanghebbende partijen
bestreek, dat wil zeggen: mediaorganisaties en industrie, aanbieders
en producenten van inhoud, onderzoeks- en culturele instellingen,
regelgevingsinstanties, burgers en consumentenorganisaties. Deze
mededeling is het resultaat van deze uitgebreide raadpleging.
De mededeling is te vinden op:
http://ec.europa.eu/avpolicy/media_literacy/index_en.htm
De resultaten van de openbare raadpleging over mediageletterdheid zijn
te vinden op :
http://ec.europa.eu/avpolicy/media_literacy/consultation/index_en.htm
European Union